SERAP SUĞUR, İNCİLAY CANGÖZ

8537

Üniversite Yönetiminde Kadınların Eksik Temsili Üzerinde Toplumsal Cinsiyet İlişkilerinin Rolü

Dünyada ve Türkiye'de de kadınların karar alma mekanizmalarındaki eksik temsili toplumsal cinsiyet eşitliği açısından önemli bir sorundur. Son dönemlerde feminist araştırmalar, ana akım yaklaşımlar tarafından toplumsal cinsiyet açısından yansız olarak işlediği varsayılan bürokratik örgüt yönetiminde kadınların eksik temsil sorunları üzerinde toplumsal cinsiyetin önemine dikkat çekmektedir. Türkiye'de kadınların üniversite yönetiminde eksik temsil sorunlarını toplumsal cinsiyet bakış açısıyla sorgulayan bu çalışma, bir devlet üniversitesinde çalışan kadınlarla yapılan anket ve yönetici kadınlarla yapılan derinlemesine görüş alma tekniğiyle elde edilen verilere dayanmaktadır. Bulgularda kadın akademisyenlerin üniversite yönetimindeki eksik temsilleri üzerinde, "toplumsal cinsiyet ayrımcılığı" algısına rastlanmamıştır. Bununla birlikte kadın akademisyenlerin toplumsal cinsiyet temelli belirli zorluklar nedeniyle üst düzey yönetime mesafeli durdukları tespit edilmiştir

Women and Gender Relations in University Management

Underrepresentation of women in decision-making mechanisms is an important problem in terms of gender equality in Turkey and in the world. Feminist research in recent years, have drawn attention to the impact of gender on women's under-representation in management of bureaucratic organizations that is supposed to be gender-neutral by mainstream approaches. Based on data obtained from questionnaires and in-depth interviews with women academics and administrators working in a higher education institution, this study questions the issue of low representations of women in a public university management from a gender perspective. The findings show that, women academics have no perception of "gender discrimination" as such that affect low representation of women academics at university management. However, women academics face some gender-based difficulties, which led them to detach themselves from senior management

