TANSU USKUTOĞLU, CÜNEYT CESUR, BELGİN COŞGE ŞENKAL, Duygu AĞAR

Pıtrak (Xanthium strumarium L.) Bitkisinin Farklı Açılardan Değerlendirilmesi

Biyoçeşitlilik hayatın sürdürülebilirliği bakımından çok önemlidir. Bu zenginliğin kıymetinin bilinememesi birçok çevre felaketinin yaşanmasının sebebidir. İnsanlar tarımsal faaliyetlerinde tamamen kendi kârlılıklarını düşündükleri için uzun yıllar tabiatın zarar görmesini ciddiye almamışlardır. Tarımsal faaliyetlerinde tamamen üretmiş oldukları bitkilerin yetiştiriciliğini dikkate alarak çevrede yetişen canlıların hayatiyetlerinin devamlılığını önemsemedikleri için çok büyük sahalarda biyolojik canlılık ve çeşitlilik iyice sığlaşmıştır. Tabiatta insan gıdası olarak kullanılmayan çok sayıda bitki mevcuttur. Bu bitkilerin bitkisel üretimde kullanılmamasının değişik sebepleri olsa da içeriklerine bakıldığında insan gıdası olarak kullanımı mümkün olabilecek özelliklere sahip olduğu görülmektedir. Bazı bitkiler ise insan gıdası olarak kullanılacak kalitede olmasa bile bu bitkilerin yağları ya da biyokütleleri enerji kaynağı olarak kullanılmakta bu da diğer bitkilerin üzerinde oluşan tüketim baskısını düzenlemeye fayda sağlamaktadır. Tohumlarında yaklaşık %25-42 oranında yağ ve %35 oranında protein olduğu tespit edilen pıtrak (Xanthium stramarium L.) bitkisi bu özelliklere sahip bir bitkidir. Yabancı ot olarak bilinen ve bitkisel üretimde mücadelesi yapılmadığında tarımsal verimliliğe çok büyük zararlar oluşturabilen bu bitkinin tohumlarında yüksek oranda yağ bulunmasının yanısıra kurak alanlarda yetişebilmesi ve olumsuz şartlara dayanabilmesi bakımından bitkisel üretime kazandırıldığında oldukça önemli faydalar sağlayabileceği düşünülmektedir.

Evaluation of Cocklebur (Xanthium strumarium L.) from Different Viewpoint

Biodiversity is very important for the sustainability of life. Because of less attach value on a biodiversity, people are face to environmental disaster. People’s first goal is profitability in agriculture and they didn’t care about destruction of environment. Thus far, people just focus on cultivated plants and its cause to loose biodiversity and biological viability in massive lands. Nature have many plant which isn’t use directly for human food. When looked their content, these plant can use for human food but some reasons block to cultivate it. If plant isn’t suitable for human consumption, it can use for biomass energy or biodiesel industry because of its oil content. Cocklebur (Xanthium strumarium L.) plant is seen as weed but it contains 25% to 42% crude oil and %35 protein. It is thought that this plant, which is known as weed and can cause great harm to agricultural productivity when there is no struggle in vegetable production, can provide considerable benefits when it comes to plant production in terms of being able to grow in arid areas and adverse conditions in addition to high oil content in seeds of this plant.

