ŞERMİN YALIN SAPMAZ, BURCU SERİM DEMİRGÖREN, Gülsüm YÖRÜK ÜLKER, ÖMER AYDEMİR

DSM-5 Düzey 2 Bedensel Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliği 17 Yaş Çocuk ve 6-17 Yaş Anne-Baba Formları)

Giriş: Bu çalışmanın amacı, DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders; Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı) Düzey 2 Bedensel Belirtiler Ölçeğinin Çocuk ve Anne-Baba Formlarının Türkçe sürümünün güvenilirlik ve geçerlilik çalışmasının yapılmasıdır. Yöntem: Araştırma grubu toplum ve klinik örneklemden oluşmuştur. Ölçek, klinik ve toplum örneklemini yansıtan 120 anne-baba ve 186 ergene uygulanmıştır. Değerlendirmede DSM-5 Düzey 2 Bedensel Belirtiler Ölçeğinin yanı sıra Çocuk Somatizasyon Ölçeği kullanılmıştır. Güvenilirlik analizlerinde içsel tutarlılık katsayısı ve madde-toplam puan korelasyon analizi, test-tekrar test güvenilirliği, uygulayıcılar arası güvenilirlik; geçerlilik analizlerinde ise açıklayıcı faktör analizi ve birlikte geçerlilik için Çocuk Somatizasyon Ölçeği ile korelasyon analizi yapılmıştır. Bulgular: Güvenilirlik analizleri sonucu, DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeğinin Çocuk Formu için kabul edilebilir düzeyde, anne-baba formu için iyi düzeyde tutarlılığa sahip olduğunu göstermiştir. Ayrıca DSM-5 Düzey 2 Bedensel Belirtiler Ölçeğinin hem çocuk, hem de anne-baba formlarının Çocuk Somatizasyon Ölçeği ile anlamlı korelasyon gösterdiği saptanmıştır. Yapı geçerliliğinde DSM-5 Düzey 2 Bedensel Belirtiler Ölçeği Çocuk Formunda varyansın %64.5'ini açıklayan beş faktör elde edilmiştir. Anne-baba formunda ise varyansın %56.3'ünü açıklayan üç faktör elde edilmiştir. Sonuç: DSM-5 Düzey 2 Bedensel Belirtiler Ölçeğinin Türkçe sürümünün hem klinik uygulamada, hem de araştırmalarda güvenilir ve geçerli biçimde kullanılabileceği gösterilmiştir.

Validity and reliability of the Turkish Version of DSM-5 Level 2 Somatic Symptom Scale (Child Form for 11-17 years and Parent Form for 6-17 years)

Objective: This study aimed to assess the validity and reliability of the Turkish Version of DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) Level 2 Somatic Symptom Scale's Child and Parent Forms. Methods: The study group consisted of a community and clinical sample. The scale was applied to 120 parents and 186 adolescents that represented the clinical and community sample. During the assessment process, Child Somatization Inventory was also used. Results: Reliability analyses indicated a high internal consistency regarding DSM-5 Level 2 Somatic Symptom Scales, for parent forms and acceptable internal consistency for child forms. In the meantime, it was shown that both child and parents form for DSM-5 Level 2 Somatization Symptom Scale were significantly correlated with Child Somatization Inventory. As for the content validity, five factors for child forms and three factors for parent forms were obtained and was observed to be consistent with the original construct of the scale. Conclusion: It was concluded that Turkish version of DSM-V Level 2 Somatic Symptom Scale was a valid and reliable tool to be utilized both for clinical practice and research purposes.

PDF

___

1. American Psychiatric Association: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, fourth ed. Washington, DC: American Psychiatric Association, 1994.

2. Hilty DM, Bourgeois JA, Chang CH, Servis ME. Somatization disorder. Current Treatment Options in Neurology 2001; 3:305-320.

3. Garber J, Walker LS, Seman J. Somatization symptoms in a community sample of children and adolescents: Further validation of the Children's somatization Inventory. Journal of Consulting and Clinical Psychology 1991; 3:588-595.

4. Mohapatra S, Deo SJK, Satapathy A, Rath N. Somatoform Disorders in Children and Adolescents. German Journal of Psychiatry 2014; 17:19- 24.

5. Lieb R, Pfister H, Mastaler M, Wittchen HU. Somatoform syndromes and disorders in a representative population sample of adolescents and young adults. Prevelance, comorbidity and impairments. Acta Psychiatr Scand 2000; 101:194-208.

6. Fritz GK, Fritsch S, Hagino O. Somatoform disorders in children and adolescents: a review of the past 10 years. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1997; 36:1329-1337.

7. Haugland S, Wold B, Stevenson J, Aaroe LE, Woynarowska B. Subjective health complaints in adolescence. A cross-national comparison of prevalence and dimensionality. Eur J Public Health 2001; 11:4-10.

8. Alfven G. The covariation of common psychosomatic symptoms among children from socioeconomically differing residential areas. An epidemiological study. Acta Paediatrica 1993; 82:484- 487.

9. Ayaz AB, Ayaz M, Fiş NP, Güler AS. Gençlerdeki somatorform bozukluklarda kaygı düzeyi, annenin bağlanma biçimi ve aile işlevselliği. Klinik Psikiyatri 2012; 15:121-128.

10. Bujoreanu S, Randall E, Thomson K, Ibeziako P. Characteristics of medically hospitalized pediatric patients with somatoform diagnoses. Hospital Pediatrics 2014; 4:283-290.

11. Pehlivantürk B, Ünal F. Conversion disorder in children and adolescents: Clinical features and comorbidity with depressive and anxiety disorders. Turkish Journal of Pediatrics 2000; 42:132- 137.

12. Amerikan Psikiyatri Birliği: Psikiyatride Hastalıkların Tanımlanması ve Sınıflandırılması El Kitabı, Yeniden Gözden Geçirilmiş Dördüncü Baskı (DSM-IV-TR), Amerikan Psikiyatri Birliği, Washington DC, E Köroğlu (Çev.), Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 2001.

13. Amerikan Psikiyatri Birliği: Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, Beşinci Baskı. E Köroğlu (Çev. Ed.), Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 2013.

14. http://www.psychiatry.org/practice/dsm/ dsm5/online-assessment-measures (Erişim tarihi 10 Mart 2017).

15. Tavşancıl E. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2006

16. Walker LS, Beck JE, Garber J, Lambert W. Children's Somatization Inventory: Psychometric properties of the revised form (CSI-24). J Paediatr Psychol 2009; 34:430-440.

17. Kadıoğlu H, Sişman FN, Ergün A. Reliability and validity of the Turkish version of Children's Somatization Inventory. Asian Nursing Research 2012; 6:9-12.

18. Andrea HS, Klinkowski N, Lenz K, Lehmkuhl U. Agreement between youth-reported and parentreported psychopathology in a referred sample. Eur Child Adolesc Psychiatry 2009; 18:136-143

19. Litcher L, Bromet E, Carlson G, Gilbert T, Panina N, Golovakha E, et al. Ukrainian application of the Children's Somatization Inventory: psychometric properties and associations with internalizing symptoms. J Abnorm Child Psychol 2001; 29:165- 175.

20. Meesters C, Muris P, Ghys A, Reumerman T, Rooijmans M. The Children's Somatization Inventory: further evidence for its reliability and validity in a pediatric and a community sample of Dutch children and adolescents. J Pediatr Psychol 2003;28:413-22.

21. Orgilés M, Espada JP. Spanish version of the Children's Somatization Inventory: factorial structure and psychometric properties in a community sample. Int J Behav Med 2014; 21:556-60.