Gizem ŞAHİN, Sevim BUZLU

HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNDE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIĞIN ÖZ YETERLİK SOSYAL DESTEK VE ETKİLİ BAŞ ETME İLE İLİŞKİSİNDE ALGILANAN STRESİN ARACI ROLÜ

Öz ÖZETAmaç: Psikolojik sağlamlığın; risk, koruyucu faktörler ve olumlu sonuç kriteri olmak üzere üç özelliği bulunmaktadır. Bu araştırma, hemşirelik öğrencilerinde psikolojik sağlamlığın; öz yeterlik ve sosyal destek koruyucu faktörleri ve etkili baş etme olumlu sonucu ile ilişkisinde risk faktörü kabul edilen algılanan stresin aracı rolünü incelemek amacıyla yapıldı. Yöntem: Tanımlayıcı-ilişki arayıcı tipte gerçekleştirilen araştırmaya hemşirelik eğitimi alan 215 öğrenci katıldı. Veriler; 11-25 Mart 2015 tarihleri arasında, Kişisel Bilgi Formu, Connor-Davidson Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, Algılanan Stres Ölçeği, Genel Öz Yeterlilik Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği kullanılarak toplandı. Bulgular: Bu çalışmada; dördüncü sınıf öğrencilerinin, üçüncü sınıf öğrencilerine ve çevresindeki insanlarla iletişim ve ilişkileri iyi olan öğrencilerin, orta olan öğrencilere göre psikolojik sağlamlıklarının yüksek olduğu belirlendi. Psikolojik sağlamlığın algılanan stresin alt boyutu olan yetersiz özyeterlik algısını azalttığı, algılanan stresin etkili baş etmenin alt boyutu olan sosyal desteğe başvurmayı azalttığı ve algılanan stresin alt boyutu olan yetersiz özyeterlik algısının etkili baş etmenin alt boyutu olan sosyal desteğe başvurmayı azalttığı saptandı. Sonuç: Hemşirelik öğrencilerinde psikolojik sağlamlığın algılanan stresin alt boyutu olan yetersiz özyeterlik algısı ile negatif yönde ilişkisinin olduğu ve öğrencilerde algılanan stresin sosyal desteğe başvurmayı azalttığı sonucuna ulaşıldı.Anahtar Sözcükler: psikolojik sağlamlık; stres; öz yeterlik; sosyal destek; etkili baş etme ABSTRACTThe Mediating Role of Perceived Stress on Relationship of Resilience With Self Efficacy Social Support And The Effective Coping Skills in Nursing StudentsObjective: Resilience has three characteristics; antecedent, attribute and consequences. The aim of this research is to determine the mediating role of perceived stress on the relationship of resilience with self efficacy, social support and effective coping in nursing students.Method: This research is performed in the type of descriptive and correlational and the participants are 215 nursing students. Used data forms are; Personal Information Form, Connor-Davidson Resilience Scale, Perceived Stress Scale, General Self Efficacy Scale-Turkish Form, Revised Form of the Multidimensional Scale of Perceived Social Support and Ways of Coping Inventory. Results: Comparing the students who have a good communication and relationship between his/her surroundings, with the students who have an average communication and relationship with his/her surroundings and comparing 4th grade students with 3rd grade students, it was discovered that the average point of resilience is higher in them. Resilience decreases the inadequate self efficacy perception, inadequate self efficacy perception decreases the appliance to social support and perceived stress decreases the appliance to social support.Conclusion: In conclusion; resilience in nursing students affect inadequate self efficacy perception and perceived stress in nursing students decreases the appliance to social support.Keywords: resilience; stress; self efficacy; social support; coping skills