PDF

___

Zhu, H., Z, Wu, Y. Chen, P. Zhang, S. Duan, X. Liu, and Z. Mao, 2006. Preparation of biodiesel catalyzed by solid super base of calcium oxide and its refining process. Chin. J. Catal. 27 (5): 391-396.
Wilson, R. F. 2004. Seed composition. pp. 621-679. In: H. R. Boerma, and J. E. Specht (Ed) Soybeans: Improvement, Production and Uses, 3rd edn, American Society of Agonomy, Madison, WI, USA.
Torres, D. M. G. 2009. Catalogo de Plantas Medicinales (y Alimenticias útiles) usadas en Paraguay. pp. 456-457. In: Litocolor S. R. L (Ed.) Asunción, Paraguay.
Tosun, A. ve N. Özkal, 2000. Kanola. Ankara Ecz. Fak. Derg. 29 (1): 59-76.
Salunkhe, D. K. 1992. World Oilseeds: Chemistry, Technology, and Utilization. Springer. USA.
Ruan, C. J., W. H. Xing , and J. A. Teixeira da Silva. 2012. Potential of five plants growing on unproductive agricultural lands as biodiesel resources. Renewable Energy 41 (2012): 191-199.
Romero, M., M. Zanuyb, E. Rosell, M. Cascante, J. Piulats, M. Font-Bardia, J. Balzarini, E. De Clerq, and M.D Pujola. 2015. Optimization of xanthatin extraction from Xanthium spinosum L. and its cytotoxic, antiangiogenesis and antiviral properties. Eur. J. Med. Chem. 90: 491-496.
Peng, W., O. L. Ming, P. Han, O. Y. Zhang, Y. P. Jiang, C. J. Zheng, T. Han, and L. P. Qin, 2014. Anti-allergic rhinitis effect of caffeoylxanthiazonoside isolated from fruits of Xanthium strumarium L. in rodent animals. Phytomedicine 21: 824-829.
Panchenco, A. Y. 1966. Sunflower production and breeding in the USSR. p. 15-29. In: Proc. 2nd Int. Sunflower Conf. Morden, Manitoba, Canada. 17-18 Aug. International Sunflower Assoc. Paris, France.
Nas, S., H. Y. Gökalp ve M. Ünsal. 2001. Bitkisel Yağ Teknolojisi. P.Ü. Müh Fak Ders Kitapları Yay. No. 5. Denizli.
Nagaraj, G. 1993. Safflower seed composition and oil quality review. p. 58-71. In Proc. 3th International safflower conference, Beijing. 14-18 June. China.
Lukonge, E., M. T. Labuschagne, and A. Hugo. 2007. The evaluation of oil and fatty acid composition in seed of cotton accessions from various countries. J. Sci. Food. Agric. 87: 340-347.
Lee, J. M., and M. D. K. Owen. 2003. Dry Matter yield differences of five common cocklebur (Xanthium strumarium) Biotypes grown at a common site. Weed Sci. 51 (2): 186-190.
Karmakar, A., S. Karmakar, and S. Mukherjee. 2010. Properties of various plants and animals feedstocks for biodiesel production. Bioresour. Technol. 101 (2010): 7201-7210.
Hsu, F., Y. C. Chen, and J. T. Cheng. 2000. Caffeic acid as active prenciple from Xanthium strumarium to lower plasma glucose in diabetic rats. Planta Med. 66: 228-230.
Hasheminejad, M., M. Tabatabaei, Y. Mansourpanah, M. Mahdi Khatami, and A. Javani. 2011. Upstream and downstream strategies to economize biodiesel production. Bioresour. Technol. 102: 461-468.
Güner, A., S. Aslan, T. Ekim, M. Vural. 2012. Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). In: Babaç, M.T. (Ed.). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul.
Farooq, U., B. Waseem. R. Muzaffar, J. Tripathi, M. Tharani, and M. Sharma. 2014. A comparative study of phytochemical investigation of xanthium strumarium medicinal plant. International journal of research in pharmacy and chemistry 4 (1): 96-100.
Eymirli, S. ve H. Torun. 2015. Xanthium strumarium. Türkiye İstilacı Bitkiler Kataloğu. T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı. Ankara.
Ciulei, I., E. Grigorescu, and U. Stanescu. 1993. Planta Medicinale, Fitochimie, Fitoterapie, Editura Medicala Press, Bucuresti, Romania.
Chen, W. H., W. J. Liu, Y. Wang, X. P. Song, and G. Y. Chen. 2015. A new naphthoquinone and other antibacterial constituents from the roots of Xanthium sibiricum. Nat. Prod. Res. 29 (8): 739-744.
Chang, F., M. A. Hanna, D. J. Zhang, H. Li, Q. Zhou, B. A. Song, and S. Yang. 2013. Production of biodiesel from non-edible herbaceous vegetable oil: Xanthium sibiricum Patr. Bioresour. Technol. 140: 435-438.
Cesur, C., T. Uskutoglu, B. Cosge Senkal, S. S. Kiralan, M., and M. F. Ramadan. 2017. Oil yield and fatty acids profile of cocklebur (Xanthium strumarium) as affected by applying different nitrogen fertilizers. Advances in Food Science 39 (2): 44-47.
Cesur, C. ve B. Coşge Şenkal. 2016. Pıtrak (Xanthium strumarium L.) bitkisinin culture alınma potansiyelinin incelenmesi. K. S. Ü. Doğa Bil. Derg. 19 (1): 72-75.
Caius, J. F. 1986. Medicinal and Poisonous Plants of India. Scientific Publishers. India.
Bowles, V. G., R. Mayerhofer, C. Davis, A. G. Good, and J. C. Hall. 2010. A phylogenetic investigation of Carthamus combining sequence and microsatellite data. Plant Syst Evol. 287: 85-97.
Baydar, H.ve Erbaş, S. 2014. Yağ Bitkileri Bilimi ve Teknolojisi, S.D.Ü. Ziraat Fakültesi Yay. No. 97. Isparta.
Arslan, B. 2007. The determination of oil content and fatty acid compositions of domestic and exotic safflower (Carthamus tinctorius L.) Genotypes and their interactions. Journal of Agronomy 6: 415-420.
Ardabili, A. G., R. Farhoosh, and M. H. Khodaparast. 2011. Chemical composition and physicochemical properties of pumpkin seeds (Cucurbita pepo Subsp.pepo Var Styriaka) grown in Iran. J. Agr. Sci. Tech. 13: 1053- 1063.
Ansari, A. H., and K. S. Dubey. 2000. 2-Desacetyl–8–epi–xanthumanol–4–O–β–D–galactopyranoside: The potential antitumor sesquiterpenoidal lactone from Xanthium spinosum bark. Asian J. Chem. 12: 521- 526.
Anonymous. 2017. Canadian Grain Commission. Quality of western Canadian flaxseed Available at: https:// www.grainscanada.gc.ca /index-eng.htm Winnipeg, Manitoba, Canada.