Sinop ili Türkeli yöresi balarıları (Apis mellifera L.)’ nın morfolojik özellikleri

Bu çalısmada Sinop Đli Türkeli yöresi arıları morfolojik özellikleri yönünden tanımlanmaya çalısılmıstır. Türkeli ilçesi’nin Turhan, Düzler, Yesiloba, Çatakgüney, Merkez ve Akçabük köylerinden toplam 30 isçi arı örneği alınmıstır. Her bir örnekte 15 olmak üzere toplam (15x30) 450 isçi arıda biyometrik ölçüm yapılmıstır. Arılar 41 morfolojik karakter yönünden tanımlanmıstır. Kanat D7 ve K19 damar açıları hariç diğer 39 morfolojik özellik yönünden örnekler birbirlerinden önemli düzeyde farklı bulunmustur. Yöre arıları benzer ve homojen değildir. Çatakgüney Köyü hariç diğer arıların çok önemli düzeyde morfolojik yönünden heterojenlik gösterdikleri belirlenmistir. Arıların Kafkas (A. m. caucasica) ve Anadolu (A. m. anatoliaca) arı ırklarının özelliklerine daha farklı yapıda sahip oldukları görülmüstür. Bu genetik farklılığın (kirlenmenin) kontrolsüz ana arı girisinden kaynaklandığı tahmin edilmistir.

Anahtar Kelimeler:

Apis mellifera, bal arısı, morfoloji, Sinop

Morphological characteristics of the honey bee (Apis mellifera L.) of the Sinop Türkeli region

This study was conducted in order to determine the morphological characteristics of the honeybee (Apis mellifera L.) and to identify the genotype beekeeping in the Türkeli area of Sinop province. A total of 30 experimental samples were collected from 6 apiaries of villages. These villages are Turhan, Düzler, Yesiloba, Çatakgüney, Merkez and Akçabük. From each sample, 15 workers were examined and 41 morphological characters were measured biometrically. Except D7 and K19 venial angles there were significantly differences between the villages with the respect to other 39 morphological characters. The bees of this area are not resemble and not homogeny in morphological. It was estimated that the cause of this heterogeneity is the queen imported from different genetic sources. It was found that the bees of this area carried the morphological characteristics of Anatolian (A. m. anatoliaca) and Caucasian (A. m. caucasica) honey bee races.

Keywords:

Apis mellifera, honey bees, morphology, Sinop,

PDF

___

Adam, B., 1983. In search of the best strains of honeybee. N. Bee Books, West Yorkshire.
Adl, M B F, Gencer, H V, Fıratlı, Ç, Bahreini, R, 2007. Morphological characterization of Iranian (A. m. meda), Central Anatolian (A. m. anatolia) and Caucasian (A. m. caucasica) honey bee populations. Journal of Apicultural Research and Bee World 46 (4): 225-231.
Akyol, 1998. Kafkas ve Muğla Arılarının (Apis mellifera L.) Saf ve Karsılıklı Melezlerinin Morfolojik, Fizyolojik ve Davranıssal Özelliklerinin Belirlenmesi. Ç. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı. Doktora Tezi. 153 s (Basılmamıs).
Alpatow, W. W., 1929. Biometrical studies on variation and the races of the honeybee Apis mellifera L. Quar. Review of Biology 4: 1-58.
Bilash, G D, 1976. Zonal Distribution of Bee Races in USSR Genetics, Selection and Reproduction of The Honey Bee Symposium On Bee Biology, Moscow, Agust 1976. 134-142.
Bodenheimer, F S., 1942. Studies on the honey bee and beekeeping in Turkey. Merkez Zirai Mücadele Enstitüsü Ankara. Numune Matbaası. Đstanbul.
Coley, WW; Lohnes, RR., 1971. Multivariate Data Analysis. John Wiley and Sons. Inc. New York. 244- 257.
Genç, F; Dülger, C; Kutluca, S; Dodoloğlu, A, 1997. Kafkas, Anadolu ve Erzurum balarısı (Apis mellifera) genotiplerinin bazı morfolojik özelliklerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 28 (5): 683-697.
Gencer, H V., Fıratlı, Ç., (1999). Morphological characteristics of the Central Anatolian (A. m. anatoliaca) and Caucasian (A. m. caucasica) honey bees. Turkish Journal of Veterinary and Animal Science 23 (1): 107-113.
Güler, A; Bek, Y., 2002. Forewing angles of honey bee (Apis mellifera L.) samples from different regions of Turkey. Journal of Apicultural Research 40: 43-49.
Güler, A., O. Kaftanoğlu,. Türkiye’nin önemli balarısı (Apis mellifera L.) ırk ve ekotiplerinin morfolojik özellikleri-I. Tr. J. of Veterinary and Animal Sciences. 1999a; 23 (3): 565-570.
Güler, A., O. Kaftanoğlu,. Türkiye’nin önemli balarısı (Apis mellifera L.) ırk ve ekotiplerinin morfolojik özellikleri- II. Tr. J. of Veterinary and Animal Sciences. 1999b; 23 (3): 571-575.
Güler, A., 2001. Artvin Borçka Camili (Macahel) yöresi bal arısı (Apis mellifera L.)’nın morfolojik özellikleri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 25, 473-481.
Güler, A; Bek, Y; Güven, H; Arslan, S. 2004. Kafkas (A. m. caucasica) ve Karniyol (A. m. carnica) ırklarının morfolojik ayırımında kanat organının önemi. 4. Ulusal Zootekni Kongresi, 331-336 s. Isparta.
Güven, H. 2003. Kuzeydoğu Anadolu ve Karadeniz Bölgesi’ndeki bazı balarısı (Apis mellifera L.) genotiplerinin morfolojik özellikleri ve performanslarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Kandemir , I; Kence, M; Kence, A., 2000. Genetic and morphometric variation in honeybee (Apis mellifera) population of Turkey. Apidologie 31: 343-356.
Karacaoğlu, M. 1989. Orta Anadolu, Karadeniz Geçit ve Ardahan Đzole Bölgeleri Arılarının Bazı Morfolojik Özellikleri Üzerinde Bir Arastırma. Doktora Tezi. A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kauhausenkeller, D; Keller, R., 1994. Morphometrical control of pure race breeding in the honeybee (Apis mellifera L.). Apidologie 25: 133-143.
Öztürk, A.I. Morphometric analysis of some Turkish honeybees (Apis mellifera L.). Master of Philosophy. 1990; Univer. of Wales College of Cardiff, UK.
Palmer, MR; Smith, DR; Kaftanoğlu, O., 2000. Turkish honeybees: genetic variation and evidence for a fourth lineage of Apis mellifera mtDNA. Heredity 91: 42-46.
Ruttner, F., 1988a. Biogeography and taxonomy of honeybees. Springer, Veriag; Heidelberg, Germany 284pp.
Ruttner, F; Tassencourt, L; Louveaux, J., 1978. Biometrical statistical analysis of the geographic variability of Apis mellifera L. Apidologie 9: 363-381.
Ruttner, F; Elmi, M P; Fuchs, S, 2000. Ecoline in the Near East along 36 N latitude in Apis mellifera L. Apidologie 31: 157-165.
Smith, DR; Slaymaker, A; Palmer, M; Kaftanoğlu, O., 1997. Turkish honeybees belong to the east Mediterranean mitochondrial lineage. Apidologie 28: 269-274.
SPSS 13.0 (2004). User’s guide. SPSS Inc. Chicago IL 60606–6412 (Customer ID: 361835).