M. Murat DEMET, Artuner DEVECİ, Filiz DENİZ, E. Oryal TAŞKIN, Emine ŞİMŞEK, Fatma YURTSEVER

Obsesif-kompulsif bozuklukta sosyodemografik özellikler ve fenomenoloji

Amaç: Bu çalışmada obsesif kompulsif bozukluk tanısı konan bir grup hastanın sosyodemografik ve fenomenolojik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Veriler Celal Bayar Üniversitesi Hastanesi Psikiyatri Polikliniği’nde izlenmekte olan ve obsesif kompulsif bozukluk tanısı konan 96 hastadan elde edilmiştir. Sonuçlar: Hastaların %25’i erkek, %75’i kadın, yaş ortalaması 33.19±12.52’di. Örneklemin ortalama YBOKÖ toplam puanı 22.05±8.96’tü. Major depresif bozukluk %34.4 oranıyla en sık eşlik eden psikiyatrik bozukluktu. Hastaların %28’inin birinci derece akrabalarında obsesif kompulsif bozukluk saptandı. Erkek hastalarda saldırganlık (%70.8), bilme ve anımsama gereksinimi, uğurlu-uğursuz sayılar, batıl inançlar gibi diğer obsesyonlar (%62.5), kirlenme (%58.3) ve simetri/düzen (%54.2); kadınlarda saldırganlık (%75), kirlenme (%59.7), simetri/düzen (%59.7), kuşku (%58.3) obsesyonları; erkeklerde tekrarlayıcı törensel davranış (%54.2) ve temizlik/yıkanma (%50.0) kompulsiyonları; kadınlarda temizlik/yıkanma (%69.4), kontrol (%54.2) kompulsiyonları en sık görülen obsesyon ve kompulsiyonlardı. Tartışma: Yalnızca sağaltım arayan ve sağlık kuruluşuna başvuran küçük bir örneklem üzerinde yürütülen bu araştırmada kirlenme ve kuşku obsesyonları ile temizlik/yıkanma ve kontrol kompulsiyonları literatürle uyumlu olarak bulunmuştur. Her iki cinsiyette literatürün aksine belirlenen yüksek saldırganlık obsesyonları yöntem farklılığına bağlanmıştır. Obsesif kompulsif bozukluğun fenomenolojisi ve demografik özellikleri hakkında daha doğru bilgilere ulaşmak için alan çalışmalarına gereksinim vardır.

Anahtar Kelimeler:

Obsesif-kompulsif bozukluk, Demografi, Obsesif davranış

The phenomenology and demographic features of obsessive compulsive disorder

Objective: In this study, it is aimed to determine demographic, clinical, and phenomenological features in outpatients with obsessive-compulsive disorder. Methods: This study was carried out at outpatient clinic in Celal Bayar University Hospital. The data were collected from 96 patients with obsessive compulsive disorder which met the diagnostic criteria for DSM-IV obsessive-compulsive disorder. Results: Of the all patients, 25% were men, 75% were women. The mean score of Y-BOCS was 22.05±8.96. The mean age was 33.19±12.52. The most frequent comorbid disorder was major depressive disorder (34.4%). A positive family history of obsessive compulsive disorder in first degree relatives was 28%. The most commonly occurring obsessions were aggressive (70.8%), miscellaneous (62.5%), contamination (58.3%) in men and aggressive (75%), contamination (59.7%), need for symmetry/orderness (59.7%), doubting (58.3%) in women whereas repeating rituals (54.2%) and cleaning/washing compulsion (50.0%) in men, cleaning/washing compulsion (69.4%) and checking (54.2%) in women were most frequent compulsions, respectively. Discussion: In this study, which was only conducted on the small and treatment-seeking sample, the distribution of obsession and compulsion was consistent with result of previous studies except for aggressive obsessions. The high frequency of these obsessions may due to the difference in methods. Epidemiologic studies will be necessary to get more accurate opinion about phenomenology and demographic features of obsessive-compulsive disorder.