PDF

___

Abolghasemi A, Taklavi Varaniyab S. Resilience and Perceived Stress: Predictors of Life Satisfaction in The Students of Success and Failure. Social and Behavioral Sciences 2010;5:748-52.
Atasoy I, Sütütemiz N. Bir Grup Hemşirelik Son Sınıf Öğrencisinin Hemşirelik Eğitimi İle İlgili Görüşleri. İ.Ü.F.N. Hem. Derg 2014;22(2):94-104.
Baran M, Küçükakça G, Ayran G. Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Algılanan Sosyal Destek Düzeyinin Sigara Kullanımı Üzerine Etkisi. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2014;15(1): 9-15.
Bonanno GA, Galea S, Bucciarelli A, Vlahov D. What Predicts Psychological Resilience After Disaster? The Role of Demographics, Resources, and Life Stress. J Consult Clin Psychol 2007;75(5):671- 82.
Campbell-Sills L, Cohan SL, Stein, MB. Relationship of Resilience to Personality, Coping, and Psychiatric Symptoms in Young Adults. Behav Res Ther 2006;44(4):585-99.
Cobus M. Nurses's Deployment Risk and Resilience in Times of War Conflicts: Checking The Status, Reporting The Future. American Journal of Health Sciences 2015;6(1):75-82.
Çelikkalp Ü, Aydın A, Temel M. Bir Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Aldıkları Eğitime İlişkin Görüşleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010;3(2):2-14.
Davydov DM, Stewart R, Ritchie K, Chaudieu I. Resilience and Mental Health. Clin Psychol Rev 2010;30(5):479-95.
Dawson M, Pooley JA. Resilience: The Role of Optimism, Perceived Parental Autonomy Support and Perceived Social Support in First Year University Students. Journal of Education and Training Studies 2013;1(2):38-49.
Dixon SK, Robinson Kurpius SE. Depression and College Stress Among University Undergraduates: Do Mattering and Self-Esteem Make a Difference?. Journal of College Student Development 2008;49(5):412-24.
Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Gözden Geçirilmiş Formunun Faktör Yapısı, Geçerlik ve Güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2001;12(1):17-25.
Erdogan E, Ozdogan O, Erdogan M. University Students' Resilience Level: The Effect of Gender and Faculty. Social and Behavioral Sciences 2015;186:1262-67.
Ergöl Ş, Kürtüncü M. Hemşirelik Öğrencilerinin Uygulama Alanlarında Karşılaştıkları Şiddet. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi 2013;3(1):65-9.
Eskin M, Harlak H, Demirkıran F, Dereboy Ç. Algılanan Stres Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Güvenirlik ve Geçerlik Analizi. New/Yeni Symposium Journal 2013;51(3):132-40.
Fletcher, D, Sarkar M. Psychological Resilience: A Review and Critique of Definitions, Concepts, and Theory. European Psychologist 2013;18(1):12-23.
Garcia-Dia MJ, DiNapoli JM, Garcia-Ona L, Jakubowski R, O'Flaherty D. Concept Analysis: Resilience. Arch Psychiatr Nurs 2013;27(6):264-70.
García-Izquierdo M, Ríos-Risquez MI, CarrilloGarcía C, Sabuco-Tebar EIA. The Moderating Role of Resilience in The Relationship Between Academic Burnout and The Perception of Psychological Health in Nursing Students. Educational Psychology 2015:1- 13.
Garza KK, Bain SF, Kupczynski L. Resiliency, Self-Efficacy, and Persistence of College Seniors in Higher Education. Research in Higher Education Journal 2014;26:1-19.
Gillespie, BM, Chaboyer W, Wallis M. The Influence of Personal Characteristics on the Resilience of Operating Room Nurses: A Predictor Study. Int J Nurs Stud 2009;46(7):968-76.
Gizir CA. Psikolojik sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu faktörler üzerine bir derleme çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 2007;3(28):113-28.
Güler Ö, Çınar S. Hemşirelik Öğrencilerinin Algıladıkları Stresörler ve Kullandıkları Başetme Yöntemlerinin Belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010;Özel Sayı:253-61.
Güngörmüş K, Okanlı A, Kocabeyoğlu T. Hemşirelik öğrencilerinin psikolojik dayanıklılıkları ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2015;6(1):9-14.
Hamdan-Mansour AM, Azzeghaiby SN, Alzoghaibi IN, Al Badawi TH, Nassar OS, Shaheen AM. Correlates of Resilience Among University Students. American Journal of Nursing Research 2014;2(4):74-9.
Hisli Şahin N, Durak A. Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği: Üniversite Öğrencileri İçin Uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi 1995;10(34):56-73.
Hu T, Zhang D, Wang J. A Meta-Analysis of The Trait Resilience and Mental Health. Personality and Individual Differences 2015;76:18-27.
Kaner S, Bayraklı H. Zihinsel Engelli ve Engelli Olmayan Çocuklu Annelerde Yılmazlık, Sosyal Destek ve Stresle Başa Çıkma Becerileri. Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi 2009;8(15):115-33.
Karaırmak Ö. Establishing The Psychometric Qualities of The Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC) Using Exploratory and Confirmatory Factor Analysis in Trauma Survivor Sample. Psychiatry Res 2010;179(3):350-6.
Karaırmak Ö. Psikolojik Sağlamlık, Risk Faktörleri ve Koruyucu Faktörler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 2006;3(26):129-42.
King, KA, Vidourek, RA, Merianos AL, Singh M. A study of stress, social support, and perceived happiness among college students. The Journal of Happiness & Well-Being 2014;2(2):132-44.
Malkoç A, Yalçın İ. Relationships Among Resilience, Social Support, Coping, and Psychological Well Being Among University Students. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal 2015;5(43):35-43.
McAllister M., McKinnon J. The Importance of Teaching and Learning Resilience in The Health Disciplines: A Critical Review of The Literature. Nurse Educ Today 2009; 29(4):371-9.
Mealer M, Jones J, Newman J. McFann KK, Rothbaum B, Moss M. The Presence of Resilience Is Associated With A Healthier Psychological Profile In Intensive Care Unit Nurses: Results of National Survey. Int J Nurs Stud 2012;49(3):292-99.
Misra R, McKean M, West S, Russo T. Academic Stress of College Students: Comparison of Student and Faculty Perceptions. College Student Journal 2000;34(2):236-45.
Moon W, Kwon M, Chung K. Influence of Academic Resilience, Self-Efficacy and Depression on College Life Adjustment in Korea's Nursing