Üniversitelerdeki Zorunlu Ortak Derslerden Türk Dili Dersinin Uzaktan ve Yüz Yüze Eğitim Uygulamalarının Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi

Zihnimizdeki düşünceleri somut ve nesnel olarak ortaya çıkararak kendimizi ifade etmemizi, toplumda yer alan diğer insanlarla iletişim kurabilmemizi ve milli kültürümüzün oluşmasını sağlayan ana dilimiz Türkçenin öğretimi ve doğru kullanımı son derece önemlidir. Bu öneminden dolayı Türk dili dersi üniversitelerde zorunlu ortak dersler arasında yer almaktadır. Ülkemizde bazı üniversiteler ön lisans, lisans ve lisansüstü eğitim programlarında yer alan dersleri ve zorunlu ortak derslerin tümünü veya bir kısmını 2013 yılından bu yana uzaktan eğitim uygulamasıyla yürütmeye başlamıştır. Zorunlu dersler arasında yer alan Türk dili dersi de bu kapsamda uzaktan eğitim uygulaması ile yürütülmeye başlanmıştır. Üniversitelerin uzaktan eğitim uygulamasına bu yönelişinin sebebi, artan öğrenci gereksinimlerine cevap verebilmek, onlara nitelikli bir eğitim sunmak ve çağın gerektirdiği bireysel gelişimi destekleyebilmektir. Bu araştırmanın amacı, üniversitelerin eğitim programlarında yer alan zorunlu ortak derslerden Türk dili dersinin uzaktan eğitim uygulamasının öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesidir. Araştırmanın modeli betimsel, yöntemi ise niteldir. Araştırmanın çalışma grubu 100 öğrenciden oluşmaktadır. Bu öğrencilerden 50’si Gazi Üniversitesinde, 2016-2017 öğretim yılında, Fen Edebiyat, Mühendislik, Tıp, Eğitim ve Hukuk Fakültelerinin birinci sınıfında öğrenim gören öğrencilerdir. Diğer 50 öğrenci ise 2015- 2016 öğretim yılında, aynı fakültelerden mezun olan öğrencilerdir. Veriler, görüşme tekniği ile toplanmıştır. Veri toplama aracı ise yarı yapılandırılmış görüşme formudur. Verilerin analizinde, içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Bulgulara göre Türk dili dersinin hem uzaktan hem de yüz yüze eğitim uygulamalarına yönelik olumsuz öğrenci görüşleri çoğunluktadır. Her iki grupta yer alan öğrenci görüşlerinin analizinden elde edilen veriler benzerdir. Öğrenciler, uzaktan ve yüz yüze eğitim uygulamasının içerik boyutunda içeriğin basit ve yetersiz olduğunu, ders işlenişi (eğitim durumu) boyutunda öğretim elemanlarının etkili öğretim yöntem ve teknikler kullanmadığını, ölçme ve değerlendirme boyutunda ise sınavların basit olduğunu belirtmiştir. Uzaktan eğitim uygulamasının üç boyutunda da yetersizliklerin olması öğrencilerin uzaktan eğitim algılarını da olumsuz yönde etkilemiştir. Bu bulguların, uzaktan eğitim uygulayan kurumlar, uygulayıcılar ve Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından dikkate alınması, öğretimin niteliğinin arttırılmasına katkı sağlayabilir.

Comparative Evaluation of the Distance and Face-to-face Education Practices in the Required Turkish Language Course at Universities

