Okuma Alışkanlığı ve Üstbilişsel Yazma Stratejileri Farkındalığının Yazma Başarımı Üzerindeki Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modellemesi

Bu çalışma, okuma alışkanlığının ve üstbilişsel yazma stratejileri farkındalığının yazma başarımı üzerinde yordayıcı rolünün olup olmadığını ve bu değişkenlerin açıklayıcılık oranlarının ne düzeyde olduğunu saptamak amacıyla ilişkisel tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırma, sekizinci sınıfa devam eden 100 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verilerinin toplanmasında üstbilişsel yazma stratejileri farkındalığı ve ortaokul kitap okuma alışkanlığı ölçekleri ile öğrencilerin oluşturduğu yazılı anlatım metinleri kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular; yazma başarımının (YB) okuma alışkanlığı (OA) tarafından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yordanmadığı, üstbilişsel yazma stratejileri farkındalık düzeyinin (ÜYSFD) OA tarafından ve YB’nin de ÜYSFD tarafından pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı biçimde yordandığı yönündedir. Açıklayıcılık oranlarına bakıldığında OA’nın YB’ye ait varyansın %21.2’sini; OA’nın ÜYSFD’ye ait varyansın %61.9’unu; ÜYSFD’nin YB’ye ait varyansın ise %34.4’ünü açıklayabildiği görülür. Ayrıca araştırmada OA’nın YB üzerindeki dolaylı etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Sonuçlara toplam etki açısından bakıldığında, YB’nin en baskın yordayıcısının 0.64 toplam etkiyle ÜYSFD olduğu, bunu 0.50 etkiyle OA’nın takip ettiği görülmektedir.

The Effect of Reading Habits and Metacognitive Writing Strategies Awareness on Writing Success: A Structural Equation Modeling

This study designed in the relational screening model aims to determine whether reading habits and metacognitive writing strategies awareness have a predictive role on writing success and to examine explanatory levels of these variables. It was conducted with 100 eighth-grade students. Study data were collected using the Metacognitive Writing Strategies Awareness Scale, the Middle School Reading Habits Scale, and written expression texts created by students. Results of the study showed that reading habit (RH) did not statistically significantly predict writing success (WS) and that RH predicted metacognitive writing strategies awareness (MWSA) and MWSA predicted WS positively and statistically significantly. In examining the explanatory rates, RH explained 21.2% of the variance of WS, RH explained 61.9% of the variance of MWSA, and MWSA explained 34.4% of the variance of WS. The study also found that the indirect effect of RH on WS was statistically significant. When the results were examined in terms of the total effect, the most dominant predictor of WS was MWSA with 0.64, followed by RH with 0.50.

PDF

___

Adler, R., Rosenfeld, L. ve Proctor, R. (2001). Interplay: The process of interpersonal communicating. (2. bs.), Forth Worth, TX: Hrourt.
Ak Mert, Ö. (2007). Jean Piaget düşüncesinde psikolojik yapılar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Akın, E. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığı ve yazma tutumları ile Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 54, 469-483.
Akkaya, N. ve İşçi, C. (2018). Eğitim fakültesi öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları ile yazılı anlatım ders başarısı arasındaki ilişki. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(2), 1161- 1171.
Alberth. (2018). Use of facebook, students’ intrinsic motivation to study writing, writing self-efficacy and writing performance. Technology, Pedagogy and Education, 28(1), 21-36.
Applebee, A. (1984). Writing and reasoning. Review of Educational Research, 54, 577-596.
Arıcı, M. A. ve Dölek, O. (2020). Ortaokul öğrencilerinin yazma özyeterlik algı düzeyleri ile yazma başarımları arasındaki ilişki. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(4), 1204-1217.
Arslan, Y., Çelik, Z. ve Çelik, E. (2009). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının belirlenmesi. PÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 113–124.
Aybek, B. ve Aslan, S. (2016). Öğretmen adaylarının üstbilişsel okuma stratejilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Social Science, 49, 533-546
Aydın, G. ve Bağcı Ayrancı, B. (2018). Metacognitive writing skills strategy awareness of secondary school students. Modern Journal of Language Teaching Methods, 8(5), 435-445.
Aydın, İ. S., İnnalı, H. Ö. ve Uyumaz, G. (2017). Üstbilişsel yazma stratejileri farkındalık ölçeği'nin geliştirilmesi ve psikometrik özelliklerinin belirlenmesi. Electronic Turkish Studies, 12(25), 169- 192.
