Özgürleştirici eğitim arayışları: Köy enstitüleri ve eleştirel pedagoji okulu

Bu çalışma, Köy Enstitülerinde uygulamaya konulan pedagoji anlayışını özgürleştirici eğitimin bir örneği olarak ve eleştirel pedagoji anlayışıyla ilişkilendirerek incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, söz konusu pedagoji anlayışlarının entelektüel ve pratik faaliyetlerin birliğine/iç içeliğine vurgu, eşitlikçi ve demokratik yaklaşım ve aydına dönüştürücü ve aydın-halk ayrılığının ortadan kaldırılması hedefiyle uyumlu bir biçimde geçici bir rol atfetmek açısından paralellikler arz ettikleri öne sürülmektedir.

Searches for liberatory education: The Village institutes and the critical pedagogy school

This study aims to examine the understanding of pedagogy, which was put into practice in the Village Institutes as an example of liberatory education, associating it with the critical pedagogy. In the study, it is argued that these two understandings of pedagogy have parallelisms in terms of their emphasis on the unity of intellectual and practical activities, their egalitarian and democratic approach, and the transformative and temporary role attributed to the intellectual with the objective of eliminating the separation between the people and the intellectuals.

___

Akçay, Kenan (1980), Köy Enstitülerinde Öğretmen-Öğrenci İlişkileri Üzerine, Eğitim Mücadelesi, Köy Enstitüleri Özel Sayısı, Sayı 6, s. 72-76.
Apaydın, Talip (1983), Köy Enstitüsü Yılları, Çağdaş, İstanbul.
Apple, Michael W. (1995), Education and Power, Routledge, New York.
Apple, Michael W. Au, Wayne Gandin, Luis A. (Ed.) (2009), The Routledge International Handbook of Critical Education, Routledge, New York.
Apple, Michael W. - Beane, James A. (Ed.) (2011), Demokratik Okullar: Güçlü Eğitimden Dersler, (Çev. Mediha Sarı), Dipnot, Ankara.
Arman, Hürrem (1980), Köy Enstitülerinin Kuruluşu ve Düzeni, Eğitim Mücadelesi, Köy Enstitüleri Özel Sayısı, Sayı 6, s. 25-29.
Aronowitz, Stanley - Giroux, Henry A. (1985), Education under Siege: The Conservative, Liberal, and Radical Debate over Schooling, Routledge & Kegan Paul, London.
Aronowitz, Stanley - Giroux, Henry A. (1991), Postmodern Education: Politics, Culture, and Social Criticism, University of Minnesota Press, Minneapolis.
Aydoğan, Mustafa (2007), Tonguça Mektuplarla Köy Enstitüsü Yılları: Sıkıntılar-Sıkıntılar-Sıkıntılar, Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı Yayınları, Ankara.
Berthoff, Ann E. (1998), Önsöz, Freire, P. ve D. Macedo, Okuryazarlık: Sözcükleri ve Dünyayı Okuma, (Çev. Serap Ayhan), İmge, Ankara, s. 17-32.
Cimi, Mehmet (2001), Tonguç Baba: Ülkeyi Kucaklayan Adam, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
Eyüboğlu, Sabahattin (2007), Okuryazarlar ve Köy Enstitüleri, M. Aydoğan (Yay. haz.), Tonguça Mektuplarla Köy Enstitüsü Yılları: Sıkıntılar-Sıkıntılar-Sıkıntılar, Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı Yayınları, Ankara, s. 150-163.
Fischman, Gustavo E. - McLaren, Peter (2005), Rethinking Critical Pedagogy and the Gramscian and Freirean Legacies: From Organic to Committed Intellectuals or Critical Pedagogy, Commitment, and Praxis, Cultural Studies-Critical Methodologies, Cilt 5, Sayı 4, s. 425-447.
Freire, Paulo (2005), Education for Critical Consciousness, Continuum, London & New York.
Freire, Paulo (2006), Ezilenlerin Pedagojisi, (Çev. Dilek Hattatoğlu - Erol Özbek), Ayrıntı, İstanbul.
