Menekse Sila YAZAR, Ahmet Alper DEPÇE, Özlem Devrim BALABAN, Derya İPEKÇİOĞLU, Nezih ERADAMLAR

Erkek şizofreni hastalarında alkol ve madde kullanım bozukluğu varlığının bakım veren yükü, yaşam kalitesi, anksiyete ve depresyon düzeyleri üzerine etkisi

Amaç: Alkol ve madde kullanımı, şizofreni hastalarında görülen en yaygın eş tanılardan biridir ve bu durum şizofreni hastalarına bakım verenlerin belirgin olarak artmış bakım veren yükü bildirmesiyle sonuçlanmaktadır. Bu çalışmada, şizofreni hastalarında alkol ve madde kullanımı eş tanısının varlığının ve belirtilerin niteliğinin bakım veren yükü, yaşam kalitesi, anksiyete ve depresyon düzeyleri üzerine etkisini değerlendirmeyi amaçladık. Yöntem: Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Psikiyatri Kliniği Akut Erkek Servisi'ne yatırılan, DSM-IV-TR ölçütlerine göre şizofreni tanısı konmuş, alkol ve madde kullanım bozukluğu eş tanısı olan 50 hasta ve onların birincil bakım verenleri; alkol ve madde kötüye kullanımı eş tanısı olmayan 50 şizofreni hastası ve onların birincil bakım verenleri basit rastgele tabakalama yöntemiyle çalışmaya alındı. Hastalar, hastalık süresi ve atak sayısı; bakım verenler yaş, eğitim düzeyi ve gelir düzeyi yönünden eşleştirildi. Tüm bakım veren katılımcılara sosyodemografik veri formu, Zarit Bakım Veren Yükü Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği, Durumluk ve Sürekli Kaygı Ölçeği, Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu uygulandı. Hastaların belirti şiddetini değerlendirmek için Pozitif ve Negatif Belirtileri Değerlendirme Ölçeği kullanıldı. Sonuçlar: Bakım verenlerin yaşları 23-68 ve hastaların yaşları 20-65 arasındaydı. Bakım verenlerin %53'ünde bakım veren hastanın annesiydi. Alkol ve madde kullanımı eş tanısı olan şizofreni hastalarının bakım verenlerinde, bakım veren yükü düzeyinin, eş tanının olmadığı hastaların bakım verenlerine göre belirgin düzeyde yüksek olarak bulduk. Bakım veren yükü, pozitif semptomlar alt ölçeği ile pozitif olarak korelasyon göstermekteydi. DSÖ Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formunun ruhsal ve sosyal alt boyutu alkol ve madde kullanımı eş tanısının olmadığı hastaların bakım verenlerinde, eş tanı olanların bakım verenlerine göre belirgin olarak yüksek bulduk. Tartışma: Şizofreni hastalarının gereksinmelerini yoğun ve karmaşık hale getiren alkol ve/veya madde kullanım bozukluğu varlığının, bakım veren yükünde artma ve yaşam kalitesinde azalma ile ilişkili olduğunu bildirilmiştir. Bakım verme eyleminin, bakım verenin yaşamına getirdiği olumsuz sonuçlar ve daha karmaşık sorunlara yol açan, söz konusu eş tanının varlığı depresyon ve anksiyete düzeylerinde de artışa neden olmaktadır. Sonuç olarak, bulgularımız şizofreni hastalarında alkol ve madde kullanımı eş tanısının, artmış bakım veren yükü, azalmış yaşam kalitesi ve artmış depresyon ve anksiyete düzeyleri ile ilişkili olduğunu göstermektedir.