Bai, B. (2015). The effects of strategy -based writing instruction in Singapore primary schools. System, 53, 96-106.
Baki, Y. (2017). Ortaokul öğrencilerinin okumaya ilişkin kaygı ve tutumlarının okuma alışkanlığı üzerindeki etkisi: Bir yapısal eşitlik modellemesi. Eğitim ve Bilim, 42(191), 371-395.
Balcı, A., Uyar, Y. ve Büyükikiz, K. K. (2012). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları, kütüphane kullanma sıklıkları ve okumaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Turkish Studies, 7(4), 965-985.
Bamberger, R. (1990). Okuma alışkanlığını geliştirme. (B. Çapar, çev.). Ankara: Kültür Bakanlığı.
Bashir, I. ve Mattoo, N. H. (2012). A Study on study habits and academic performance among adolescents (14-19) years. International Journal of Social Science Tomorrow, 1(5), 1-5.
Baş, G. (2012). Correlation between elementary students’ reading attitudes and their writing dispositions. International Journal of Global Education, 1(2), 1-6.
Baş, G. ve Şahin, C. (2012). İlköğretim 6. 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin okuma tutumları ve yazma eğilimleri ile Türkçe dersindeki akademik başarıları arasındaki ilişki. Turkish Studies, 7(3), 555-572.
Bayat, N. (2014). Sürece dayalı yazma yaklaşımının yazma başarısı ve kaygısı üstündeki etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(3), 1123-1141.
Belet, Ş. D. ve Yaşar, Ş. (2007). Öğrenme stratejilerinin okuduğunu anlama ve yazma becerileri ile Türkçe dersine ilişkin tutumlara etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3(1), 69-86.
Bell, T. (1998). Extensive reading: Why? and how. The Internet TESL Journal, 4(12), 1-6.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş. ve Demirel F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. (21. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
Byrer, B. R. (1986). The effect of a pre-writing learning strategy on the growth of syntactic maturity in written expression of college freshmen with learning disabilities. Unpublished doctoral thesis. West Virginia University.
Carson, J. (1990). Reading-writing connections: Toward a description for second language learners.
Kroll, B. (Ed.), Second language writing: Research insights for the classroom. New York: Cambridge University Press.
Chalk, J. C., Hagan-Burke, S. ve Burke, M. D. (2005). The effects of self-regulated strategy development on the writing process for high school students with learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 28(1), 75–87.
Chari, M., Samavi, A. ve Kordestani, D. (2010). Investigating psychometric characteristics of metacognitive reading strategies scale among Iranian high-school students. Psychiatry Studies, 6(1), 1-22.
Collins, J. L. (2000). Review of key concepts in strategic reading and writing instruction. J. L. Collins (Ed.). Cheektowaga-Sloan handbook of practical reading and writing strategies içinde (pp. 5-10).
Conti, G. (2004). Metacognitive enhancement and error correction. Unpublished doctoral dissertation, University of Reading, Reading, UK.
Creswell, J. W. (2016). Araştırma deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem ve yaklaşımları. S. B. Demir (Çev. Ed.). (2. bs.). Ankara: Eğiten Kitap.
Çakıroğlu, A. (2007). Üstbilişsel strateji kullanımının okuduğunu anlama düzeyi düşük öğrencilerde erişi artırımına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
De Silva, R. (2015). Writing strategy instruction: Its impact on writing in a second language for academic purposes. Language Teaching Research, 19(3), 301-323.
Demir, T. (2013). Yazma becerisine yönelik kazanımların ortaokulda gerçekleşme düzeyi. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 1(1), 45-56.
Doğan, A. (2013). Üstbiliş ve üstbilişe dayalı öğretim. Middle Eastern and African Journal of Educational Research, 3(6), 6-20.
Dolunay, K. S. ve Dölek, O. (2018). Ortaokul öğrencilerinin cümle bağlayıcıları kullanımlarına ilişkin görünümler. İKSAD 2. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi Tam Metin Kitabı içinde, (ss. 541- 549). Ankara: İksad Yayınevi.
Dölek, O. ve Hamzadayı, E. (2016). Akran etkileşimine dayalı yazma etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım becerileri üzerindeki etkisi. Turkish Studies, 11(3), 965-980.
Dölek, O. ve Hamzadayı, E. (2018). Comparison of writing skills of students of different socioeconomic status. International Journal of Progressive Education, 14(6), 117-131.