Keywords:

Obsessive-Compulsive Disorder, Demography, Obsessive Behavior,

PDF

___

1. Amerikan Psikiyatri Birliği. Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı (DSM-IV, 1994). E Köroğlu (çev. ed.), dördüncü baskı, Ankara, Hekimler Yayın Birliği,1995.
2. Dünya .Sağlık Örgütü. ICD-10 Ruhsal ve Davranışsal Bozukluklar Sınıflandırması (1992). MO Öztürk, B Uluğ (çev. ed.), F Çuhadaroğlu, İ Kaplan, G Özgen, MO Öztürk, M Rezak'i, B Uluğ (çev.), Ankara, Türkiye Sinir ve Ruh Sağlığı Derneği Yayını, 1993.
3. Myers JK, Weissman MM, Tischler GL, Holzer CE 3rd, Leef PJ, Orvaschal H ve ark. Six month prevalence of psychiatric disorders in three communities, Arch Gen Psychiatry 1984; .41:959-967.
4.Robins LN, Helzer JE, Weissman MM, Orvaschel H, Gruenberg E, Burke JD Jr ve ark. Lifetime prevalence of specific psychiatric disorders in three sites. Arch Gen Psychiatry 1984; 41:949-958.
5.Karno M, Golding JM, Sorenson SB, Burnam MA. The epidemiology of obsessive-compulsive disorder in five US communities. Arch Gen Psychiatry 1988; 45:1094-1099.
6.Bland RC, Newman SC, Om H. Period prevalence of psychiatric disorders in Edmonton. Acta Psychiatr Scand 1988; 77(suppl.338):33-42.
7.Bland RC, Newman SC, Om H. Lifetime prevalence of psychiatric disorders in Edmonton. Acta Psychiatr Scand 1988; 77(suppl. 338):24-32.
8.Erol N, Kılıç C, Ulusoy M, Keçeci M, Şimşek Z. Türkiye Ruh Sağlığı Profili Raporu. Ankara, Eksen Tanıtım Ltd. Şti. 1998.
9.Doğan O, Gülmez H, Ketenoğlu C, Kılıçkap Z, Özbek H, Akyüz G ve ark. Ruhsal Bozuklukların Epidemiyolojisi, Dilek Matbaası, Sivas, 1995.
10.Çilli AS, Telcioğlu M, Aşkın R, Kaya N, Bodur S, Kucur R. Twelve month prevalence of obsessive compulsive disorder in Konya, Turkey. Comp Psychiatry 2004; 45:367-374.
11.Deniz F. Manisa II Merkezinde Obsesif Kompulsif Bozukluk Yaygınlığının ve İlişkili Etmenlerin Belirlenmesi. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa, 2005.
12.Weissman MM, Bland RC, Canino GJ, Greenwald S,Hwu HG, Lee CK ve ark. The cross national epidemiology of obsessive-compulsive disorder. J Clin Psychiatry 1994; 55(Suppl.3):5-10.
13.Eğrilmez A, Gülseren L, Aydemir Ö, Kültür S. Obsesif kompulsif bozuklukta fenomenolojik özellikler. 3P Dergisi 1995; 3:9-14.
14.Gülseren L, Eğrilmez A, Gülseren Ş, Kültür S. Obsesif kompulsif bozukluk tanısı konmuş bir grup hastada obsesyonların biçim ve içerikleri: Kesitsei bir sınıflandırma çalışması. 3P Dergisi 1995; 3:159-162.
15.Yiğittürk D, Emul M, Sezer Ö, Kaya M, Kaya B, Ünal S. İnönü Üniversitesi Psikiyatri Kliniğinde yatarak tedavi gören OKB olgularında klinik özellikler ve bazı sosyo-demografik değişkenlerle ilişkisi: Geriye dönük değerlendirme. 38. Ulusal Psikiyatri Kongresi Özet Kitabı (22-27 Ekim 2002, Marmaris), 2002, s.185-188.
16.Degonda M, Wyss M, Angst J. The Zurich Study XVIII. Obsessive-compulsive disorders and syndromes in the general population. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci 1993; 243:16-22.
17.Nestadt G, Samuels JF, Romanoski AJ, Folstein MF, McHugh PR. Obsessions and compulsions in the community. Acta Psychiatr Scand 1994; 89:219-224.
18.Stein MB, Forde DR, Anderson G, Walker JR. Obsessive-compulsive disorder in the community: an epidemiologic survey with clinical reappraisal. Am J Psychiatry 1997; 4:1120-1126.
19. Rasmussen SA, Tsuang MT. The epidemiology of obsesssive compulsive disorder. J Clin Psychiatry 1984; 5:450-457.
20.Rasmussen SA, Eisen JL. The epidemiology and clinical features of obsessive compulsive disorder. Psychiatr Clin North Am 1992; 15:743-758.
