4. Sınıf Öğrencilerinin Yazdıkları Öykülerin Metin Üst Yapı Unsurları Doğrultusunda Çözümlenmesi

Bu araştırmanın amacı, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin yazdıkları öykülerin metin üst yapı unsurları doğrultusunda çözümlenmesidir. Araştırmada temel nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırma, tipik durum örneklemesi ve benzeşik örnekleme stratejileri kullanılarak belirlenen 15 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Veriler ise öğrencilerin yazdıkları öykülerden elde edilmiştir. Verilerin analizinde nitel içerik analizi yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmada öğrencilerin figüran karakterlerin toplumsal tanıtımını yazmada, karakterlere isim vermede, mekân-karakter ve mekân-olay arasında bağlantı kurmada, mekân betimlemelerini yapmada, zaman-karakter arasında bağlantı kurmada sorun yaşadıkları bulunmuştur. Öte yandan katılımcıların karakterleri kullanabilme, mekânı etkili biçimde betimleme, zamanı etkili bir şekilde aktarabilme, giriş bölümünü başlatma, olay örgüsüne hâkim olma, başlatıcı olaya ayrıntılı yer verme, olayı bitirme ve anlatıcı tipini kullanma unsurlarını kullandıkları belirlenmiştir

The Analysis of 4th Grade Students’ Stories in terms of Text Superstructure Elements

The aim of this research is to analyze the stories that 4th grade students wrote in terms of text superstructure elements. In the research, basic qualitative research design was used. The study was conducted with the participation of 15 students who were chosen, using typical situation sampling strategy and homogeneous sampling strategy. The data were obtained from the stories students had written. For the data analysis process, qualitative content analysis was used. It was found that the students experienced problems in writing the social introduction of supporting characters, naming characters, establishing a relation between setting and character and also between setting and plot, describing settings, and establishing a relation between time and character. On the other hand, it was found that the participants successfully utilized using characters, describing the setting efficiently, expressing time efficiently, starting prologue, controlling the plot, presenting the initial event in a detailed way, ending the event, and using viewpoint