Eroğlu, Z. D. (2013). Öğretmen adaylarının okuma alışkanlıkları ile doğru yazma becerileri arasındaki ilişki. Turkish Studies, 8(9), 1441-1453.
Fitzgerald, J. ve Shanahan, T. (2000). Reading and writing relations and their development. Educational Psychologist, 35, 39-50.
Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive–developmental inquiry. American psychologist, 34(10), 906-911.
Gelen, İ. (2003). Bilişsel farkındalık stratejilerinin Türkçe dersine ilişkin tutum, okuduğunu anlama ve kalıcılığa etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Gönen, M., Öncü, E., Ç. ve Işıtan, S. (2004). İlköğretim 5., 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının incelenmesi. Millî Eğitim, 164, 7-35.
Graham, S. (2006). Writing. P. Alexander ve P. Winne (Ed.), Handbook of educational psychology (s. 457-478) içinde. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Graham, S. ve Harris, K. R. (2005). Writing better effective strategies for teaching students with learning difficulties. Baltimore: Paul H. Brookes Publishing.
Grellet, F. (1981). Devoloping reading skills. New York: Cambridge University Press.
Gürefe, N. (2015). İlköğretim öğrencilerinin üstbilişsel farkındalıklarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslar Arası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(5), 237-246.
Hafiz, F. M. ve Tudor, I. (1989). Extensive reading and the development of language skills. ELT Journal, 43(1), 4-13.
Harmer, J. (2007). How to teach writing. Malaysia: Pearson Education Limited.
Huerta, M., Goodson, P., Beigi, M. ve Chlup, D. (2017). Graduate students as academic writers: writing anxiety, self-efficacy and emotional intelligence. Higher Education Research & Development, 36(4), 716-729.
Kana, F. (2014). Ortaokul öğrencilerinin üstbiliş okuma stratejileri farkındalık düzeyleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 100-120.
Kapucu, M. S. ve Öksüz, R. (2015). Ortaokul öğrencilerinin üstbilişsel farkındalıklarının incelenmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi, 6(12), 5-28.
Kartal, Z. (2017). The relationship between students’ reading habit and their narrative writing ability. The Department of English Educatıon Faculty Of Educational Sciencies Syarıf Hıdayatullah State Islamic University, Tangerang.
Kaya, B. ve Ateş, S. (2016). Üstbilişsel beceri odaklı yazma süreçlerinin dördüncü sınıf öğrencilerinin hikâye yazma becerisine etkisi. Eğitim ve Bilim, 41(187), 137-164.
Kieft, M., Rijlaarsdam, G. ve Bergh, H. B. (2006). Writing as a learning tool: Testing the role of students' writing strategies. European Journal of Psychology of Education, 11(1), 17-34.
Konedralı, G. ve Özder, H. (2007). Yazılı anlatım becerisinin geliştirilmesinde "Sözlü anlatım destekli ön çalışma" yönteminin etkililiği. Doğu Akdeniz Üniversitesi 1. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu.
Kuruyer, H. G. ve Özsoy, G. (2016). İyi ve zayıf okuyucuların üst bilişsel okuma becerilerinin incelenmesi: Bir durum çalışması. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 771-778.
Kush, J. C., Marley, W. W. ve Brookhart, S. M. (2005). The temporal-interactive influence of reading on achievement and reading attitude. Educational Research and Evaluation, 11(1), 29-44.
Leung, C. Y. (2002). Extensive reading and language learning: A diary study of a beginning learner of Japanese. Reading in a foreign language, 14(1), 66-81.
Lv, F. ve Chen, H. (2010). A study of metacognitive-strategies-based writing instruction for vocational college students. English Language Teaching, 3(3), 136-144.
Mastan, M. E. ve Maarof, N. (2014). ESL learners’ self-efficacy beliefs and strategy use in expository writing. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 116, 2360-2363.
Mokhtari, K. ve Reichard, C. A. (2002). Assessing students' metacognitive awareness of reading strategies. Journal of Educational Psychology, 94(2), 249-259.
Monet, B. (2003). Think literacy: Cross-curricular approaches, grades 7-12. Ontario Secondary School Literacy Course Ltd.
Ong, J. ve Zhang, L. J. (2013). Effects of the manipulation of cognitive processes on EFL writers' text quality. TESOL Quarterly, 47(2), 375-398.
Orhan, R. (2017). Alışkanlık. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 301-316.
