EMİNE ÇAĞLAR, F. Hülya AŞÇI, NAİLE BİLGİLİ

Üniversite öğrencilerinde Fiziksel Benlik Ölçeği Türkçe Sürümünün psikometrik özellikleri

Amaç: Bu çalışmanın amacı Ninot ve arkadaşlarının geliştirdiği Fiziksel Benlik Ölçeğinin (FBÖ) Türkçe sürümünün geçerlilik ve güvenilirliğinin üniversite öğrencileri örnekleminde incelenmesidir. Yöntem: Çalışmaya 187 kadın ve 106 erkek olmak üzere toplam 293 üniversite öğrencisi (Ort. yaş 21.97±1.71 yıl) katılmıştır. Katılımcılara FBÖ'nün yanı sıra, Sosyal Fizik Kaygı Ölçeği (SFKÖ) ve Kendini Fiziksel Tanımlama Ölçeği (KFTÖ) uygulanmıştır. FBÖ'nün yapı geçerliliğinin analizi için doğrulayıcı faktör analizi, eş zamanlı geçerlilik için KFTÖ ile, yakınsak geçerlik için SFKÖ ile, FBÖ arasındaki ilişkiler Pearson korelasyon analizi ile incelenmiştir. Ölçeğin güvenilirliğini belirlemek için Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır. Bulgular: Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, elde edilen uyum indeks değerlerinin iyi ve mükemmel düzeyde olduğunu, FBÖ'nün Türkçe sürümünün altı faktörlü yapısının desteklendiğini ve özgün ölçeğin faktör yapısı ile benzerlik gösterdiğini ortaya koymuştur. FBÖ'nün alt ölçekleri ile KFTÖ'nün benzer alt ölçekleri arasında 0.65-0.84 arasında değişen, SFKÖ ile FBÖ'nün alt ölçekleri arasında ise -0.23 ile -0.45 arasında değişen istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Bu bulgular ölçeğin eş zamanlı ve yakınsakgeçerliliğinin de desteklendiğini göstermektedir. Ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlılık katsayıları 0.55-0.89 arasındadeğişmektedir. Sonuç: FBÖ Türkçe sürümünün geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak fiziksel benlik algısı araştırmalarında kullanılabileceği söylenebilir.

Psychometric properties of Physical Self Inventory Turkish version among university students

Objective: The purpose of this study was to test the validity and reliability of the Turkish version of Physical Self Inventory (PSI) among university students. Methods: One hundred and eighty-seven females and 106 males, totally 293 university students (Mean age 21.97±1.71 years) participated in this study. The Turkish version of PSI, Physical Self-Description Questionnaire (PSDQ), and Social Physique Anxiety Scale (SPAS) were administered to participants in a group setting. Confirmatory factor analysis (CFA) was used to test construct validity of PSI-Turkish version. In addition, Pearson correlation coefficients were calculated to see relationships between PSI-Turkish and PSDQ subscales for concurrent validity and between PSI-Turkish subscales and SPAS for convergent validity. Cronbach's alpha coefficients were calculated to determine reliability. Results: CFA results provided good fit index values for the model with 24 items indicating similar factor structure with the original scale's six-factor structure. In terms of concurrent validity, it was found positive and statistically significant relationships between PSI-Turkish and PSDQ subscales ranging from 0.65 to 0.84. In addition, statistically significant and negative correlation coefficients were found between social physique anxiety and PSI-Turkish subscales, showing convergent validity. These coefficients ranged from -0.23 (physical strength) to -0.45 (physical attractiveness). These findings revealed that concurrent and convergent validities of the PSI-Turkish were supported. Internal consistency coefficients of the PSITurkish subscales ranged from 0.55 (physical attractiveness) to 0.89 (sport competence). Conclusion: It can be concluded that PSI-Turkish version is a valid and reliable instrument to measure physical self-perception.