PDF

___

Akyol, H. (1999). Öykü haritası yöntemiyle metin öğretimi. Milli Eğitim Dergisi, 142, dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/milli_egitim_dergisi/medergi/15.htm adresinden 20 Aralık 2016 tarihinde alınmıştır.
Akyol, H. (2011). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. Cavkaytar, S. (2009). Dengeli okuma yazma yaklaşımının Türkçe öğretiminde uygulanması: İlköğretim 5. sınıfta bir eylem araştırması (Doktora tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Coşkun, E. (2005). İlköğretim öğrencilerinin öyküleyici anlatımlarında bağdaşıklık, tutarlılık ve metin elementleri (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Coşkun, E. ve Tiryaki, E. (2011). Tartışmacı metin yapısı ve öğretimi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 63-73.
Çoban, A. ve Karadüz, A. (2015). 7. sınıf öğrencilerinin öyküleyici metinlerinin bağdaşıklık ve tutarlılık ölçütlerine göre değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 67-96.
Çoban, A. ve Tabak, G. (2011). İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki öykülerin öykü haritalama yöntemine göre incelenmesi. Journal of European Education, 1(1), 43-50.
Dilidüzgün, Ş. (2008). Türkçe öğretiminde metindilbilimsel bağlamda uygulamalı bir yaklaşım (Yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
Elo, S., & Kyngäs, H. (2008). The qualitative content analysis process. Journal of Advanced Nursing 62(1), 107- 115. doi: 10.1111/j.1365-2648.2007.04569.x
Erden, A. (2002). Kısa öykü ve dilbilimsel eleştiri. İstanbul: Gendaş Yayıncılık.
Ertuş, A. (2014). Ayla Kutlu’nun öykülerinde mekân. Turkish Studies, 9(3), 695-714.
Gökçe, B. ve Sis, N. (2011). Gülten Dayıoğlu’nun çocuk öykülerinin “öykü haritası” yöntemine göre incelenmesi ve genel bir değerlendirilmesi. Turkish Studies, 6(3), 1925-1949.
Günay, V. D. (2007). Metin bilgisi. İstanbul: Multilingual Yayınları.
Güven, A. Z. (2014). 7. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin metinsellik ölçütlerine göre değerlendirilmesi. Turkish Studies International Periodical for the Languages, 9(8), 517-535.
Güven, A. Z., Halat, S. ve Bal, M. (2014). Ortaokul 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin metinsellik ölçütleri açısından incelenmesi. International Journal of Language Academy, 2(3), 208-231.
Hsieh, H., ve Shannon, S. E. (2005). Three approaches to qualitative content analysis. Qualitative Health Research, 15, 1277-1288. doi: 10.1177/1049732305276687.
İpek Eğilmez, N. ve Berber, Z. T. (2017). Ortaokul beşinci sınıf öğrencilerin hikaye yazma becerileri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 165-188. doi: 10.16916/aded.287993.
Kantemir, E. (1997). Yazılı ve sözlü anlatım. Ankara: Engin Yayınevi.
Karabulut, M. (2013). Öykü tekniği bakımından Ömer Seyfettin’in “Beyaz Lale” öyküsi. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 18, 117-129.
Kardaş, C. ve Alp, D. (2013). Çocuk edebiyatı ve medya. Ankara: Eğiten Kitap Yayınları.
Kaya, B. (2016). Üstbilişsel beceri odaklı yazma süreçlerinin dördüncü sınıf öğrencilerinin öykü yazma becerisine etkisi (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kaynaş, E. (2014). Beşinci sınıf öğrencilerinin öyküleyici metin yazma becerilerinin değerlendirilmesi (Yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Keskinkılıç, K. ve Keskinkılıç, S. B. (2007). Strateji yöntem ve teknikleriyle Türkçe ve ilkokuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Kılıç, B. (2012). İlköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin yazdıkları öyküleyici metinler üzerine bir inceleme (Yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Kızılkuş, F. (2009). İlköğretim 7. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki öykü türü öğretiminin 1981 ve 2005 Türkçe öğretim programları açısından değerlendirilmesi (Yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
Merriam, S. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San Francisco: Jossey-Bass.
Milli Eğitim Bakanlığı (2009). Türkçe dersi (1-5.sınıflar) öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
Özbay, M. (2009). Anlama teknikleri I: okuma eğitimi. Ankara: Öncü Kitap.
Pamir, L. (2012). Aksiyonun ortaya çıkışında karakter ve olay örgüsü unsurlarının Çehov’un Ayı adlı oyunu üzerinden incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çev. M. Bütün, ve S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi.
Ritchie, J., Lewis, J., & Elam, G. (2003). Designing and selecting samples. In J. Ritchie & J. Lewis (Eds.), Qualitative research practice: A guide for social science students and researchers (pp. 77-108). London: Sage.
Smith, C. P. (2000). Content analysis and narrative analysis. In H. T. Reis & C. M. Judd (Eds.), Handbook of research methods in social and personality psychology (pp. 313-335). Cambridge: Cambridge University Press.
Sözen, M. (2008). Anlatıcı kavramı, sinematografide anlatıcı tipolojisi ve örnek çözümlemeler. Selçuk İletişim Dergisi, 5(2), 167-182.
Tekin, M. (2001). Roman sanatı I. İstanbul: Ötüken Yayınevi.
Temizkan, M. (2016). Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarındaki okuma etkinliklerinin metin yapısı açısından değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitim Dergisi, 4(1), 31-52.
Temizkan, M. ve Atasoy, A. (2014). Türkçe ders kitaplarında yer alan öykü türlerindeki metinlerin üst yapı açısından değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3(3), 210-237.
Temizkan, M. ve Yalçınkaya, M. (2013). İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıf Türkçe öğretmenlerinin yaratıcı yazma etkinliklerini uygulama durumları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 70-91.
Türkan, İ. (2011). Mîhâ’îl Nu’ayme ve öykücülüğü (Yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Uzuner, S. (2007). Yenilenen program çerçevesinde birinci kademe Türkçe ders kitaplarında yer alan “öyküleyici metinler”in sınıf öğretmenleri açısından algılanma yeterliliklerinin tespiti ve Türkçe öğretiminin amaçlarına uygunluğunun belirlenmesi (Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Ülper, H. (2008). Öğrenci metinlerinde üstyapı düzenlenişine ilişkin sorunlar: “Giriş” ve “Sonuç” bölümleri üzerine bir inceleme. Dil Dergisi, 140, 7-18.
Ünal, E. (2006). Öykülerin Türkçe öğretimindeki işlevi ve 6., 7., 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki yerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
Üstünova, K. (2005). Türkçede zaman kavramı ve işlenişi. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 187-201.
Vaismoradi, M., Turunen, H., & Bondas, T. (2013). Content analysis and thematic analysis: Implications for conducting a qualitative descriptive study. Nursing & Health Sciences.15 (3), 398-405. doi: 10.1111/nhs.12048.
Yasul, A. F. (2014). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin öyküleyici metin yazma becerilerinin değerlendirilmesi (Muş ili merkez ilçesi örneği) (Yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Yaylacık, A. (2014). Üstün yetenekli beşinci sınıf öğrencilerinin öyküleyici metin yazma becerileri (Yüksek lisans tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, S. K. (2008). İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin öyküleyici metin yazma becerileri (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.