___

  • Acar, F. (1983) "Turkish Women in Academia: Roles and Careers", METU Studies in Development, 10(4).
  • Acar, F. (1998), "Türkiye Üniversitelerinde Kadın Öğretim Üyeleri", A. Berktay Hacımirzaoğlu (Ed.), 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
  • Acar, F. (1991), "Women in Academic Science Careers in Turkey", in Veronica Stolte- Heiskanen et al. (Eds.), Women in Science: Token Women or Gender Equality, Berg Publishers, Oxford.
  • Acker, J. (1990), "Hierarcies, Jobs, and Bodies: A Theory of Gendered Organizations", Gender and Society, Vol.4, Number 2.
  • Akçamete, C. (2004). Kadın ve Erkek Yöneticilerin Kadınların Üst Düzey Yönetici Olmalarına Yönelik Tutumlarının ve Cam Tavan Sorununun İncelenmesi: Bankalarda Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniveristesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Arat, F. Z. (1998), "Kemalizm ve Türk Kadını", A. Berktay Hacımirzaoğlu (Ed.), 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
  • Atabek, E. G. (1994). The Career and Role Caracteristics of Turkish Female Top Managers. Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Elmas Arslan, G. (2014), "Türkiye'de Çalışan Kadın Olmak ve Kadın Akademisyenler", Gazi Üniversiteli Öğretim Üyeleri Derneği Bülteni, Cilt:12, Sayı:1.
  • Berktay, F. (1998), "Cumhuriyetin 75 yıllık Serüvenine Kadınlar Açısından Bakmak", A. Berktay Hacımirzaoğlu (Ed.), 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
  • Calas, M. B.ve Smircich, L.(1993), "Dangerous Liaisons: The 'Feminine-in- Management' Meets 'Globalization'", Business Horizons, Vol. 36, Issue 2.
  • Ecevit, Y. (2008), "İşgücüne Katılım ve İstihdam", içinde Türkiye'de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri, Tüsiad, Kagider, İstanbul.
  • Etzkowitz, H.-Kemelgor, C.(2001), "Gender Inequality in Science: A Universal Condition?", Minerva 39/2.
  • Günlük-Şenesen, G. (2012) "Üniversite Üst Yönetiminde Kadınların Konumu: Türkiye'de 1990'lardan 2000'lere Ne Değişti?", A. Makal -G. Toksöz (Ed.), Geçmişten Günümüze Türkiye'de Kadın Emeği, Ankara Üniversitesi Yayınevi, Ankara.
  • Halford, S., Savage, M. ve Witz, A. (1997), Gender, Careers and Organizations. Current Developments in Banking, Nursing and Local Government, Macmillan, Basingstoke.
  • Healy, G., Özbilgin, M. ve Aliefendioğlu, H. (2005) "Academic Employment and Gender: a Turkish Challenge to Vertical Sex Segregation", European Journal of Industrial Relations, 11 (2), s. 247-264.
  • Heilman, M. E., Block, C. J., Martell, R.. F. ve Simon, M.C. (1989), "Has anything changed? Current Characterizations of Men, Women, and Managers", Journal of Applied Psychology, 74 (6).
  • Heilman, M. E. (2001), "Description and Prescription: How Gender Stereotypes Prevent Women's Ascent Up the Organizational Ladder", Journal of Social Issues, 57 (4).
  • İlkkaracan, İ. (1998) "Dikkat Başınızda Cam Tavan Var", Kariyer Dünyası, 10.
  • Irigaray, L. (1985) This Sex Which is not One, Çev. Catherine Porter ve Carolyn Burke, Cornell University Press, New York.
  • ILO (2004) Breaking Through the Glass Celing: Women in Management, International Labour Office, Geneva, http://www.ilo.org/dyn/gender/docs/RES/292/f267981337, (14.01.2015).
  • ILO (2012) Global Employment Trends for Women, International Labour Office, Geneva.
  • ILO (2015) Women in Business and Management: Gaining Momentum, International Labour Office, Geneva
  • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/--- publ/documents/publication/wcms_334882.pdf (14.01.2015).
  • http://rtsa.ro/en/files/TRAS_35E_11_MACARIE,%20MOLDOVAN.pdf (14-01-2015).
  • Jaffe, E. (2014), The New Subtle Sexism Toward Women in the Workplace, http://www.fastcompany.com/3031101/the-future-of-work/the-new-subtle-sexism- toward-women-in-the-workplace (27.02.2015).
  • Kabasakal, H. (1998), "Türkiye'de Üst Düzey Kadın Yöneticilerin Profili", A. Berktay Hacımirzaoğlu (Ed.), 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
  • Kandiyoti, D. (1997) Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, Metis Yayınları, İstanbul.
  • Kloot, L. (2004). Women and Leadership in Universities: A Case Study of Women Academic Managers. The International Journal of Public Sector Management, 17/6-7.
  • Köker, E., D. (1988), Türkiye'de Kadın, Eğitim ve Siyaset: Yüksek Öğrenim Kurumlarında Kadının Durumu Üzerine Bir İnceleme, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi.
  • Macarie, F. C.- Moldovan, O. (2012), "Gender Discrimination in Management Theoretical and Empirical Perspectives", Transylvanian Review of Administrative Sciences, No. 35.
  • Mason, J. (1991) 'The Invisible Obstacle Race', Nature (353), 205- 206.
  • Oakley, J. G. (2000), "Gender Based Barriers to Senior Management Positions: Understanding the Scarcity of Female CEOs", Journal of Business Ethics, Volume 27, Issue 4.
