Yaşlı bireylerde ölüm kaygısı

Amaç: Bu çalışmanın amacı, bir üniversite hastanesinde çeşitli polikliniklerden konsültasyonla psikiyatri polikliniğine yönlendirilen yaşlı bireylerde ölüm kaygısı düzeyinin belirlenerek bazı sosyodemografik ve klinik değişkenlerle ilişkisinin değerlendirilmesidir. Gereç ve yöntem: Çalışmaya Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları polikliniğine çeşitli kliniklerden konsültasyon ile başvuran 60 yaş üstü 200 hasta (117 erkek, 83 kadın) alındı. Çalışmaya alınan hastalarla psikiyatrik görüşme yapılıp sosyodemografik verileri kaydedildi. Yaşlılık Depresyon Ölçeği (YDÖ), Durumluk-Sürekli Kaygı Ölçeği (STAI-I, STAI-II), Ölüme ilişkin Depresyon Ölçeği (ÖDÖ), Templer Ölüm Kaygısı Ölçeği (ÖKÖ), Kısa Form-36 (SF-36) Yaşam Kalitesi Ölçeği uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmaya alınan hastaların %58.5’i erkekti, ortalama yaşları 67.16±5.0 idi. Hastaların ortalama ÖKÖ puanı 7.7 bulundu. SF-36 ölçeği ile ÖKÖ ve ÖDÖ arasında hafif pozitif korelasyon saptandı. Sosyodemografik değişkenlerle ölçekler arasındaki korelasyonlar değerlendirildiğinde ÖKÖ ve ÖDÖ ile eğitim süresi arasında negatif, çocuk sayısı açısından pozitif korelasyon saptandı. Fiziksel hastalık türü ile ÖKÖ ve ÖDÖ puanları arasında istatistiksel anlamlı bir fark saptanmadı. Son bir yılda yaşanmış yas reaksiyonu ile ÖKÖ arasında anlamlı bir fark saptanmazken, son bir aydır ölüm düşüncesinin artması ile ÖKÖ puanlarının arttığı saptanmıştır. Sonuç: Bu çalışmada yaşlı bireylerde ölüm kaygısının eğitim süresi, çocuk sayısı ve ölüm düşüncesi sıklığı ile ilişkili olduğu; ancak fiziksel hastalık varlığının ölüm kaygısını etkilemediği saptandı. Yaşlı bireylerde farklı değişkenlere gözeterek yapılacak uzunlamasına çalışmalar ölüm anksiyetesinin önemini ve fiziksel ve ruhsal hastalıkların süreci üzerindeki etkisini saptayıp daha iyi anlamamıza yardımcı olacaktır.

Death anxiety in elderly cases

Objective: The purpose of this study was to find out the level of death anxiety evaluate its relationship with several sociodemographic and clinical variables among elderly patients who have been referred to psychiatry outpatient clinics with consultation from other outpatient clinics in an university hospital. Methods: Two hundred patients (117 male, 83 female) who have been referred to Çukurova University Medical Faculty Psychiatry outpatient clinics via consultation were included in the present study. A formal psychiatric interview were conducted with all cases, and demographic and clinical variables were recorded thereafter. After the interview, all patients completed Geriatric Depression Scale (GDS), State and Trait Anxiety Inventory (STAI), Templer Death Anxiety Scale (DAS), Death Depression Scale (DDS) and Short Form-36 (SF-36) quality of life scale. Results: Of all patients included in the present study, 58,5% were female with an average age of 67.16±5.0 for whole group. The mean DAS score for whole group was 7.7. There was a mild positive correlation between SF-36 and DAS scores. The same correlation was alos valid between SF-36 and DDS scores. Evaluation of the relationship between demographic variables and scale scores revealed positive correlation between DAS score and the number of children of the patients, while a negative correlation was present between DAS and length of education. There were no significant differences in DAS and DDS scores with regards to physical disorder type. The presence of bereavement within one year time was not a significant factor for change in DAS scores while there was a significant increase in death anxiety among patients who had frequent death thoughts in the last month. Conclusion: The results of this study presented significant relationship between death anxiety and length of education, number of children and frequency of death thoughts among elderly patients. No such relationship could be determined for the type of physical disease. Prospective studies carefully searching for different variables in elderly cases would reveal and help us to understand the importance of death anxiety and its impact on courses of physical and mental disorders. <<<<<<<<<<<<<<<<<<<<_

