Türkiye’de Demokrasi Eğitimi Alanında Yapılan Araştırmalarda Eğilim: Bir İçerik Analizi Çalışması

Bu çalışma, Türkiye'deki demokrasi eğitimi üzerine yapılmış araştırmaların sistematik olarak incelenmesine yönelik tematik içerik analizi çalışmasıdır. Türkiye'de de özellikle son yıllarda araştırmacılar tarafından, demokrasi eğitimi alanında yapılan araştırmaların sayısı hızla artmakta ve bu alan giderek önem kazanmaktadır. Alanyazında demokrasi eğitimi ile ilgili farklı boyutlarda yüksek lisans ve doktora tez çalışmaları, makaleler ve bilimsel toplantılarda sunulan sözlü bildiriler yer almaktadır. Farklı çalışma alanları ile ilişkilendirilen demokrasi eğitimi konusundaki araştırmalarda, hangi eğilimlerin öne çıktığının belirlenmesi alanyazın açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de demokrasi eğitimi alanında yapılan araştırmaların analiz edilerek araştırmalardaki genel eğilimleri tespit etmektir. Araştırma kapsamında demokrasi eğitimi ile ilgili tez, makale ve bildiriler incelenmiştir. Demokrasi eğitimi ile ilgili çalışmalar iki araştırmacı tarafından belirlenen ölçütlere göre taranarak dosyalanmıştır. Verilerin analizinde araştırmacılar tarafından bir "kontrol formu" oluşturulmuştur. Dosyalanan kaynaklar kontrol formuna işlenerek verilerin sınıflandırılması yapılmıştır. Demokrasi eğitiminde araştırma eğilimlerini belirlemek amacıyla kontrol formundaki ölçütlere göre veriler analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda demokrasi eğitimi ile ilgili Türkiye'de yapılan çalışmaların, ders programlarının hazırlanması ve güncellenmesi ile paralellik gösterdiği ve büyük çoğunluğunun Türkçe olarak yazıldığı görülmüştür

Trends in Researches on Democracy Education in Turkey: A Content Analysis Study

This study is a thematic content analysis study for the systematic study of the researches on democracy education in Turkey. There have been many studies in the field of democracy education by researchers especially in recent years, and this field is becoming increasingly important in Turkey. In various dimensions related to democracy education, master and doctoral thesis studies, articles and oral presentation presented at scientific meetings are made. It is important to determine which trends are coming forward in the researches on democracy education related to different study areas. The aim of this study is to analyze the researches conducted in the field of democracy education in Turkey separately and to determine the general tendencies in these researches. In the scope of the research, thesis, articles and presentation about democracy education were examined. Studies related to democracy education were filed according to the criteria determined by two researchers. In the analysis of the data, a "control form" was created by the researchers. Recording filed sources in the control form, classification of the data has been done. The data were analyzed according to the criteria in the control form to determine the research trends in democracy education. As a result of research, it is understood that the studies on democracy education in Turkey are in parallel with the preparation and updating of the curriculum and the majority of work has been written in Turkish

