İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi Dersinde Aktif Öğrenme Yöntemi ile Kavram Öğretimi

Bu çalışmada ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi dersindeki kavramlarla ilgili bilişsel yapılarının aktif öğrenme yöntemiyle düzenlenmesi amaçlanmıştır. Bu kavramlar dayanışma, eşitlik, adalet, katılım, aktif vatandaş, demokrasi, ifade özgürlüğü, hak, özgürlük ve sorumluluk olmak üzere 10 adettir. Araştırmanın amacına paralel olarak nitel araştırma desenlerinden eylem araştırması kullanılmıştır. Araştırma Aydın merkez ilçede bulunan bir devlet okulunda yapılmıştır. Çalışma grubunda 9 erkek 14 kız olmak üzere toplam 23 öğrenci bulunmaktadır. Sınıf öğretmeni tarafından araştırmacı gözetiminde 12 hafta boyunca kavram öğretiminde kullanılmak üzere etkinlikler yapılmıştır. Bu etkinlikler aktif öğrenme etkinlikleri içeresinden sınıf düzeyine uygun olarak seçilmiştir. Ön test ve son test olarak Kelime İlişkilendirme Testi (KİT) kullanılıp kavramlar arasındaki bilişsel yapı test edilmiştir. Test sonuçlarına göre kavram ağları oluşturulmuştur. Ayrıca öğrenmeyi kontrol etmek için iki adet çalışma yaprağı kullanılmıştır. Çalışma grubunun anlamakta zorlandıkları kavramlar farklı bir etkinlikle yeniden düzenlenmiştir. Araştırma sonunda aktif öğrenme modeliyle öğrencilerin kavramlarla ilgili bilişsel yapılarında ön bilgilerine göre bir ilerleme olduğu ortaya çıkmıştır. Öğrenciler kavramlarla ilgili tanımlar yapmış ve içerik olarak daha nitelikli kelimeler bulmuşlardır. Kavramlarla ilgili bilişsel yapıyla öğrencilerin sosyo ekonomik durumları, öğrenme düzeyleri arasında bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır

Concept Teaching by Active Learning Method in Human Rights Citizenship and Democracy Course

This study aims to regulate the cognitive structures related to the concepts in Human Rights Citizenship and Democracy lesson of the 4th grade primary school pupils by means of active learning method. These 10 concepts are solidarity, equality, justice, participation, active citizen, democracy, freedom of expression, rights, freedom and responsibility. In parallel with the purpose of the research, an action research from qualitative research patterns was used. The research was conducted in a public school located in the central district of Aydın. There are a total of 23 pupils, 9 male and 14 female students, in the study group. Activities for concept teaching were held by the class teacher for 12 weeks under the supervision of the researcher. These activities were selected in accordance with the class level from among active learning activities. The cognitive structure between the concepts was tested using the Word Association Test (WAT) as a pre-test and post-test. Based on test results, concept networks were created. In addition, two worksheets were used to inspect learning. The concepts that the study group had difficulty to understand were rearranged in a different activity. At the end of the research, it has been revealed that the active learning model makes improvement on the cognitive structures of the learners about the concepts. The students made definitions about the concepts and found more qualified words. The study has revealed that there is a relationship between the cognitive structure about the concepts and the socioeconomic status of the students and their learning levels

___

  • Açıkgöz, Ü. K. (2002). Aktif öğrenme. İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
  • Akşit, F. & Şahin, C. (2014). The effect of active learning on academic achievement and attitudes in georaphy teaching. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 1-26.
  • Alım, M., Özdemir, Ü. & Yılar, B. (2010). 5. sınıf öğrencilerinin bazı coğrafya kavramlarını anlama düzeyleri ve kavram yanılgıları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 151-162.
  • Annette, J. (2009). ‘Active learning for active citizenship’ democratic citizenship and lifelong learning. Education, Citizenship and Social Justice, 4(2), 149–160.
  • Ashraft, M. H. (1994). Human memory and cognition (2nd Edtition). New York: Harper Collins College Publishers.
  • Ausubel, D. P. (1963). The psychology of meaningful verbal learning: An introduction to school learning. New York: Grune & Stratton.
  • Bahar, M., Nartgün, Z., Durmuş, S. & Bıçak, B. (2015). Geleneksel-tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme teknikleri (7. Baskı). Ankara: Pegem.
  • Bentley, D. & Watts, M. (1989). Learning teaching in school science practical alternatives. Philadelphia: Open University Press.
  • Coştu, B., Karataş, F. Ö., & Ayas, A. (2003). Kavram öğretiminde çalışma yapraklarının kullanılması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 33-48.
  • Çelikcan, Ş. (2010). Sosyal bilgiler dersi bilim, teknoloji ve toplum öğrenme alanının aktif öğrenme yöntemleri ile İşlenmesinin öğrencinin akademik başarısına etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Demirel, Ö. (1999). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem.
  • Elkatmış, M. (2013). 1998 vatandaşlık ve insan hakları eğitimi programı ile 2010 vatandaşlık ve demokrasi eğitimi programlarının karşılaştırılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 59-74.
  • Elliott, J. (2016). The challenge of lifelong learning as a means of extending citizenship for women. Studies in the Education of Adults, 32(1), 6-21.
  • Hägglund, S. & Samuelsson, I. P. (2009). Early childhood education and learning for Sustainable development and citizenshıp. International Journal of Early Childhood, 41(2), 49-63.
  • Jonhson, A. P. (2014). Eylem araştırması el kitabı. Y. Uzuner & M. Anay Özten (Çev.). Ankara: Anı.
  • Karatekin, K. & Elvan, Ö. (2016). 8. sınıf öğrencilerinin demokrasi kavramına ilişkin bilişsel yapıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (USBES Özel Sayı II), 16, 1405-1431.
  • Mayo, M., Gaventa J. & Rooke, A. (2009). Learning global citizenship? Exploring connections between the local and the global. Education, Citizenship And Social Justice. 4(2), 161–175.
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. S. Turan (Çev.) Ankara: Nobel.
  • Mills, G. E. (2003). Action research: A guide for the teacher researcher. Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, Inc.
  • Norton, L. S. (2009). Action research in teaching & learning. Routledge New York: Taylor & Francis Group.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. M. Bütün & S. B. Demir (Çev.) Ankara: Pegem.
  • Saban, A. (2000). Öğrenme ve öğretme süreci. Ankara: Nobel.
  • Sağlam, H. İ. & Hayal, M. A. (2015). Sınıf öğretmenlerinin “insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi” dersinin ilkokul 4. sınıfta yer almasına ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 207-2017.
  • Schugurensky, D. & Myers, J. P. (2003). Learning to teach citizenship: A lifelong learning. Approach Encounters on Education, 4, 145 -166.
  • Schunk, D. H. (2009). Learning theories an educational perspective. M. Şahin (Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
  • Senemoğlu, N. (2013). Gelişim, öğrenme ve öğretim. Ankara: Yargı.
  • Tokcan, H. (2015). Sosyal bilgilerde kavram öğretimi. Ankara: Pegem.
  • Tuncay, T. & Altunay, B. (2012). Doğrudan öğretim modelinde kavram öğretimi. Ankara: Kök Yayıncılık.