The impact of alcohol and substance use by male patients with schizophrenia on burden, quality of life, anxiety, and depression levels of primary caregivers

Objective: Alcohol and substance use are the most common comorbidities among patients with schizophrenia, with significantly higher levels of burden reported among primary caregivers. In this study, we aimed to assess the impact of alcohol and substance use on caregivers, and the effects of the severity of disease symptoms and certain attributes of patients and their primary caregivers on the burden, depressive symptoms, quality of life, and anxiety levels of caregivers. Methods: We recruited 100 patients with schizophrenia according to DSM-IV-TR from inpatient clinics of Bakırköy Research and Training Hospital for Psychiatry, Neurology, and Neurosurgery and their primary caregivers from September 2010 to March 2011. The severity of patient symptoms was assessed using the Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS). All caregivers completed the Sociodemographic and Clinical Data Form, the Zarit Burden Scale, Beck Depression Inventory, State-Trait Anxiety Inventory, and WHO Quality of Life-BREF. Results: The ages of caregivers and patients were 23-68 and 20-65 years, respectively. The primary caregiver was the patient's mother in 53% of cases. We found levels of burden that were significantly higher for caregivers of patients with alcohol or substance use, and these were positively correlated with the positive psychotic subscale of PANSS. Caregivers of patients without alcohol and substance use had significantly higher scores for psychological and social relationship domains of WHOQOL-BREF. Discussion: Alcohol and substance use disorder which causing more complicated and severe needs of schizophrenia patients is associated with increased level of caregiver burden, depression and anxiety levels and decreased quality of life. Our findings suggest that there is a significant relationship between caregiver burden and alcohol and substance use by patients with schizophrenia.