Owo, W. J. ve Ikwut, E. F. (2015). Relationship between metacognition, attitude and academic achievement of secondary school chemistry students in Port Harcourt, Rivers State. IOSR Journal of Research & Method in Education (IOSR-JRME), 5(6), 6-12.
Oxford, R. (1990). Language learning strategies. Boston: Heinle and Heinle Publishers.
Özdemir, O., Özdemir, P. G., Kadak, M. T. ve Nasıroğlu, S. (2012). Kişilik gelişimi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4), 566-589.
Özer, Ö. Y. ve Doğan, B. (2013). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okuma becerisinin kestirilmesinde etkili olan değişkenlerin belirlenmesi. International Journal of Social Science, 6(4), 667-680.
Özonat, Z. (2015). Sekizinci sınıf öğrencilerinin yazma öz yeterlik algıları. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 207-220.
Öztürk, B. K. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazma kaygılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 59-72.
Pour-Mohammadi, M., Abidin, M. J. Z. ve Fong, C. L. (2012). The effect of process writing practice on the writing quality of form one students: A case study. Asian Social Science, 8(3), 88-99.
Pressley, M. (2002). Reading instruction that works: The case for balanced teaching. (2. bs.). New York: Guilford Press.
Rahimi,F. ve Karbalaei, A. (2016). The role of metacognitive strategies training on developing writing skill among Iranian EFL learners. Journal of Current Research in Science, 1, 327-341.
Rao, Z. (2007). Training in brainstorming and developing writing skills. ELT Journal, 61(2), 100-106.
Shanahan, T. (2006). Relations among oral language, reading, and writing development. C. MacArthur, S. Graham ve J. Fitzgerald (Ed.). Handbook of writing research (pp. 171-183) içinde. New York: Guilford Press.
Smith, E., E. ve Kosslyn, S. M. (2017). Bilişsel psikoloji: Zihin ve beyin. M. Şahin, (Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Smyth, J. (1998). Written emotional expression: Effect sizes, outcome types, and moderating variables. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 66, 174-184.
Sommers, N. (1980). Revision strategies of student writers and experienced adult writers. College composition and communication, 31(4), 378-388.
Stotsky, S. (1983). Research on reading/writing relationships: A synthesis and suggested directions. Language Arts, 60, 627–643.
Tabrizi, N., A. R. ve Rajaee, M. (2016). The effect of metacognitive and cognitive writing strategies on Iranian elementary learners’ writing achievement. International Journal of Learning and Development, 6(3), 216-229.
Tanju, E. H. (2010). Çocuklarda kitap okuma alışkanlığı’na genel bir bakış. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 6(22), 30-39.
Tierney, R. J. (1983). Analyzing composing behavior: Planning, aligning, revising. Paper presented at the 33rd annual National Reading Conference, Austin, TX.
Tok, M. ve Ünlü, S. (2014). Yazma becerisi sorunlarının ilkokul, ortaokul ve lise öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda karşılaştırılmalı olarak değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(50), 73-95.
Tok, M., Küçük, B. ve Kırmacı, Ö. (2015). Ortaokul kitap okuma alışkanlığı ölçeği: geçerlik güvenirlik çalışması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(2), 694-716.
Topuzkanamış, E. (2014a). Yazma stratejileri öğretiminin Türkçe öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinin yazma başarısına etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (Teke) Dergisi, 3(2), 274- 290.
Topuzkanamış, E. (2014b). Yazma stratejileri öğretiminin Türkçe öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinin yazma başarısına etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Westwood, P. (2008). What Teachers need to know about reading and writing difficulties. Australia: ACER Press.
Yanyan, Z. (2010). Investigating the role of metacognitive knowledge in English writing. HKBU Papers in Applied Language Studies, 14, 25-46.
Yıldız, M. ve Akyol, H. (2011). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 793-815.
Yılmaz, Z. A. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının okuma alışkanlığı. İlköğretim Online. 5(1), 1-6.
Yüksel, G. (2013). Bilişsel öğrenme kuramı. S. Büyükalan Filiz (Ed.), Öğrenme öğretme kuram ve yaklaşımları içinde (ss. 46-72). (2. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
Zainal, Z. ve Husin, S. H. B. M. (2011). A study on the effects of reading on writing performance among faculty of civil engineering students. Journal of Science and Mathematics Education, 1-8.
Zulkiply, N. (2009). Metacognition and its relationship with students' academic performance. The International Journal of Learning, 15(11), 97-106.