DSM-5 Uyku Bozukluğu Ölçeği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliği

Amaç: Bu çalışmanın amacı, DSM-5 ölçütlerine göre uyku sorunlarının şiddetini ölçmek amacıyla geliştirilen DSM5 Uyku Bozukluğu Ölçeğinin Türkçe Formunun güvenilirlik ve geçerlilik çalışmasını yapmaktır. Yöntem: Araştırma Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Uyku Tıbbı Kliniği'ne başvuran ve DSM-5 ölçütlerine göre herhangi bir uyku bozukluğu tanı ölçütlerini karşılayan hastalarla yapılmıştır. Uyku bozukluğu dışında herhangi bir ruhsal veya bedensel hastalığı olan hastalar dışlanmıştır. Buna göre 50 uyku bozukluğu hastası çalışmaya alınmıştır ve tanı dağılımı 41 hastada OSAS, beş hastada birincil uykusuzluk, üç hastada parasomni ve bir hastada narkolepsi biçimindedir. Herhangi bir ruhsal veya bedensel hastalığı olmayan 50 gönüllü de sağlıklı kontrol grubunu oluşturmuştur. DSM-5 Uyku Bozukluğu Ölçeği dışında en yaygın kullanılan uyku bozukluğu ölçeği olan Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeği (PUKÖ) birlikte geçerlilik için kullanılmıştır. Güvenilirlik analizlerinde içsel tutarlılık katsayısı ve madde-toplam puan korelasyon analizi, geçerlilik analizlerinde açıklayıcı faktör analizi ve birlikte geçerlilik için ise PUKÖ ile korelasyon analizi ve uyku grubuyla sağlıklı kontrol grubunu ne düzeyde ayırt ettiğini araştırmak amacıyla iki grup arasında ROC analizi yapılmıştır. Bulgular: Araştırma grubunun yaş ortalaması 39.3±15.8 yıldır ve örneklem grubunun %47.0'ı (s=47) kadındır. Grubun %55.0'i yüksekokul mezunu, %22.0'si ilkokul mezunu, %18.0'i lise mezunudur. Uyku bozukluğu grubunun hastalık süresi ortalaması 16.8±12.6 yıldır. DSM-5 Uyku Bozukluğu Ölçeğinin içsel tutarlılığı 0.91, madde-toplam puan korelasyon katsayıları 0.61-0.81 arasında bulunmuştur. DSM-5 Uyku Bozukluğu Ölçeğinin açıklayıcı faktör analizinde örneklem yeterliliği için KMO katsayısı 0.91 ve Bartlett katsayısı 1.54 olarak bulunmuştur. Tek faktörlü çözüm elde edilmiştir ve özdeğeri 5.07'dir, varyansın toplam %63.4'ünü açıklamaktadır. Ölçek maddelerinin faktör yükleri 0.69-0.87 arasında bulunmuştur. PUKÖ ile korelasyon analizinde katsayı r=0.727 olarak hesaplanmıştır. Uyku bozukluğu grubunu sağlıklı gruptan ayırt etmesi amacıyla yapılan ROC analizinde eğri altında kalan alan 0.76 olarak hesaplanmıştır. Sonuç: Bu bulgularla DSM-5 Uyku Bozukluğu Ölçeğinin Türkçe için güvenilir ve geçerli olduğu gösterilmiştir.

Reliability and validity of Turkish Form of Sleep Disorder Scale

Objective: This study, demonstrate the reliability and validity of the Turkish form of DSM-5 Sleep Disorder Scale which improved according to DSM-5 criteria to measure the intensity of sleep disorder. Methods: This study were carried out with patients fulfilling the diagnosis of any sleep disorder according to DSM-5 criteria and who are undergoing treatment in Celal Bayar University Hospital sleep medicine inpatient or outpatient clinic. Patients with any mental or physical disease except for anxiety disorders were excluded. As a result, 50 patients with sleep disorder were included in the study and diagnoses of OSAS in 41 patients, primer insomnia in five patients, parasomnia in three patients and narcolepsia in one patient were made. Without any mental or physical disease in 50 volunteers formed the control group. Beside the DSM-5 Sleep Disorder Scale, the most widely used scale for sleep disorders, Pittsburgh Sleep Disorder Index (PSQI), was used for validation. Internal consistency coefficient and item-total score correlation analysis for reliability analysis; factor analysis and correlation analysis with the PSQI, and ROC analysis for discrimination between the sleep disorder and healthy control group for validity were performed. Results: The mean age of the study group was 39.3±15.8 years and 47.0% of the sample group (n=47) were female. 55.0% of the group were college graduates, 22.0% primary school graduates, 18.0% were high school graduates. Disease duration of sleep disorder group was 16.8±12.6 years. The internal consistency of the DSM-5 Sleep Disorder Scale was 0.91 and, item-total score correlation coefficients of the DSM-5 Sleep Disorder Scale were between 0.61 and 0.81. For the factor analysis, the sample adequacy of DSM-5 Sleep Disorder Scale was determined with Kaiser- Meier-Olkin (KMO) analysis where the coefficient was 0.91 and Bartlett analysis where chisquare was 1.54. Single-factor solution was obtained and the eigenvalue is 5.07 representing 63.4% of the total variance. Factor loadings of the items of the scale were between 0.69-0.87. Coefficient of correlation analysis with PSQI was calculated as r=0.727. In the ROC analysis, the area under the curve was obtained as 0.76. Conclusion: These findings have been shown that the DSM-5 Sleep Disorder Scale is reliable and valid for Turkish.

