Multipl sklerozda yaşam kalitesinin depresyon ve anksiyete ile ilişkisi
Amaç: Multipl sklerozda (MS) yaşam kalitesinin depresyon, anksiyete, fiziksel özürlülük ve hastalık süresi ile ilişkisinin araştırılması amaçlandı, yöntem: Araştırmaya 62 MS'li hasta ve 34 sağlıklı-gönüllü kişi kontrol grubu olarak alınmıştır. Hasta ve kontrol grubuna Beck Depresyon Envanteri (BDE), Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HAM-D), Hamilton Anksiyete Değerlendirme Ölçeği (HAM-A), Yasam Kalitesi Ölçeği (WHO-QOL-Brief) uygulanmıştır. Ayrıca, hastalara Kısa Yeti Yitimi (KYY) ve Genişletilmiş Özürlülük Durum Skalası (EDSS) uygulanmıştır. Sonuçlar: Hastaların %67.7'sikadın, %32.3'3'üerkek olup, ortalama hastalık süresi 4.5$pm$5.1 yıl, ortalama EDSSpuanı 1.5$pm$1.4 olarak bulunmuştur. MS hastalarında depresyon ve anksiyete puanları kontrollerden anlamlı derecede yüksek, yaşam kalitesi puanları düşük bulunmuştur. Depresyon puanları ile yaşam kalitesinin tüm alanları, anksiyete puanları ile ise fiziksel sağlık, psikolojik sağlık ve sosyal ilişkiler alanı arasında negatif yönde ilişki bulunmuştur. Hastalık süresi ve yeti yitimi ile yaşam kalitesinin arasında negatif ilişki bulunurken, doktorun değerlendirdiği fiziksel özürlülük skoru ile yaşam kalitesi ilişkili bulunmamıştır. Tartışma: Depresyon ve anksiyete MS hastalarında yasam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. MS hastalarında doktorun değerlendirdiği fiziksel özürlülük skoru ile yaşam kalitesinin ilişkili bulunmamasına karşın, hastanın bildirimine dayanan yeti yitimi puanı ile ilişkili bulunması ilginçtir.
Anahtar Kelimeler:
Psikiyatrik durum derecelendirme ölçekleri, Tanı, dual (psikiyatri), Yaşam kalitesi, Kaygı, Depresyon, Multipl skleroz
Relationship between depression and anxiety and quality of life in multiple sclerosis
Objective: In this study was to investigate the relationships between depression, anxiety, illness duration and physical disability and quality of life in multiple sclerosis (MS). Method: Sixty-two patients with MS and thirty-four healthy-voluntary individuals were included in the study. Patients and control group have been evaluated with Beck Depression Inventory (BDE), Hamilton Depression Rating Scale (HDKS), Hamilton Anxiety Rating Scale (HAM-A), Quality of Life Index (WHO-QOL-Brief). Patients were additionally evaluated with Brief Disability Questionnaire (KYY), Expanded Disability Status Scale (EDSS). Results: Of the 62 MS patients 67.7% were women and 32.3% were men. The mean duration of illness was 4.5$pm$5.1 years, EDSS was 1.5$pm$1.4. Depression and anxiety scores of MS patients were found to be significantly higher than controls, however their scores of quality of life were low. A negative correlation was foundbetween depression scores and all quality of life domains. Anxiety scores of the patients were also negatively correlated with physical and psychological well-being and social relationship domains. Illness duration and disability were negatively correlated with quality of life. Physical disability scores detected by the physician was not found to be correlative with quality of life. Discussion: The quality of life in MS is negatively influenced by anxiety and depression. In the patients there is no correlation between physical disability scores evaluated by the physician and the quality of life. However it is surprising to find a correlation between disability scores defined by the patients and the quality of life.
Keywords:
Psychiatric Status Rating Scales, Diagnosis, Dual (Psychiatry), Quality of Life, Anxiety, Depression, Multiple Sclerosis,
___
- 1.Fidaner H, Elbi H, Fidaner C, Eser SY, Erhan E, Erdem G: Yaşam kalitesinin ölçülmesi: WHO-QOL 100 ve WHO-QOL-Brief. 3P Dergisi 1999; 7(Ek 2):3-66.
- 2.Aikens JE, Reinecke MA, Pliskin NH, Fischer JS, Wiebe JS ve ark: Assessing depressive symptoms multiple sclerosis: is it necessary to omit items from the original Beck Depression Inventory. J Behav Med 1999; 22:127-142.
- 3.Aronson KJ: Quality of life among persons with multiple sclerosis and their caregive. s. Neurology 1997; 48:74-80.
- 4.Lankhorst GJ, Jelles F, Smits RC, Polman CH, Kuik DJ ve ark: Quality of life in multiple sclerosis: the disability and impact profile (DIP). J Neurol 1996; 243:469-474.
- 5.Hammoud AM, Grindstaff CF- Socio- demographic characteristics of the physically disabled in Canada. Can J Public Health 1992; 83:57-60.
- 6.Garland EJ, Zis AP: Multiple sclerosis and affective disorders. Can J Psychiatry 1991; 36:112-117.
