Tip 1 diyabetes mellitus tanılı çocuğu olan annelerin psikososyal özellikleri: Diyabetik kontrolle ilişki

Amaç: Bu çalışmada tip I diyabetes mellitus (T1DM) tanısı konan çocukların annelerinin depresyon ve anksiyete belirtilerinin araştırılması, bu annelerin çocuklarına karşı tutumları ve aile işlevselliklerinin belirlenmesi amaçlan- maktadır. Ek olarak, annelerin doldurduğu ölçek puanları ile metabolik kontrolün ilişkisi değerlendirilmektedir. Yöntem: Çalışmaya T1DM tanısı konan 50 çocuk ile 50 sağlıklı gönüllü ve anneleri alınmıştır. Tüm annelerden Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), Durumluk ve Sürekli Anksiyete Ölçeği (DSAÖ), Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumu Ölçeği (AHÇYTÖ) ve Aile Değerlendirme Ölçeğini (ADÖ) doldurmaları istenmiştir. T1DM için metabolik kontrol HbA1c değeri ile değerlendirilmiştir. Sonuçlar: T1DM tanısı konan çocukların anneleri, kontrol grubu çocuklarının annelerine göre, AHÇYTÖ 'aşırı ebeveynlik tutumu' alt testinde istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek puanlar elde etmiştir. Bu sonuca göre T1DM'li çocuğu olan annelerin aşırı kontrolcü, endişeli ve aşırı istekte bulunan annebaba tutumu gösterdiği belirlenmiştir. Aile bireylerinin birbirleriyle olan ilişkisinin kalitesini değerlendiren ADÖ 'affektif bağlılık' alt testinde, diyabetik çocukların annelerinin istatistiksel olarak anlamlı yüksek puanlar aldığı saptanmıştır. T1DM'li çocukların ortalama HbA1c değerleri %8.93±1.81 (normal aralık: %5.7-14.8) olarak bulunmuştur. T1DM'li çocukların metabolik kontrolü ve çocukların annelerinin AHÇYTÖ 'demokratik tutum' alt ölçek puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif korelasyon saptanmıştır. Bu anne-lerin çocukları ile demokratik ve destekleyici bir ilişki kurabilmekte zorlandıkları gözlenmektedir. Buna ek olarak, T1DM hastalık süresi ile annelerin AHÇYTÖ 'otoriter tutum' alt ölçek puanlarının şiddeti arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif korelasyon saptanmıştır. Tartışma: Bu çalışma, T1DM'li çocukların annelerinde, T1DM hastalık sürecinin ve yetersiz metabolik kontrolün, özellikle annelik beceri-lerini ve aile ilişkilerini olumsuz etkilediğini göstermektedir. (Anadolu Psikiyatri Derg 2012; 13:39-45)

Psychosocial aspects of mothers of children with type 1 diabetes mellitus: the relationship with diabetic control

Objective: The aim of the study was to investigate the psychological profile of mothers of children with type I dia- betes mellitus (T1DM), their attitudes to their children and their family functioning. In addition, psychosocial pro- files of mothers were investigated in relation to putative effects on metabolic control. Methods: A series of 50 children with T1DM and 50 healthy controls and their mothers were involved in the study. Mothers completed Beck Depression Inventory (BDI), State-Trait Anxiety Inventory (STAI), Parental Attitude Research Instru-ment (PARI) and Family Assessment Device (FAD). Metabolic control was assessed by the HbA1c value. Results: The mothers of T1DM group had significantly higher scores of ‘attitude of over-parenting’ (over cont- rolling, anxious and over-demanding parental attitude) on PARI and higher scores on FAD affective each other when compared with mothers of the healthy controls. Mean HbA1c values of children with involvement subtest, which refers to quality of interest, concern, and investment that family members have for T1DM was 8.93±1.81% (range: 5.7- 14.8%). A statistically significant negative correlation was found between metabolic control and PARI ‘democratic attitude’ subscale of mothers of T1DM children. In addition, a statistically significant positive correlation was noticed between duration of T1DM and PARI ‘authoritarian attitude’ subscale of mothers which refers over- punishing and a rigid attitude in relationship. Discussion: This study demonstrated that, for mothers who have children with T1DM, disease itself and poor metabolic control may have an adverse effect on their lives and their family relationships. (Anatolian Journal of Psychiatry 2012; 13:39-45)