PDF

___

1. Erdoğdu MY, Özkan M. Farklı dini inanışlardaki bireylerin ölüm kaygıları ile ruhsal belirtiler ve sosyodemografik değişkenler arasındaki ilişkiler. İnonü Univ Tıp Fak Derg 2007; 14:171-179.
2. Harrawood LK, White LJ, Benshoff JJ. Death anxiety in a national sample of united states funeral directors and ıts relationship with death exposure, age and sex. Omega 2008-2009; 58:129-146.
3. Moreno RP, Solana EDF, Rico MA, Fernandez LML. Death anxiety in institutionalized and non-institutionalized elderly people in spain. Omega 2008-2009; 58:61-76.
4. Ens C, Bond JB. Death anxiety in adolescents: the contributions of bereavement and religiosity. Omega 2007; 55:169-184.
5. Abdel-Khalek AM, Al-Kandari Y. Death anxiety in Kuwaiti middle-aged personel. Omega 2007; 55:297-310.
6. Madnawat AVS, Kachhawa PS. Age, gender, and living circumstances: discriminating older adults on death anxiety. Death Stud 2007; 31:763-769.
7. Russac RJ, Gatliff C, Reece M, Spottswood D. Death anxiety across the adult years: an examination of age and gender effects. Death Stud 2007; 31:549-561.
8. Fortner BV, Neimeyer RA. Death anxiety in older adults: A quantitative review. Death Stud 1999; 23:387-411. 9. Kastenbaum R. Death Anxiety. Arizona State University, Tempe AZ, 2007.
10. Özen D. Huzurevinde Yaşayan Yaşlılarda Ölüm Kaygısının Günlük Yaşam İşlevlerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Haliç Üniversitesi, 2008.
11. Suhail K, Akram S. Correlates of death anxiety in Pakistan. Death Stud 2002; 26:39-50.
12. Galt CP, Hayslip B. Age differences in levels of overt and covert death anxiety. Omega 1998; 37:187-202.
13. Wink P, Scott J. Does religiousness buffer against the fear of death and dying in late adulthood? Findings from a longitudinal study. J Gerontol 2005; 60:207-214.
14. Sağduyu A. Yaşlılar için depresyon ölçeği; Hamilton depresyon ölçeği ile karşılaştırmalı güvenirlilik ve geçerlilik çalışması. Turk Psikiyatri Derg 1997; 8:3-8.
15. Öner N, LeCompte A. Durumluluk-Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı. İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları,1982.
16. Ertufan H. Bir Grup Tıp Öğrencisi Üzerinde Ölüm Kaygısı ve Korkusu Ölçeklerinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi, 2000.
17. Ertufan H. Hekimlik Uygulamalarında Ölümle Sık Karşılaşmanın Ölüm Kaygısı Üzerine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir, Ege Üniversitesi, 2008.
18. Yaparel R, Yıldız M. Ölüme ilişkin depresyon ölçeğinin Türkçe çevirisinin normal popülasyonda geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turk Psikiyatri Derg 1998; 9:198-204.
19. Koçyiğit H, Aydemir Ö, Ölmez N, Memiş A. Kısa Form-36’nın (KF-36) Türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği. İlaç ve Tedavi Dergisi 1999; 12:102-106.
20. Tang CS, Wu A.M, Yan EC. Psychosocial correlates of death anxiety among Chinese college students. Death Stud 2002; 26:491-499.
21. Şenol C. Ankara İlinde Kurumlarda Yaşayan Yaşlılarda Ölüme İlişkin Kaygı ve Korkular. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Ankara Üniversitesi, 1989.
22. Turgay M. Ölüm Korkusu ve Kişilik Yapısı Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi, 2003.
23. Depaola SJ, Griffin M, Young JR, Neimeyer R. Death anxiety and attitudes toward the elderly among older adults: the role of gender and ethnicity. Death Stud 2003; 27:335-354.
24. Yıldız M. Dini Hayat ile Ölüm Kaygısı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi, 1998.
25. Florian V, Mikulincer M. Fear of death and the judgment of social transgressions: a multidimensional test of terror management theory. J Pers Soc Psychol 1997; 73:369-380.
26. Lester D, Templer DI. Death anxiety scales: A dialogue. Omega 1993; 26:239-253.
27. Yazıcı R. Yaşlı Bireylerin Ölüm Kaygısı ve Bunun Günlük Yaşam Aktivitelerine Olan Etkisinin Araştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi, 1994.
28. Abdel-Khalek MA. Death anxiety in clinical and nonclinical groups. Death Stud 2005; 29:251-259.
29. Gibbs HW, Lawles AJ. Spiritual value and death anxiety: implications for counseling with terminal cancer patients. J Couns Psychol 1978; 25:563-569.
30. Dougherty K, Templer DI, Brown R. Psychological states in terminal cancer patients as measured over time. J Couns Psychol 1986; 33:357-359.
31. Lucas RA. A comparative study of measures of general anxiety and death anxiety among three medical groups including patient and wife. Omega 1974; 5:233-243.