The teaching and correct use of our mother tongue, Turkish, which enables us to express the thoughts in our minds as tangible manifestations, express ourselves, communicate with other people in the society and form our national culture is very important. Due to its significance, Turkish is taught as a core course at universities. Since 2013 some universities in Turkey have started offering all courses or only the required ones in their associate, undergraduate and graduate degree curricula in their entirety or partially through distance education. The Turkish language course, which is among the required courses, has been offered through distance education since then. The reason for universities to tend towards distance education is to be able to address the increasing student needs, offer quality education and support the contemporary need for individual development. The aim of this study is to evaluate one of the required courses in the university curricula, namely, the Turkish language course, which is offered via distance education based on student opinions. This descriptive study is qualitative by design. The sample consists of 100 students. 50 of the students were freshmen at the Gazi University in the 2016- 2017 academic year who were attending the faculties of Science, Engineering, Medicine, Education and Law. The rest consists of students who graduated from the same faculties in the 2015-2016 academic year. The data were collected through the interview technique. The data collection tool was a semi-structured interview form. The content analysis technique was used in the analysis of the data. The findings showed that regarding both distance and face-to-face teaching of the Turkish language course, there were more negative student opinions than positive ones. The findings obtained from the analysis of the data from both groups were similar. Regarding the teaching of the Turkish language course through both distance and face-to-face education, the students stated that the course content was simple and insufficient, that the instructors were not using effective teaching methods and techniques in the teaching process, and that the exams used in assessment and evaluation were simplistic. Problems in these three areas affected students’ opinions negatively regarding distance education. Taking of these findings into consideration by institutions implementing distance education, instructors and the Council of Higher Education may contribute to improving quality in the teaching of the Turkish language course.