21.Lensi P, Cassano GB, Correddu G, Ravagli S, Kunovac JL, Akiskal HS. Obsessive-compulsive disorder familialdevelopmental history, symptomatology, comorbidity and course with special reference to gender-related differences..Br J Psychiatry 1996; 169:101-107.
22.Tezcan AE, Millet B, Kuloğlu M. Türkiye ve Fransa'da obsesif kompulsif bozukluk tanısı alan hastaların sosyo-demografik, klinik ve görüngüsel özelliklerin karşılaştırılması. Klinik Psikiyatri Dergisi 1998; 1:35-41.
23.Juang YY, Liu CY. Phenomenology of obsessive-compulsive disorder in Taiwan. Psychiatry Clin Neurosci 2001; 55:623-627.
24.Okasha A, Saad A, Khalil AH, Seif El Dawla A, Yehia N. Phenomenology of obsessive-compulsive disorder: a transcultural study. Comp Psychiatry 1994; 35:191-197.
25.Eğrilmez A, Gülseren L, Gülseren S, Külttür S. Phenomenology of obsessions in a Turkish series pf OCD patients. Psychopathology 1997; 30:106-110.
26.Tukel R, Polat A, Ozdemir O, Aksut D, Turksoy N. Comorbid conditions in obsessive compulsive disorder. Comp Psychiatry 2002; 43:204-209.
27.Winsberg ME, Cassic KS, Lorrin MK. Hoarding in obsessive-compulsive disorder: a report of 20 cases. J Clin Psychiatry 1999; 60:591 -597.
28.Seedat S, Stein DJ. Hoarding in obsessive-compulsive disorder and related disorders: a preliminary report of 15 cases. Psychiatry Clin Neurosci 2002; 56:17-23.
29.Sayar K, Uğurad IK, Acar B. Obsesif kompulsif bozuklukta fenomenoloji. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 1999;9:142-147.
30.Shooka A, Al-Haddad MK, Raes A. OCD in Bahrain: a phenomenological profile. Int J Soc Psychiatry 1998; 44:147-154.
31.Goodman WK, Price LH, Rasmussen SA, Mazure C, Fleischmann RL, Hill CL ve ark. The Yale-Brown Obsessive-Compulsive Scale I.: Development, use, and reliability. Arch Gen Psychiatry 1989; 46:1006-1011.
32.Karamustafalıoğlu OK, Üçışık AM, Ulusoy M, Erkmen H.. Yale-Brown Obsesyon-Kompulsiyon .Derecelendirme Ölçeği'nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. 29. Ulusal Psikiyatri Kongresi Özet Kitabı (29 Eylül-4 Ekim 1993), Bursa, Savaş Ofset, 1993, s.86.
33.Hamilton M: A rating scale for depression. J Neural Neurosurg Psychiatry 1960; 23:56-62.
34.Akdemir A, Örsel S, Dağ İ, Türkçapar N, İşcan N, Özbay H. Hamilton depresyon derecelendirme ölçeği'nin (HDDÖ) geçerliği, güvenirliği ve klinikte kullanımı. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji Dergisi 1996; 4:251-259.
35.Hamilton M. The assessment of anxiety states by rating. Br J Med Psychol 1959; 32:50-55.
36.Yazıcı MK, Demir B, Tanrıverdi N, Karağaoğlu E, Yolaç P. Hamilton Anksiyete Değerlendirme Ölçeği, değerlendiriciler arası güvenirlik ve geçerlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 1998; 9:114-117.
37. Beck AT, Waed CH, Mendelson M. An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry 1961; 4:561-571.
38.Hisli N. Beck Depresyon Envanteri'nin üniversite öğrencileri için geçerlik, güvenilirliği. Psikoloji Dergisi 1989;7:3-13.
39.Spielberger CD, Gorsuch Rl, Lushene RE. Manual for State-Trait Anxiety Inventory. California, Consulting Psychologist Press, 1970.
40.Öner N, Le Compte A. Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri Elkitabı. İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi, 1985.
41. Gülseren L, Eğrilmez A, Gülseren Ş, Kültür S. Obsesif kompulsif bozukluk tanısı konmuş bir grup hastada kompulsiyonların biçim ve içerikleri: Kesitsel bir sınıflandırma çalışması. Turk Psikiyatri Derg 1995; 6:35-40.