___

1. Williams RL, Karacan I, Moore CA, Sleep disoders. HI Kaplan, BJ Sadock (Eds.), Comprehensive Textbook of Psychiatry/IV, sixth ed., Philadelphia: Williams and Wilkins, 1995, p.1373-1408.

2. Amerikan Psikiyatri Birliği. Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı. Fourth ed., E Köroğlu (Çev. Ed.), Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 1995.

3. Amerikan Psikiyatri Birliği. Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı. Beşinci baskı, E Köroğlu E (Çev. Ed.), Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 2013.

4. Reynolds CF 3rd, O'Hara R. DSM-5 sleep-wake disorders classification: overview for use in clinical practice. Am J Psychiatry 2013; 170(10):1099- 1101.

5. Gupta R, Dhyani M, Sindhwani G, Elderly male who has insomnia, depression and excessive daytime sleepiness. Clinical Case Corner 2014(1):121-122.

6. Reids SM, Carlin JB, Reddihough DS. Develomental Medicine & Child neurology 2012; 54:867-868.

7. http://www.psychiatry.org/psychiatrists/practice/ dsm/dsm-5/online-assessment-measures

8. Buysse DJ, Reynolds CF 3rd, Monk TH, Berman SR, Kupfer DJ. The Pittsburgh Sleep Quality Index: A new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Res 1989; 28:193-213.

9. Ağargün MY, Kara H, Anlar Ö. Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi'nin geçerliliği ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Derg 1996; 7:107-115.
Anadolu Psikiyatri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-6631
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler

DSM- 5 İkinci Düzey Öfke Ölçeği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliği

Emine Özge ÇÖLDÜR, ÖMER AYDEMİR, Siğnem ÖZTEKİN

DSM-5 Düzey 2 Bedensel Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliği 17 Yaş Çocuk ve 6-17 Yaş Anne-Baba Formları)

ŞERMİN YALIN SAPMAZ, BURCU SERİM DEMİRGÖREN, Gülsüm YÖRÜK ÜLKER, ÖMER AYDEMİR

Yineleyen diyabetik ketoasidoz benzeri belirtiler ve yapay hiperglisemi, diyabet tip I ve Munchausen sendromu birlikteliği: Olgu sunumu

Mitra NİAFAR, Habib ERENSOY, Sepideh TAHSINI TEKANTAPEH

Olanzapine bağlı geç diskinezi: Olgu sunumu

Ebru ŞAHAN, Meliha EROĞLU ZENGİN

DSM- 5 Panik Bozukluğu Ölçeği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliği

Kuzeymen BLIKÇI, Ahmet ERDEM, ÖMER AYDEMİR

Sertralinle tedavi sırasında ortaya çıkan oromandibular distoni

SEMA BAYKARA

Zuklopentiksol dekanoat kullanımından sonra gelişen hipertansif kriz: Depo antipsikotiklere başlamadan önce oral formu başlamanın önemi

Behice HAN ALMIŞ, Mehmet Hakan TAŞOLAR, Mustafa ÇELİK

İkizi erkek olan kadından-erkeğe cinsiyet disforisi olgusu: Cinsiyet disforisinin etiyolojisinde prenatal cinsiyet hormonlarına maruz kalmanın rolü

ŞENOL TURAN, ÖMER FARUK DEMİREL

Atomoksetin kullanımında nadir bir yan etki: Hemolitik anemi

Canan İNCE, Mutlu KARAKUŞ, Sema KANDİL

Antipsikotikler, klorpromazin ve tekrarlayan priyapizm: Bir olgu üzerinden gözden geçirme

Demet SAĞLAM AYKUT, Evrim ÖZKORUMAK, Ersagun KARAGÜZEL