Alev KILIÇOĞLU, ELİF ÇALIK, İMRAN KURT ÖMÜRLÜ, Fatma KARADAĞ, NİGAR ÇELİK, Kevser YETER, NURİYE DEĞİRMEN, Sultan ÖZTÜRK, Nuriye ÜLKGÜN

Üniversite öğrencilerinde kendilerinin bildirdikleri dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtilerinin değerlendirilmesi

Amaç: Çalışmamızda üniversite öğrencilerinde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) belirtilerinin ölçekle taranarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya 1961 üniversite öğrencisi alınmış ve Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Ölçeği (Adult ADD/ADHD DSM-IV-Based Diagnostic Screening and Rating Scale) uygulanmıştır. Ölçeğin sonuçlarına göre yüksek düzeyde DEHB belirtisi bildiren üniversite öğrencileri belirlenmiştir. Cinsiyetler arasında ve 1. ve 2. öğretimde okuma arasında bu açıdan anlamlı bir fark olup olmadığı değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan 1961 öğrenciden %63.4’ü (s=1244) kadın, %36.5’i (s=717) erkekti. Yaş ortalaması 18.97’ydi. Öğrencilerin %65.0’ı (s=1273) örgün öğretimde, %35.0’ı (s=687) ikinci öğretimde okumaktaydı. Değerlendirmeler sonucunda üniversite öğrencilerinin %15.55’inde yüksek düzeyde DEHB belirtileri saptanmıştır. Erkeklerin, ölçeğin aşırı hareketlilik (p=0.001) ve toplam (p=0.047) puanlarında kızlara göre anlamlı olarak daha yüksek puan aldıkları saptanmıştır. Örgün ve ikinci öğretimde okuyanlar arasında DEHB belirtileri açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır. Sonuç: Üniversite öğrencilerinin kendilerinin doldurduğu ölçeğe göre yüksek düzeyde DEHB belirtisi saptananların oranı literatürdeki DEHB yaygınlık çalışmalarına göre yüksektir. Bu yükseklik çalışmamızda çocukluk döneminin sorgulanmamış ve klinik değerlendirmeyle tanı konmamış olmasına bağlanabilir. Literatürde DEHB’nin çocukluk çağında erkeklerde daha fazla görülmesine karşın, erişkin dönemde erkek ve kadın arasında farklılığın kaybolduğu bildirilmektedir; ancak bizim çalışmamızda erkeklerde DEHB belirtileri daha fazla bildirilmiştir. Bu durum çalışmamızda daha çok genç erişkinlik dönemdeki üniversite öğrencilerinin değerlendirilmiş olmasından kaynaklanabilir.

The assessment of attention deficit hyperactivity disorder symptoms in university students

Objective: In our study, we aimed to scan attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) symptoms with scale and determine the prevalence of persons who had high level of ADHD symptoms. Methods: 1961 university students participated in the study and they were given Adult ADD/ADHD DSM-IV-Based Diagnostic Screening and Rating Scale. According to results, we determined prevalence of university students who reported high degree ADHD symptoms and the difference between genders and between formal education and night school students. Results: 1961 university students were taken to the study and 63.4% (n=1244) of them were women and 36.5% (n=717) of them were men. 65.0% (n=1273) of the students were from formal education and 35.0% (n=687) were from night school of university. After statistical evaluations, we found the prevalence of students with high degree ADHD symptom as 15.55%. Men got significantly more points in hyperactivity subscale (p=0.001) and total points (p=0.047) of the scale. There was no significant difference between formal education and night school students according to ADHD symptoms. Discussion: According to results of the scale we used, the prevalence rate of students with self reported high degree of ADHD symptoms was higher than previous ADHD prevalence studies. This high rate may be due to not questioning childhood period for ADHD and not diagnosing the disorder with clinical assessment. In previous studies, it was shown that although ADHD is more common in boys, in adulthood it has an equal rate in both sexes, but in our study, we found ADHD more common in men and that may be because we assessed university students in early adulthood period.

PDF

___

1. Duran Ş. Psikiyatri Polikliniğine Başvuran Hasta- larda Erişkin Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğu Sıklığı ve Eştanı Durumları. Yayımlanmamış Psikiyatri Uzmanlık Tezi, Haydarpaşa Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, 2006.
2. Amerikan Psikiyatri Birliği. Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı. Gözden geçirilmiş dördüncü baskı (DSM-IV-TR), E Köroğlu (Çev. Ed.:), Ankara, Hekimler Yayın Birliği, 2001.
3. Polanczyk G, De Lima MS, Horta BL, Biederman J, Rohde LA. The worldwide prevalence of ADHD: A systematic review and metaregression analysis. Am J Psychiatry 2007; 164:942-948.
4. Erşan EE, Doğan O, Doğan S, Sümer H. The distribution of symptoms of attention deficit/ hyperactivity disorder and oppositional defiant disorder in school age children in Turkey. Eur Child Adolesc Psychiatry 2004; 13:354-361.
5. Hill JC, Schoener EP. Age-dependent decline of attention deficit hyperactivity disorder. Am J Psychiatry 1996; 153:1143-1146.
6. Faraone SV, Biederman J, Mick E. The agedependent decline of attention deficit hyperactivity disorder: a meta-analysis of follow-up studies. Psychol Med 2006; 36:159-165.
7. Kessler RC, Adler L, Barkley R, Biederman J, Conners K, Demler O, et al. The prevalence and correlates of adult ADHD in the United States: Results from the National Comorbidity Survey replication. Am J Psychiatry 2006; 163:716-723.
8. Secnik K, Swensen A, Lage MJ. Comorbidities and costs of adult patients diagnosed with attention-deficit hyperactivity disorder. Pharmacoeconomics 2005; 23:93-102.
9. Günay Ş, Savran C, Aksoy UM, Maner F, Turgay A, Yargıç İ. Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Ölçeğinin (Adult ADD/ADHD DSM IV-Based Diagnostic Screening and Rating Scale) dilsel eşdeğerlilik, geçerlik güvenirlik ve norm çalışması. Türkiye’de Psikiyatri 2006; 8:98-107.
10. DuPaul GJ, Schaughency EA, Weyandt LL, Tripp G, Kiesner J, Ota K, et al. Self-report of ADHD symptoms in university students: cross-gender and cross-national prevalence. J Learn Disabil 2001; 34:370-379.
11. Fayyad J, De Graaf R, Kessler R, Alonso J, Angermeyer M, Demyttenaere K, et al. Cross- national prevalence and correlates of adult attention-deficit hyperactivity disorder. Br J Psychiatry 2007; 190:402-409.
12. Dwivedi KN, Banhatti RG. Attention deficit/ hyperactivity disorder and ethnicity. Arch Dis Childhood 2005; 90:i10-i12.
13. Erman H, Öncü B, Türkbay T, Erman Ö, Turgay A, Yorbık Ö, ve ark. İki farklı kültürde dikkat eksikliği aşırı hareketlilik bozukluğu ve karşı gelme bozukluğu belirtilerinin karşılaştırılması. Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Dergisi 2000; 7:92-98.
14. Greydanus DE, Pratt HD, Pate DR. Attention deficit hyperactivity disorder across the lifespan: the child, adolescent, and adult. Dis Mon 2007; 53:70-131.