___

  • Akkaya, N. ve Sevindi, Z. E. (2015). Üniversitelerde okutulan ortak zorunlu Türk dili derslerine yönelik tutum ölçeği geliştirme. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 92-103.
  • Atar, H. Y. (2014). Öğretmen niteliklerinin TIMSS 2011 fen başarısına çok düzeyli etkileri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 39(172), 121-137.
  • Aubusson, P. ve Schuck, S. (2013). Teacher education futures: Today’s trends, tomorrow’s expectations. Teacher Development, 17(3), 322-333.
  • Balaban, E. (Şubat, 2012). Dünyada ve Türkiye’de uzaktan eğitim ve bir proje önerisi. Işık Üniversitesi, İstanbul.
  • Bozkurt, B.Ü. (2017). Türkçe anadili konuşucuları için konuşma becerisi değerlendirme çerçevesi önerisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 924-947.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Ç., E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
  • Callı, İ., Torkul, O. ve Taşbaşı, N. (2003). İnternet Destekli Öğretimde Kullanılmak üzere Web Erişimli Veri Tabanı Yönetim Sistemiyle Ölçme ve Değerlendirme Sistemi Tasarımı. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(3), 108-115.
  • Cemiloğlu, M. (2004). Üniversitelerde okutulan Türk dili dersi ile ilgili tespitler değerlendirmeler ve öneriler. Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 173-182.
  • Demir, C. ve Yapıcı, M. (2007). Ana dili olarak Türkçenin öğretimi ve sorunları. Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 177-192.
  • Ersoy, N. Ş. (2015). Uzaktan İngilizce dersinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 95-106.
  • Eygü, H. ve Karaman, S. (2013). Uzaktan eğitim öğrencilerinin memnuniyet algıları üzerine bir araştırma. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 3(1), 36-59.
  • Fırat, M. (Ağustos, 2016). 21. yüzyılda uzaktan öğretimde paradigma değişimi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 6(2), 142-150.
  • Gazi Üniversitesi. (2018). Zorunlu ortak derslerin ve kredilerin dağılımı. http://guzem.gazi.edu.tr/posts/view/title/yok-5%28i%29-ortak-dersleri115157?siteUri =guzem sayfasından erişilmiştir.
  • Göğüş, B. (1983). Orta dereceli okullarımızda Türkçe ve yazın eğitimi, Ankara.
  • Guba, E. G. ve Lincoln, Y. S. (1994). Competing paradigms in qualitative research. Handbook of qualitative research, 2(105), 163-194.
  • Harvey, L., ve Green, D. (1993). Defining quality. Assesment and Evaluation in Higher Education, 18(1), 9–26.
  • Höçük, S. (2011). Ankara üniversitesi uzaktan eğitim programına katılan öğrencilerin akademik başarılarını etkileyen faktörler. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kan, A. Ü. ve Fidan, E. K. (Mayıs, 2016). Türk dili dersinin uzaktan eğitimle yürütülmesine ilişkin öğrenci algıları. Turkish Journal of Educational Studies, 3(2), 23-45.
  • Kalaycı, N. ve Yıldırım, N. (2020). Türkçe dersi öğretim programlarının karşılaştırmalı analizi ve değerlendirilmesi (2009-2017-2019). Trakya Eğitim Dergisi, 10(1), 238- 262.
  • Karataş, M. (2013). Üniversitelerdeki Türk dili dersi ve Türkçe konusundaki tutumlar. Literature and History of Turkish or Turkic, 8(1), 1881-1898.
  • Karataş, S. (2003). Yüz yüze ve uzaktan eğitimde öğrenme deneyimlerinin eşitliği. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2(3), 91-104.
  • Klenke, K. (2016). Qualitative research in the study of leadership. Emerald Group Publishing Limited.
  • Korkmaz, M., Kalkan, N., Doğan, A., Doğruluk, M. ve Aydın, C. Ç. (IVSS 2018). Hacettepe Üniversitesi’nde uzaktan eğitim yöntemi ile okutulan Türk dili derslerinin başarı oranlarının ön lisans ve lisans programlarında karşılaştırılması. International Vocational Science Symposium, Antalya, 2-9.
  • Marczyk, G., DeMatteo, D. ve Festinger, D. (2005). Essentials of research design and methodology. New York: John Wiley & Sons Inc.
  • Memduhoğlu, H. B. ve Tanhan, F. (2013). Üniversite öğrencilerinin akademik başarılarını etkileyen örgütsel faktörler ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 106-124.
  • Moore, M. G. ve Kearsley, G. (2011). Distance education: A systems view of online learning. (3rd ed.). Belmont: Wadsworth.
  • Miles, M. B., Huberman, A. M. ve Saldana, J. (2013). Qualitative data analysis: A methods sourcebook. Los Angeles:Sage.
  • Onan, B. (2012). Dil eğitiminin dil bilimsel temelleri: Ferdinand de Saussure’ün genel dilbilim kuramında dil eğitimiyle ilgili bulgular. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 219-243.
  • Onan, B. (2017). Ana dili öğretiminde yapılandırmacı hedefler üzerine bir tasnif çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 806-822.
  • Önkaş, N. A. (2010). Ana dili öğretimine yeni yaklaşımlar. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Muğla Üniversitesi, 24, 121-128.
  • Özer, B. (2011). Uzaktan eğitim programlarının öğrenci ve öğretim üyesi görüşleri açısından değerlendirilmesi (Sakarya üniversitesi örneği). Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Özüyürek, A., Bedge, Z., Yavuz, N. F. ve Özkan İ. (2016). Uzaktan eğitim uygulamasının öğrenci bakış açısına göre değerlendirilmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 583-596.
  • Tezcan, N. (1983). Yüksek Öğretimde Anadili Öğretimi, Türk Dili, Ankara.
  • Saraçaloğlu, A. S. ve Kaşlı, A. (2001). Öğretmen adaylarının bilgisayara yönelik tutumları ile başarıları arasındaki ilişki. Ege Eğitim Dergisi, 1(1), 112–127.
  • Savaş, S. (2007). Web tabanlı uzaktan eğitimde iki farklı öğretim modelinin öğrenci başarısı üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Bilgi ve iletişim Enstitüsü, Ankara.
  • Sever, S. (2002). Bir öğretim dili olarak Türkçenin sorunları ve öğretme-öğrenme sürecindeki etkili yaklaşımlar. Türkçenin Dünü, Bugünü, Yarını Uluslarası Bilgi Şöleni, Ankara, Kültür Bakanlığı, 185-204.
  • Walker, J. L. (2012). The use of saturation in qualitative research. Canadian Journal of Cardiovascular Nursing, 22(2), 37-46.
  • Vural, H. (2007). Üniversitelerde okutulan Türk dili dersi üzerine, Dil ve Edebiyat Dergisi, 93(669), 496-503.
  • Yangın, B. (2001). İlköğretimde Türkçe öğretimi, ilköğretimde etkili öğretme ve öğrenme, öğretmen el kitabı, Ankara: MEB.
  • Yükseköğretim Kurulu [YÖK]. (2018). Öğrenci sayılarının değişimi. https://istatistik.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
  • Yükseköğretim Kurulu [YÖK]. (2013). Yükseköğretim kurumlarında uzaktan öğretime ilişkin usul ve esaslar. https://www.yok.gov.tr/documents/ 10279/34559/ uzaktan_ogretim _esas_usul.pdf/ sayfasından erişilmiştir.
  • Yükseköğretim Kanunu (1981). Yükseköğretimin amacı. www.mevzuat.gov.tr/Mevzuat Metin/1.5.2547.doc adresinden erişilmiştir.