PDF

___

1. Cleary M, Hunt GE, Matheson S, Walter G. The association between substance use and the needs of patients with psychiatric disorder, levels of anxiety, and caregiving burden. Arch Psychiatr Nurs 2008; 22:375-385.
2. Dillehay R, Sandys M. Caregivers for Alzheimer's patients: what we are learning from research. Int J Aging Hum Dev 1990; 30:263-285.
3. Porvencher H, Mueser K. Positive and negative symptom behaviors and caregiver burden in the relatives of persons with schizophrenia. Schizophr Res 1997; 26:71-80.
4. Webb C, Pfeiffer M, Mueser K, Gladis M, Mensch E,DeGirolamo J, et al. Burden and well-being of caregivers for the severely mentally ill: the role of coping style and social support. Schizophr Res 1998; 34:169-180.
5. Grandon P, Jenaro C, Lemos S. Primary caregivers of schizophrenia outpatients: burden and predictor variables. Psychiatry Res 2008; 158:335-343.
6. Hirst M. Carer distress: A prospective, population-based study. Soc Sci Med 2005; 61:697- 708.
7. Gutiérrez-Maldonado J, Caqueo-Urízar A, Kavanagh DJ. Burden of care and general health in families of patients with schizophrenia. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2005; 40:899- 904.
8. Foldemo A, Gullberg M, Ek AC, Bogren L. Quality of life and burden in parents of outpatients with schizophrenia. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2005; 40:133-138.
9. Bartels SJ, Teague GB, Drake RE, Clark RE, Bush PW, Noordsy DL. Substance abuse in schizophrenia: service utilization and costs. J Nerv Ment Dis 1993; 181:227-232.
10. Mueser KT, Bellack AS, Blanchard JJ. Comorbidity of schizophrenia and substance abuse: Implications for treatment. J Consult Clin Psychol 1992; 60:845-856.
11. Siegfried N. A review of comordity: major mental illness and problematic substance use. Aust N Z J Psychiatry 1998; 32:707-717.
12. George TP, Krystal JH. Comorbidty of psychiatric and substance abuse disorders. Curr Opin Psychiatry 2000; 13:327-331.
13. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders DSMIV Fourth Edition-Text Revision. Washington, DC: APA, 2000.
14. Zarit SH, Reever KE, Bach-Peterson J. Relatives of the impaired elderly: correlates of feelings of burden. Gerontologist 1980; 20:649-655.
15. Özlü A, Yıldız M, Aker T. Zarit bakıcı yük ölçeğinin şizofreni hasta yakınlarında geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Nöropsikiyatri Arşivi 2009; 46:38-42.
16. Beck AT, Ward CH, Mendelson M, Mock J, Erbaugh J. An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry 1961; 4: 561-571.
17. Hisli N. Beck Depresyon Envanterinin geçerliği üzerine bir çalışma. Psikoloji Dergisi 1988; 6:118-127.
18. Spielberger CD, Gorsuch RL, Lushene RE. Manual for the State-Trait Anxiety Inventory, Palo Alto, CA: Consulting Psychologist Press, 1983.
19. Öner N, Le Compte A. Durumluk Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı. İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 1983.
20. Kay SR, Fiszbein A, Opler LA. The Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS) for Schizophrenia. Schizophr Bull 1987; 13:261-276.
21. Kostakoğlu AE, Batur S, Tiryaki A. Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeğinin (PANSS) Türkçe uygulamasının geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi 1999; 14:23-32.
22. The World Health Organization. Quality of Life Assessment (WHOQOL): development and general psychometric properties. Soc Sci Med 1998; 46:1569-1585.
23. Eser E, Fidaner E, Fidaner, C, eser SY, Elbi H, Göker E. WHOQOL-BREF TR: a suitable instrument for the assessment of quality of life for use in the health care settings in Turkey. Qual Life Res 1999; 8:647.
24. Mueser KT, Yarnold PR, Levinson DF, Singh H, Bellack AS, Kee K, et al. Prevalence of substance abuse in schizophrenia: demographic and clinical correlates. Schizophr Bull 1990; 16:31- 56.
25. Schene AH, van Wijngaarden B, Koeter MW. Family caregiving in schizophrenia: domains and distress. Schizophr Bull 1998; 24:609-618.
26. Woltraus JED, Dingemans PMAJ, Scheme AH. Caregiver burden in recent-onset schizophrenia and spectrum disorders: the influence of symptoms and personality traits. J Nerv Ment Dis 2002; 190:241-247.
27. Dyck DG, Short R, Vitaliano PP. Predictors of burden and infection illness in schizophrenia caregivers. Psychosom Med 1999; 61:411-419.
28. Mueser KT, Webb C, Pfeiffer M. Family burden of schizophrenia and bipolar disorder: perceptions of relatives and professionals. Psychiatr Serv 1996; 47:507-511.
29. Caqueo-Urízar A, Gutiérrez-Maldonado J, Miranda-Castillo C. Quality of life in caregivers of patients with schizophrenia: a literature review. Health Qual Life Outcomes 2009; 7:84.
30. Kovasznay B, Fleischer J, Tanenberg-Karant M, Jandorf L, Miller AD, Bromet E. Substance use disorder and the early course of illness in schizophrenia and affective psychosis. Schizophr Bull 1997; 23:195-201.
31. Kuipers L. Family burden in schizophrenia: implications for services. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 1993; 28:207-210.
32. Kuipers L, Mac Carthy B, Hurry J, et al. counselling the relatives of the long-term adult mentally ill. II. A low-cost supportive model. Br J Psychiatry 1989; 154:775-782.
33. Angermeyer MC, Dietrich S. Public beliefs about and attitudes towards people with mental illness: A review of population studies. Acta Psychiatr Scand 2006; 113:163-179.
34. Cuffel BJ, Shumway M, Chouljian TL, MacDonald T.A longitudinal study of substance use and community violence in schizophrenia. J Nerv Ment Dis 1994; 182:704-708.
35. Gülseren l, Çam B, Karakoç B, Yiğit T, Danacı AE, Cubukcuoğlu Z, et al. The perceived burden of care and its correlates in schizophrenia (in Turkish). Turk Psikiyatri Derg 2010; 21:203-212.
36. Aydın A, Eker SS, Cangür Ş, Sarandöl A, Kırlı S. Şizofreni hastalarında bakım veren külfet düzeyinin sosyodemografik değişkenler ve hastalığın özellikleri ile korelasyonu. Nöropsikiyatri Arşivi 2009; 46:10.