Türkçe Öğretim Programlarında Bilimsel Süreç Becerisi Olarak “Gözlem”

Bir nesnenin, olayın veya bir gerçeğin, niteliklerinin bilinmesi amacıyla, dikkatli ve planlı olarak ele alınıp incelenmesi, müşahede (TDK) şeklinde tanımlanan gözlem becerisinin, dil edinimi sürecinde temel dil becerilerinin kazandırılmasında önemli bir işlevi vardır. Başta bilgi edinme olmak üzere sosyal ilişkilerde, iletişim becerilerinde, kişilerarası ilişkilerde, analiz-sentez ve değerlendirme becerileri ile eleştirel düşünme ve yorumlama becerilerinin kazandırılmasında, çıkarım yapmada vd. gözlem becerisinin yeri yadsınamaz. Türkçe Öğretim Programlarında gözlem becerisi ayrı bir öğrenme alanı olarak yer almamakla birlikte öğrencilere kazandırılması gereken dil becerilerini ve bilimsel süreç becerilerini destekleyici bir alan olarak sunulmuştur. Bu çalışmada, bilimsel süreç becerisi olarak kabul edilen, bilgi edinmede, sosyal öğrenmede ve rol model almada önemli bir yeri olan gözlem becerisinin kazandırılmasının gerekliliği üzerinde durulmuş, gözlem becerisinin Cumhuriyetten günümüze var olan Türkçe Öğretim Programlarındaki yerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın temel kaynağını ilgili araştırmalar ile Türkçe Öğretim Programları oluşturmaktadır. Bu nedenle çalışmanın yöntemi doküman incelemesidir

“Observation” as a Scientific Process Skill in the Turkish Teaching Curriculum

The skill of observation, which is defined as "a detailed and planned examination of an object, an event or a fact in order to understand its characteristics,” has a significant function in the language acquisition process. Gaining information being the foremost, the observation skill has an undeniably great importance in the acquisition of social skills, communication skills, interpersonal relations, skills of analysis-synthesis and evaluation, critical thinking and interpretation skills, and making inferences. The observation skill is not a separate learning field in Turkish Language Teaching Programs, but it is presented as a field to support the language skills and cognitive skills which should be acquired by students. In this study, the aim was to determine the necessity of the observation skill, which is considered a scientific process skill and is an important factor in acquiring knowledge, social learning, and role modeling and to assess the importance it has been given in the Turkish Teaching Programs since the foundation of the Turkish republic up to the present day. The main data source of the research is the studies in the literature and all Turkish Teaching Curricula that were implemented. Hence, the method of the study is document review

___

  • Altun, S.; Çolak, E. (2011). “Öğrenme Kuramları”. (Ed. Seval Fer), Öğrenme Öğretme Kuram ve Yaklaşımları. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Altunbay, M. (2016). Çocuklarda Sosyal Algının Gelişmesini Etkileyen Unsurlar ve Türkçe Eğitiminde Sosyal Algı Kazanımı. (Ed. Gıyasettin AYTAŞ). Türkçe Eğitiminde Algı. Ankara: Akçağ Yayıncılık.
  • Aydoğdu, B. (2014). “Bilimsel Süreç Becerileri” (Ed. Şengül S. ANAGÜN, Nil DUBAN) Fen Bilimleri Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Balcı, A.; Coşkun, E; Tamer, M. (2012). “Cumhuriyet Dönemi Türkçe Dersi Öğretim Programlarının Genel Amaçları Bakımından Değerlendirilmesi”. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 1-13.
  • Cüceloğlu, D. (2013). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Debburman, S. K. (2002). Learning how scientists work: experiential research projects to promote cell biology learning and scientific process skills. Cell Biology Education. S:1, 154–172.
  • Güneş, F. (2016). Türkçe Öğretimi Yaklaşımlar Modeller. Ankara: Pegem Akademi.
  • Hesapçıoğlu, M. (2011). Öğretim İlke ve Yöntemleri Eğitim Programları ve Öğretim. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Hortaçsu, N. (2012). En Güzel Psikoloji Sosyal Psikoloji. İstanbul: İmge Kitabevi.
  • Miller, P. H. (2008). Gelişim Psikolojisi Kuramları. (Çev. Zeynep Gültekin). İstanbul: İmge Kitabevi.
  • Morgan, C. T. (1982). Psikolojiye Giriş Ders Kitabı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
  • Savaş, B. (2014). “Öğretim Teknikleri”, (Editör Mehmet Arslan). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Schunk, D. H. (2009). Öğrenme Teorileri.(Çev. Muzaffer Şahin). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • MEB (1948). İlkokul Programı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • MEB (1968). İlkokul Programı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı MEB (2015) . Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı MEB (2017). Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar)
  • Tan, M.; Temiz, B. K. (2003). Fen öğretiminde bilimsel süreç becerilerinin yeri ve önemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. S:13, 89-101.
  • Turiman, P.; Omar, J. ; Adzliana Daud, M. ; Osman, K. (2011).Fostering the 21st century skills through scientific literacy and science process skills. Procedia - Social and Behavioral Sciences. S. 59, 110-116.
  • Temizyürek, F. ; Balcı, A. (2015). Cumhuriyet Dönemi İlköğretim Okulları Türkçe Programları. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • http://www.myk.gov.tr/index.php/tr/avrupa-yeterlilikler-cercevesi erişim tarihi 10.07.2017
  • http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.59785afb45a0c1.69771380 erişim tarihi 01.07.2017
  • http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.59785afb45a0c1.69771380 erişim tarihi 29.06.2017