Tarımsal araştırmaların istatistiki değerlendirilmesinde yapılan bazı hatalar I. Tek faktörlü denemeler

Tarımsal araştırmaların değerlendirme aşamasında yapılan bazı hatalar, çok iyi planlanmış ve yürütülmüş olan denemelerde sağlıklı olmayan yorumlara neden olabilmektedir. Uygulamada görülen yanlışlıklar genelde faktör çeşit niteliğindeyse uygun test yönteminin seçilmemesi, faktörün doz niteliğinde olması durumunda ortogonal karşılaştırmanın yapılmaması nedeniyle tam ve gerçekçi olmayan yorumlara gidilmesi şeklinde özetlenebilir. Bu yayında aynı örnekte değişik test yöntemleri karşılaştırılarak, uygulamada sıklıkla yapılabilecek hatalar vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

tarımsal istatistik, tarımsal araştırma, istatistiksel analizler

Common mistakes in the statistical analyzes of agricultural experiments I. Single factorials

Certain mistakes done during the statistical evaluation of agricultural experiments, cause undesirable interpretation of well planned and performed trials. It is often observed that, the researchers interpret their results unrealistically, due to inappropriate tests for the variety like factor levels or non usage of orthogonal comparisons for the dose like levels. This paper deal with comparison of such often-misused test applied to the same data.

Keywords:

agricultural statistics, agricultural research, statistical analysis,

PDF

___

Açıkgöz, N. 1993. Tarımda Araştırma ve Deneme Metodları. E.Ü.Z.F. Yayınları, no: 478, (III. Basım) İzmir. 1993.
Açıkgöz, N., M. E. Akkaş, A. F. Moghaddam ve K. Özcan. 1994. Tarist. PC'ler için bir agro istatistik program. Tarla Bitkileri Kongresi. 25-29 Nisan 1994. Bornova-İzmir.
Akyürek, A. 1991. Ortalamaların önceden planlanarak veya sonradan karşılaştırılması, Waller ve Duncan'ın Bayes kuralına dayanan simetrik çoklu karşılaştırma metodu. Doğa- Tr Journal of Agricultural and Forestry 15: 260-274.
Budak, N. ve M. B. Yıldırım. 1994. Tarımsal araştırmalarda çoklu karşılaştırma yöntemlerinin kullanım yanlışlıkları. EÜZF Dergisi 31: 247-251.
Munzert, M. 1992. Einführung in das pflanzenbauliche Versuchwesen. VerlagPaul Parey Berlin 1992.
Sokal, R. R., and F. J. Rohlf. 1969. Biometry, the principles and practice of statistics in biological research. W. H. Freeman and Company, San Francisco 1969.
Uyanık, M. 1994. Agronomik denemelerde Duncan testinin yanlış kullanımı. Anadolu 4(1): 61-70.