___

  • 1. Diabetes Control and Complications Trial Research Group. The effect of intensive treatment of diabetes on the development and the progression of long-term complications in insulin-dependent diabetes mellitus. N Engl J Med 1997; 329:977-988.
  • 2. Kovacs M, Finkelstein R, Feinberg R, Crouse-Novak M, Pauloskas S, Pollac M. Initial psychological responses of parents to the diagnosis of insulin-dependent diabetes mellitus in their children. Diabetes Care 1985; 8:568- 575.
  • 3. La Greca AM. It’s all in the family: responsibility for diabetes care. J Pediatr Endocrinol Metab 1998; 11(Suppl.2):379-385.
  • 4. Lask B. Psychosocial factors in childhood diabetes and seizure disorders. A family approach. Paediatrician 1988; 15:95-101.
  • 5. Kiess W, Galler A, Schmidt A, Nietzschmann U, Neu A, Raile K, et al. Fathers of children with diabetes mellitus and their role in coping strategies in the family. J Pediatr Endocrinol Metab 2001; 14:639-643.
  • 6. Garrison WT, Biggs D, Williams K. Temperament charac- teristics and clinical outcomes in young children with diabetes mellitus. J Child Psychol Psychiat 1990; 31:1079-1088.
  • 7. Alemzadeh R, Wyatt DT. Diabetes mellitus in children. RM Kliegman, RE Behrman, HB Jenson, BMD Stanton (Eds.), Nelson Textbook of Pediatrics, 18th ed., chapter 590, Philadelphia, Saunders, 2007, p.2419.
  • 8. Nathan DM, Singer DE, Hurxthal K, Goodson JD. The clinical information value of the glycosylated hemoglobin assays. New Engl J Med 1984; 310:341-346.
  • 9. Gustafsson PA, Cederblad M, Ludvigsson J. Family interaction and metabolic balance in juvenile diabetes mellitus. A prospective study. Diabetes Res Clin Pract 1987; 4:7-14.
  • 10. Beck AT, Ward CH, Mendelson M, Mock JE, Erbaugh J. An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry 1961; 4:561-571.
  • 11. Spielberger CD, Gorsuch RL, Lushene RE. STAI Manual for the State-Trait Anxiety Inventory. Palo Alto, CA, Consulting Psychologists Press, 1970.
  • 12. Schaefer ES, Bell RQ. Development of a parental attitude research instrument. Child Dev 1958; 29:339- 361.
  • 13. Epstein NB, Baldwin LM, Bishop DS. The McMaster Family Assessment Device. J Marital Fam Ther 1983; 9:171-180.
  • 14. Bulut I. Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) El Kitabı. Ankara, Özgüzeliş Matbaası, 1990.
  • 15. Küçük Ş. The validity of the Turkish form of the PARI subscales II, III, IV. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi, 1987.
  • 16. Hisli N. Beck depresyon envanterinin üniversite öğren- cileri için geçerliği, güvenirliği. Psikoloji Dergisi 1989; 7:3-13.
  • 17. Öner N, LeCompte A. Durumluk, Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı. İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 1985.
  • 18. Ireys HT, Chernoff R, DeVet KA, Kim Y. Maternal ou- tcomes of a randomized controlled trial of a community- based support program for families of children with chronic illnesses. Arch Pediatr Adolesc Med 2001; 155:771-777.
  • 19. Mulhern RK, Fairclough DL, Smith B, Douglas SM. Maternal depression, assessment methods, and physic- cal symptoms affect estimates of depressive symptom- tology among children with cancer. J Pediatr Psychol 1992; 17:313-326.
  • 20. Vandvik IH, Eckblad G. Mothers of children with recent onset of rheumatic disease: associations between maternal distress, psychosocial variables, and the disease of the children. J Dev Behav Pediatr 1991; 12:84-91.
  • 21. Pal DK, Chaudhury G. Preliminary validation of a parental adjustment measure for use with families of disabled children in rural India. Child Care Health Dev 1998; 24:315-324.
  • 22. Frank RG, Hagglund KJ, Schopp LH, Thayer JF, Vieth AZ, Cassidy JT, et al. Disease and family contributors to adaptation in juvenile rheumatoid arthritis and juvenile diabetes. Arthritis Care Res 1998; 11:166-176.
  • 23. Timko C, Stovel KW, Moos RH. Functioning among mothers and fathers of children with juvenile rheumatic disease: a longitudinal study. J Pediatr Psychol 1992; 17:705-724.
  • 24. Öner N. Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testler, Bir Baş- vuru Kaynağı. İkinci baskı, İstanbul, Boğaziçi Üniver- sitesi Yayınları, 1996.
  • 25. Portney LG, Watkins MP. Foundations of Clinical Re- search, Applications to Practice. Appleton & Lange Norwalk, 1993, p.361-366.
  • 26. Portney LG, Watkins MP. Foundations of clinical re- search, applications to practice. Appleton & Lange Norwalk, 1993, p.439-446.
  • 27. Press J, Neumann L, Uziel Y, Bolotin A, Buskila D. Assessment of quality of life of parents of children with juvenile chronic arthritis. Clin Rheumatol 2002; 21:280- 283.
  • 28. Evans CL, Hughes IA. The relationship between diabetic control and individual and family characteristics. J Psychosom Res 1987; 31:367-374.
  • 29. Miller IW, Kabacoff RI, Epstein NB, Bishop DS, Keitner GI, Baldwin LM, et al. The development of a clinical rating scale for the McMaster Model of family func- tioning. Fam Process 1994; 33:53-68.
  • 30. Gowers SG, Jones JC, Kiana S, North CD, Price DA. Family functioning: a correlate of diabetic control? J Child Psychol Psychiat 1995; 36:998-1001.
  • 31. Çakın Memik N, Ağaoğlu B, A Coşkun A, Hatun Ş, Ayaz M, Karakaya I. Tip 1 diyabetes mellitusu olan çocuk ve ergenlerin yaşam kalitesi algılarının değerlendirilmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 2007;14:133-138.
  • 32. Cole R, Reiss D. How Do Families Cope with Chronic Illness? Hillsdale, NJ, Lawrence Erlbaum, 1993.
  • 33. Lindström C, Aman J, Norberg AL. Parental burnout in relation to sociodemographic, psychosocial and per- sonality factors as well as disease duration and glycaemic control in children with Type 1 diabetes mellitus. Acta Paediatr. 2011; 100:1011-1017.
  • 34. Anderson BJ. Children with diabetes mellitus and family functioning: translating research into practice. J Pediatr Endocrinol Metab 2001; 14:645-652.
  • 35. Standen PJ, Hinde FR, Lee PJ. Family involvement and metabolic control of childhood diabetes. Diabet Med 1985; 2:137-140.
  • 36. Holden EW, Chmielewski D, Nelson CC, Kager VA, Foltz L. Controlling for general and disease-specific effects in child and family adjustment to chronic childhood illness. J Pediatr Psychol 1997; 22:15-27.
  • 37. Haugstvedt A, Wentzel-Larsen T, Rokne B, Graue M. Perceived family burden and emotional distress: similarities and differences between mothers and fathers ofchildren with type 1 diabetes in a population-based study. Pediatr Diabetes. 2011; 12:107-114.
  • 38. Smaldone A, Ritholz MD. Perceptions of parenting children with type 1 diabetes diagnosed in early child- hood. J Pediatr Health Care 2011; 25:87-95.
Anadolu Psikiyatri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-6631
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler

Üniversite öğrencilerinde premenstruel sendrom ve somatizasyon: İlişkisel bir inceleme

AYSUN BABACAN GÜMÜŞ, Nihal BAYRAM, Nurcan CAN, Esra KADER

İstanbul ili örnekleminde çocuk ve ergen cinsel istismarlarının karakteristik özellikleri

Mazlum ÇÖPÜR, Özden Şükran ÜNERİ, Erkan AYDIN, Mustafa Kayhan BAHALI, CANAN TANIDIR, Hatice GÜNEŞ, Ayten ERDOĞAN

Hükümlü çocukların benlik ve ideal benlik algı düzeylerinin sosyodemografik ve ekonomik değişkenler açısından incelenmesi

SEZER AYAN

Şizofreni hastalarının bakım vericilerinin yük algısını ve duygu dışavurumunu etkileyen etkenler

HÜLYA ARSLANTAŞ, FİLİZ ADANA

Çocuk cinsel istismarı olgularını değerlendiren meslek gruplarında dolaylı travmatizasyon

Başar ÇOLAK, Şahika G. ŞİŞMANLAR, Işık KARAKAYA, Nilay ETİLER, Ümit BİÇER

Bir eğitim hastanesi psikiyatri acil servisine başvuran yaşlı hastaların sosyodemografik ve klinik özellikleri

Derya İPEKÇİOĞLU, Özlem ÇETİNKAYA, İlker KÜÇÜKPARLAK, Hülya GÜVELİ, Gamze BOZGEYİK, SUAT KÜÇÜKGÖNCÜ, NESRİN KARAMUSTAFALIOĞLU, Ferhan YENER, Mehmet Cem İLNEM

Doğum sonrası depresyon özgül bir tanı mıdır? İleriye dönük bir çalışma

İsmet KIRKPINAR, Işık TEPELİ ÖZTÜRK, SEBAHAT GÖZÜM, TÜRKAN PASİNLİOĞLU

Tip 1 diyabetes mellitus tanılı çocuğu olan annelerin psikososyal özellikleri: Diyabetik kontrolle ilişki

Burak BAYKARA, Aynur AKAY PEKCANLAR, Ece BÖBER, Özlem DOĞAN, Ayhan ABACI, Aylin ÖZBEK, Canem ERGİN

Annelerin çocuk yetiştirme tutumlarının okul öncesi dönem davranış sorunları ile ilişkisi

SEVCAN KARAKOÇ DEMİRKAYA, Osman ABALI

Testosteron alımı sonrası başlayan kekemelik: Bir olgu sunumu

ŞÜKRÜ KARTALCI, LALE GÖNENİR ERBAY, Özlem ÖZCAN ÖZEL, TUĞBA YÜKSEL, SÜHEYLA ÜNAL