- 7.Feinstein A, Feinstein K.: Depression associated with multiple sclerosis looking beyond diagnosis to symptom expression. J Affect Disord 2001; 66:193-198.
- 8.Whitlock FA, Siskind MM: Depression as a major symptom of multiple sclerosis. J Neurol Neurosurg Psychiatry 1980; 43:861-865.
- 9.Dalos NP, Rabins PV, Brooks BR, O'Donnell P: Disease activity-and emotional state in multiple sclerosis. Ann Neurol 1983; 13:573-577.
- 10.Mendez MF Multiple sclerosis presenting as catatoma. Int J Psychiatry Med 1999;,29-435-441.
- 11.Feinstem A, O'Connor P, Gray T Feinsteın K' The effects of anxiety on psychiatric morbidity in patients with multiple sclerosis. Mult Scler 1995; 11:323-326.
- 12.Janssens AC, Van Doom PA, de Boer J?B, Kalkers NF, van der Meche F& ve ark: Anxiety and depression influence the relation between disability status and quality of life multiple sclerosis. Mult Scler 2003; 9:397-403.
- 13. Pattı F. Cacopardo M, Palermo F, Ciancio MR, Lopes R ve ark: Health-related quality of life and depression in an Italian sample of multiple sclerosis patients. J Neurol Sci 2003; 15:55-62.
- 14.Poser CM, Paty D W, Scheınber L, Mcbonald WI, Davis FA ve ark: New diagnostic criteria for multiple sclerosis: guidelines for research protocols. Ann Neurol 1983; 13:227-231.
- 15.Kurtzke J: Rating neurologic impairment in multiple sclerosis: An expanded disability status scale (ED55). Neurology 1983; 33.1444-1452.
- 16.Emre U, Ergün U, Yıldız H, Coşkun Ö, inan LE: Multipl sklerozda depresyon. Düşünen Adam 2003; 16:53-57
- 17.Chwastiak L, Ehde LA, Gibbons LE, Sullivan M, Bowen JD ve ark: Depressive symptoms and severity of illness in multiple sclerosis: epidemiologic study of large community sample. Am J Psychiatry 2002; 159: 1862-1868.
- 18.Arıkan Z, Candansayar 5, Işık E, Türkmen G, Özbakır Ş: Multiple sclerosis ve psikiyatrik görünümler üzerine bir araştırma. 26. Ulusal Psikiyatri Kongresi (1-4 Kasım 1990, izmir) Tam Metin Kitabı, izmir, 1990, s.291-305.
- 19.Sadovnick AD, Eisen K, Paty DW, Ebers GC Cause of death in patients attending multiple sclerosis clinics. Neurology 1991; 141:1193-1196.
- 20.Noy S, Achiron A, Gabbay U, Barak Y, Rotstein 7 ve ark: A new approach to affective symptoms in relapsing-remitting multiple sclerosis. Compr Psychiatry 1995; 36:390-395.
- 21.Fruehwald S, Loeffler-Stastka H, Eher R, Saletu B, Baumhackl U: Depression and quality of life in multiple sclerosis. Acta Neurol Scand 2001; 104:257-261.
- 22.Mat son RR, Brooks NA Adjusting to multiple sclerosis: an exploratory study. Soc Sci Med 1997; 11:245-250.
- 23. Benito-Leon J, Morales JM, Rivera-Navarro J: Health-related quality of life and its relationship to cognitive and emotional functioning in multiple sclerosis patients. Eur J Neurol 2002; 9:497-502.
- 24.Vickrey BG, Hays RD, Harooni R, Myers L W, Ellison GW: A health-related quality of life measure for multiple sclerosis. Qual Life Res 1995; 4187-206.
- 25.Jahardhan V, Bakshi R: Quality of life and its relationship to brain lesions and atrophy on magnetic resonance images in 60 patients with multiple sclerosis. Arch Neurol 2000; 57:1485-1491.
- 26.İdiman E, Özakbaş S, Uzunel F: Multipl sklerozlu hastalarda yaşam kalitesinin MuSIQoL ile ölçümü ve MuSIQol ile özürlülük arasındaki ilişki. 39. Ulusal Nöroloji Kongresi (22-26 Ekim 2003, Antalya) Tam Metin Kitabı, Antalya, 2003, s.228.
- ISSN: 1302-6631
- Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
- Başlangıç: 2000
- Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler
Ayhan KALYONCU, Hasan MIRSAL, Özkan PEKTAŞ, Nasibe ÜNSALAN, Mansur BEYAZYÜREK
BÜLENT KAYAHAN, AYŞE ENDER ALTINTOPRAK, ÖZLEM SÜREL KARABİLGİN ÖZTÜRKÇÜ, Özgür ÖZTÜRK
Obsesif kompulsif bozuklukta tedaviye cevapla ilişkili etkenler
Şenel TOT, Kemal YAZICI, Aylin YAZICI, Pervin ERDEM, Nilgün BAL, ŞADİYE VİSAL BUTURAK
Beden dismorfik bozukluğu: Risperidon kullanılan bir olgu
Birgül ELBOZAN, Rifat KARLIDAĞ, SÜHEYLA ÜNAL
Multipl sklerozda yaşam kalitesinin depresyon ve anksiyete ile ilişkisi