  • OECD (2008), Gender and Sustainable Development: Maximising the Economic, Social and Environmental Role of Women, http://www.oecd.org/social/40881538.pdf, (14- 01-2015).
  • Öncu, A. (1981), "Turkish Women in the Professions: Why So Many?", in N. Abadan- Unat (Ed.), Women in Turkish Society , E.J. Brill, Leiden.
  • Örücü, E., Kılıç, R. ve Kılıç, T. (2007) "Cam tavan sendromu ve kadınların üst düzey yönetici pozisyonuna yükselmelerindeki engeller: Balıkesir ili örnegi", Yönetim ve Ekonomi, 14(2).
  • Özbilgin, M. ve Woodward, D. (2004), Banking and gender: sex equality in the financial services in Britain and Turkey, Tauris Academic Studies, London.
  • Özbilgin, M.ve Healy, G. (2004), "The gendered nature of career development of university professors: the case of Turkey", Journal of Vocational Behavior, Vol. 64, No. 2
  • Özkanlı, Ö. ve Korkmaz, A. (2000a), Kadın Akademisyenler, Ankara Üniversitesi Yayını, Ankara, No:586.
  • Özkanlı, Ö. ve Korkmaz, A. (2000b), "Turkish Women in Academic Life: Attitude Measurement towards Gender Discrimination in Academic Promotion and Administration", Emerging Economies: Academy of Business Administrative Sciences 2000 International Conference Proceedings Book, St. Bonaventure University Publication, Prague, Czech Republic, 56.
  • Özkanlı, Ö. ve Korkmaz, A. (2000c) "Academic Women in Turkey: The Structure of Attitudes Towards Role Conflict", The Global Awareness Society International Ninth Annual International Conference Proceedings Book. Bloomsburg University Publication. New York, USA, 26-28 May, p. 314-322.
  • Özkanlı, Ö. (2007), "The Situation of Academic Women in Turkey", Education and Science, 2007, Vol. 32, No: 144.
  • Özkanlı, Ö. (2010), Türkiye ve Avustralya'da Yükseköğretim Kurumlarında Üst Düzey Kadın Yöneticilerin Durumu, Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Raporu, Ankara.
  • Özkaplan, N. ve Serdaroğlu, U. (2004) "Yönetici Kadınlar: Türk Savunma Sanayi Örneğinde bir Analiz", Ekonomik Yaklaşım, Yaz-Güz,15(52-53), 77-93.
  • Özsoy, Z. (1993) Gender Differences in Career Development: A Case Study in Banking Sector, Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Öztan, E.ve Doğan, S. N. (2015) "Akademinin Cinsiyeti: Yıldız Teknik Üniversitesi Örneği Üzerinden Üniversite ve Toplumsal Cinsiyet", Çalışma ve Toplum, 3.
  • Pringle, R. (1989), Secretaries talk: Sexuality, power, and work, Verso, London'dan aktaran C. Stivers, Gender Images in Public Administration, Sage, London, 2002.
  • Rosener, J. B. (1990), "Ways Women Lead", Harward Business Review, Vol, 68, No. 6.
  • Ruivo, B. (1987), "The Intellectual Labour Marker in Developed and Developing Countries: Women's Representation in Scientific Research", International Journal of Science Education, C.9, No:3.
  • Sancar Üşür, S.(2008), "Siyasal Katılım", içinde Türkiye'de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri, Tüsiad, Kagider, İstanbul.
  • Schein, V. E. (2007), "Women in management: reflections and projections", Women in Management Review, Vol. 22, No. 1.
  • Schein, V.E. (2001), "A Global Look at Psychological Barriers to Women's Progress in Management", Journal of Social Issues, Vol. 57, No. 4.
  • Sinclair, A. (1998), Doing Leadership Differently, Melbourne University Press, Melbourne'den aktaran Louise Kloot (2004). Women and leadership in universities: A case study of women academic managers. The International Journal of Public Sector Management, 17/6-7.
  • Tan, M. (2008), "Eğitim", içinde Türkiye'de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri, Tüsiad, Kagider, İstanbul.
  • Tilbrook, K. E. (1998) "An exploration of the current under-representation of senior women managers in Australian universities", Women in Management Review, 13/8'den aktaran Gülay Günlük-Şenesen, Gülay (2009), "Glass Ceiling in Academic Administration in Turkey: 1990s versus 2000s", Tertiary Education and Management, Vol. 15, No. 4.
  • YÖK (2010), (http://www.yok.gov.tr web, 21.03.2016)
  • TÜİK (2015) ( http://www.tuik.gov.tr/Start.do 21.03.2016)
Amme İdaresi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-1795
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1968
  • Yayıncı: -
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Üniversite Yönetiminde Kadınların Eksik Temsili Üzerinde Toplumsal Cinsiyet İlişkilerinin Rolü

SERAP SUĞUR, İNCİLAY CANGÖZ

Örgütsel Adalet Algısı Kamu Çalışanlarının İhbar Etme Niyetinin Belirleyicisi midir?

SENAY YÜRÜR, Sina NART

Siyasi Parti Sistemlerine Göre Başkanlık Rejiminin Türleri

ŞULE ÖZSOY BOYUNSUZ

Meşruiyetin Yeniden Üretilmesinde Mekanın Önemi

BAYRAM ÜNAL

Kadınların Yurttaşlığı ve Feminist Kuram

Filiz KARTAL