PDF

___

Apple, M. W. & Beane, J. A. (1995). Democratic schools. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
Bennett, W. L. (2008). Changing citizenship in the digital age. In W. L. Bennett (Ed.), Civic life online: Learning how digital media can engage youth (pp. 1–24). Cambridge, MA: The MIT Press.
Biesta, G. (2007). Education and the democratic person: Toward a political conception of democratic education. Teachers College Record, 109(3), 740–69.
Binbaşıoğlu, C. (2000). Okulda ders dışı etkinlikler. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Büyükdüvenci, S. (1990). Demokrasi, eğitim ve Türkiye. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 23(2), 583-613.
Büyükkaragöz, S. (1990). Demokrasi eğitimi. Ankara: TDV Yayınları.
Crick, B. (1998). Education for Citizenship and the teaching of democracy in schools: Final Report of the Advisory Group on Citizenship, QCA: London.
Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
Çetinkaya, Ç. ve Kıncal, R. Y. (2015). Üstün zekâlı ve yetenekli çocukların demokrasi eğitimi. Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 3(1), 1-22.
Çiftçi, S. (2013). The relationships between students’ attitudes towards social studies and their perceptions of democracy. Educational Research and Reviews, 8(3), 77-83, Doi: 10.5897/ERR11.12.12-1080.
Çuhadar, C. H. (2008). Demokrasi ve insan hakları eğitiminde müziğin önemi. Çağdaş Eğitim Dergisi, 33(359), 15-22. education?. NBER Working Paper No. 12128.
Eker, C. & İncirci, A. (2016). Democracy related units in social studies curriculums based on self-regulation strategies: A comparison of Turkey and Germany, Journal of Education and Training Studies, 4(9), 186-191.
Ersoy, A. F. (2014). Active and democratic citizenship education and its challenges in social studies classroom. Eurasian Journal of Educational Research, 55, 1-20. http://dx.doi.org/10.14689/ejer.2014.55.1
Farrell, J. P. (1998). Democracy and education: Who gets to speak and who is listened to?. Curriculum Inquiry, 28(1), 1-7.
Gerzon, M. (1997). Teaching democracy by doing it!. Educational Leadership, 54(5), 6-11.
Gülmez, M. (1994). İnsan hakları ve demokrasi eğitimi. Ankara: TODAIE Yayınları.
Günel, E. & Pehlivan, A. (2015). Küresel eğitim çerçevesinde vatandaşlık ve demokrasi eğitimi ders kitabı ve öğretim programı. Journal of Social Studies Education Research, 6(1), 123-171.
Kepenekçi, Y. K. (2003). Demokratik okul. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(11), 44-53.
Kılınç, A. & Tunçbilek, G. (2012). Türkçe ders kitaplarındaki “hak ve özgürlükler” temasının demokrasi eğitimi açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 259-270.
Kıncal, R. & Işık, H. (2003). Demokratik eğitim ve demokratik değerler. Eğitim Araştırmaları, 11, 54–58.
Kıncal, R. Y. & Uygun, S. (2006). “Demokrasi Eğitimi ve Okul Meclisleri Projesi” uygulamalarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 171, 31-42.
Kıroglu, K. (2013). Is my social studies teacher democratic? Eurasian Journal of Educational Research, 50, 127-142.
Kuş, Z. (2012). İlköğretim öğrencilerinin demokrasi algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kuş, Z. (2014). Democratic environments offered to children at school, in the family, and in society: The case of Turkey. Educ Res Policy Prac, 13, 115–128. Doi: 10.1007/s10671 -013-9152-6.
Kuş, Z. & Çetin, T. (2014). Perceptions of democracy of primary school students. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(2), 786-790. Doi: 10.12738/estp.2014 .2.1493.
Levin, B. (1998). The educational requirement for democracy. Curriculum Inquiry, 28(1), 57- 79.
Lipset, S. M. (1959). Some social requisites of democracy: Economic development and political legitimacy. American Political Science Review, 53(1), 69-105.
MEB. (1973). Milli eğitim temel kanunu (1739 S. K.). Ankara: Resmi Gazete, 14574
Oral, B. (2008). The evaluation of the student teachers’ attitudes toward Internet and democracy. Computers & Education, 50, 437–445.
Şahin, İ. (2009). Demokrasi ve insan hakları eğitimi. E-Journal of New World Sciences Academy, 4(4), 1341-1354.
Şeker, G. & Topsakal, C. (2011). The level of ability to adopt and apply organizational democracy to primary schools according to perceptions of teachers and administrators. Educational Sciences: Theory & Practice, 11(3), 1222-1227.
Şişman, M., Güleş, H. & Dönmez, A. (2010). Demokratik bir okul kültürü için yeterlilikler çerçevesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 167-182.
Tonga, D. (2014). How can we get the information about democracy? The example of social studies prospective teachers. Journal of World of Turks, 6(2), 265-277.
Torney-Purta, J., Lehmann, R., Oswald, H., & Schulz, W. (2001). Citizenship and education in twenty-eight countries. Amsterdam: International Association for the Evaluation of Education Achievement. [Available: http://www.wam.umd.edu/~iea].
Türnüklü, A. (2001). Eğitim bilim alanında aynı araştırma sorusunu yanıtlamak için farklı araştırma tekniklerinin birlikte kullanılması. Eğitim ve Bilim, 26(120), 8-13.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2010). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yiğit, M. F. & Kesmeci, A. M. (2015). Vatandaşlık ve demokrasi eğitiminde masal kullanımı. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(3), 1320-1338.