PDF

___

1. Fox KR. The Physical Self Perception Profile Manual. Dekalb, IL: Northern Illinois University, 1990.
2. Aşçı FH. Benlik algısı ve egzersiz. Spor Bilimleri Dergisi 2004; 15:233-266.
3. Morano M, Colella D, Robazza C, Bortoli L, Capranica L. Physical self-perception and motor performance in normal-weight, overweight and obese children. Scand J Med Sci Sports 2011; 21:465-473.
4. Vancampfort D, Probst M, Sweers K. Maurissen K, Knapen J, De Hert M. Relationships between obesity, functional exercise capacity, physical activity participation and physical self-perception in people with schizophrenia. Acta Psychiatr Scand 2011; 123:423-430. 5. Van de Vliet P, Knapen J, Onghena P. Fox KR, David A, Morres I, et al. Relationships between self-perceptions and negative affect in adult Flemish psychiatric in-patients suffering from mood disorders. Psychol Sport Exerc 2002; 3:309-22.
6. Mohammadi-nezhad M, Nordentoft M, Sadeghpour B, Stelter R. Validation of the Physical SelfPerception Profile (PSPP) in a sample of depressed Danish psychiatric patients: Applying factor analyses. Iranian J Health Phys Activity 2011; 2:34-45
7. Van de Vliet P, Knapen J, Onghena P, Fox K, Van Coppenolle H, David A et al. Assessment of physical self-perceptions in normal Flemish adults versus depressed psychiatric patients. Pers Indiv Differ 2002; 32:855-863.
8. Fox KR, Corbin CB. The Physical Self-Perception Profile: Development and preliminary validation. J Sport Exerc Psychol 1989; 11:408-430. 9. Marsh HW, Cheng JHS. Physical self-concept. G Tenenbaum, R Eklund, A Kamata (Eds.), Handbook of Measurement in Sport and Exercise Psychology, Champaign: Human Kinetics, 2012, p.215-226.
10. Page A, Ashford B, Fox K, Biddle S. Evidence of cross-cultural validity for the physical self-perception profile. Pers Indiv Differ 1993; 14:585-590.
11. Morin AJ, Maïano C, White RL, Owen KB, Tracey D, Mascret N et al. English validation of the short form of the Physical Self-Inventory (PSI-S). Psychol Sport Exerc 2016; 27:180-194.
12. Lindwall M, Aşçı H, Hagger MS. Factorial validity and measurement invariance of the Revised Physical Self-Perception Profile (PSPP-R) in three countries. Psychol Health Med 2011; 16:115-128.
13. Aşçı FH. Genç erkek milli basketbolcuların kendini fiziksel algılama ve beden imgelerinden hoşnut olma profilleri. Spor Bilimleri Dergisi 1996; 7:13- 20.
14. Aşçı FH, Eklund RC, Whitehead JR, Kirazci S, Koca C. Use of the CY-PSPP in other cultures: A preliminary investigation of its factorial validity for Turkish children and youth. Psychol Sport Exerc 2005; 6:33-50.
15. Bernardo RP, Matos MG. Adaptação Portuguesa do Physical Self Perception Profile for Children and Youth do Perceived Importance Profile for Children and Youth. Análise Psicológica 2003; 21:127-144.
16. Kolovelonis A, Mousouraki M, Goudas M, Michalopoulou M. Psychometric properties of the Greek Version of the Children and Youth Physical Self-Perception Profile Questionnaire. Adv Phys Educ 2013; 3:158-164.
17. Marsh HW, Richards GE, Johnson S, Roche L, Tremayne P. Physical Self-Description Questionnaire: Psychometric properties and a multitraitmultimethod analysis of relations to existing instruments. J Sport Exerc Psychol 1994; 16:270- 305.
18. Ninot G, Delignières D, Fortes M. L'évaluation de l'estime de soi dans le domaine corporel [Assessment of the physical self]. Sciences et Techniques des Activit es Physiques et Sportives 2000; 53:35- 48.
19. Marsh HW, O'Neill R. Self-Description Questionnaire III (SDQ III): The construct validity of multidimensional self-concept ratings by late-adolescents. J Educ Meas 1984; 21:153-174.
20. Aşçı FH, Aşçı A, Zorba E. Cross-cultural validity and reliability of Physical Self-Perception Profile. Int J Sport Psychol 1999; 30:399-406.
21. Marsh HW, Marco IT, Aşçı FH. Cross cultural validity of the Physical Self-Description Questionnaire: Comparison of factor structures in Australia, Spain and Turkey. Res Q Exerc Sport 2002; 73:257-270.
22. Crocker P, Sabiston C, Forrestor S, Kowalski N, Kowalski K, McDonough M. Predicting change in physical activity, dietary restraint, and physique anxiety in adolescent girls: Examining covariance in physical self-perceptions. Can J Public Health 2003; 94:332-337.
23. Çağlar E, Bilgili N, Karaca A, Ayaz S, Aşçı FH. The psychological characteristics and health related behavior of adolescents: The possible roles of social physique anxiety and gender. Spanish J Psychol 2010; 13:741-750.
24. Hart EA, Leary MR, Rejeski WJ. The measurement of social physique anxiety. J Sport Exerc Psychol 1989; 11:94-104.
25. Mülazımoğlu-Ballı Ö, Aşçı FH. Sosyal Fizik Kaygı Envanterinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spor Bilimleri Dergisi 2006; 17:11-19.
26. Hagger MS, Aşçı FH, Lindwall M, Hein V, Mülazı- moğlu-Ballı Ö, Tarrant M, et al. Cross-cultural validity and measurement invariance of the social physique anxiety scale in five European nations. Scandinavian J Med Sci Sports 2007; 17:703-719.
27. Brislin RW. The wording and translation of research instruments. WJ Lonner, JW Berry (Eds.), Field Methods in Educational Research, Newbury Park, CA: Sage, 1986, p.137-164.
28. Meydan CH, Şeşen H. Yapısal Eşitlik Modellemesi (AMOS Uygulamaları). Ankara: Detay Yayıncılık, 2011.
29. Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler için Çok Değişkenli SPSS ve LISREL Uygulamaları. İkinci baskı, Ankara: PegemA Yayıncılık, 2012.
30. Sümer N. Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları 2000; 3:49-74.
31. Tabachnick BG, Fidell LS. Using Multivariate Statistics. Fifth ed, Boston: Pearson Education, 2007.
32. Şimşek ÖF. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş (Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları). Ankara: Ekinoks Eğitim Danışmanlık, 2007.
33. Kline P. The Handbook of Psychological Testing. London: Routledge, 1993.
34. Kowalski NP, Crocker PR, Kowalski KC. Physical self and physical activity relationships in college women: Does social physique anxiety moderate effects? Res Q Exerc Sport 2001; 72:55-62.
35. Alpar R. Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik. Üçüncü baskı. Ankara: Detay Yayıncılık, 2014