Freire, Paulo - Macedo, Donaldo (1998), Okuryazarlık: Sözcükleri ve Dünyayı Okuma, (Çev. Serap Ayhan), İmge, Ankara.
Gandin, Luis A. (2009), The Citizen School Project, Apple, Michael W. Au, Wayne Gandin, Luis A. (Ed.), The Routledge International Handbook of Critical Education, Routledge, New York, s. 341-353.
Gedikoğlu, Şevket (1971), Evreleri, Getirdikleri ve Yankılarıyla Köy Enstitüleri, İş Matbaacılık ve Ticaret, Ankara.
Giroux, Henry A. (1981), Ideology, Culture, and the Process of Schooling, Temple University Press, Philadelphia; Falmer Press, London.
Giroux, Henry A. (1993), Border crossings: cultural workers and the politics of education, Routledge, New York.
Giroux, Henry A. (2007), Eleştirel Pedagoji ve Neoliberalizm, (Çev. Barış Baysal), Kalkedon, İstanbul.
Giroux, Henry A. - Simon, Roger (1989), Popular Culture and Critical Pedagogy: Everyday Life as a Basis for Curriculum Knowledge, Giroux, Henry A. ve McLaren, Peter (Ed.), Critical Pedagogy, The State, and Cultural Struggle, State University of New York Press, New York, s. 236-252.
Gramsci, Antonio (1971), Selections from the Prison Notebooks, Hoare, Quintin ve Smith, Geoffrey N. (Ed.), Lawrence and Wishart, London.
Güner, İ. Sefa (1980), Köy Enstitülerinde Örgütlenme ve Demokratik Eğitim, Eğitim Mücadelesi, Köy Enstitüleri Özel Sayısı, Sayı 6, s. 20-24.
Kincheloe, Joe (2008), Critical Pedagogy Primer (2. basım), Peter Lang, New York.
Kirby, Fay (1962), Türkiyede Köy Enstitüleri, İmece, Ankara. Makal, Mahmut (2001), Köy Enstitüleri ya da Deli Memedin Türküsü, Güldikeni, Ankara.
McLaren, Peter (2003a), Critical Pedagogy: A Look at the Major Concepts, Darder, Antonia - Baltodano, Marta Torres, Rodolfo D. (Ed.), The Critical Pedagogy Reader, RoutledgeFalmer, New York & London, s. 68-96.
McLaren, Peter (2003b), Revolutionary Pedagogy in Post-Revolutionary Times: Rethinking the Political Economy of Critical Education, Darder, Antonia - Baltodano, Marta Torres, Rodolfo D. (Ed.), The Critical Pedagogy Reader içinde, RoutledgeFalmer, New York & London, s. 151-184.
Moran, Berna (2002), Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 2, İletişim, İstanbul.
Özsoy, Seçkin (2004), Eşitlikçi Bir Eğitim Deneyimi Olarak Köy Enstitüleri, Eğitim Bilim Toplum, s. 4-25.
Öztürk, İsa (1980), Köy Enstitülerinin İşleyiş Özellikleri, Eğitim Mücadelesi, Köy Enstitüleri Özel Sayısı, Sayı 6, s. 87-90.
Roberts, Peter (2003), Knowledge, Dialogue, and Humanization: Exploing Freires Philosophy, Peters, Michael - Lankshear, Colin - Olssen, Mark (Ed.), Critical Theory and the Human Condition, Peter Lang, New York, s. 169-183.
Rosenstock, Larry - Steinberg, Adria (2011), Atölyenin Ötesinde Mesleki Eğitimi Yeniden Kurmak, Apple, Michael W. Beane, James A. (Ed.), Demokratik Okullar: Güçlü Eğitimden Dersler, (Çev. Mediha Sarı), Dipnot, Ankara, s. 185-220.
Spring, Joel (1997), Özgür Eğitim, (Çev. Ayşen Ekmekçi), Ayrıntı, İstanbul. Tekben, Şerif (1980), Köy Enstitülerinde Uygulanan Eğitim İlkeleri ve Yöntemleri, Eğitim Mücadelesi, Köy Enstitüleri Özel Sayısı, Sayı 6, s. 34-35.
Timur, Taner (2001), Türk Devrimi ve Sonrası, İmge, Ankara.
Tonguç, İsmail H. (1938), Köyde Eğitim, Devlet Basımevi, İstanbul.
Tonguç, İsmail H. (1947), Canlandırılacak Köy, Remzi Kitabevi, İstanbul.
Tonguç, İsmail H. (1961), Kendi Yazılarıyla Tonguç, Tonguça Kitap, Ekin Basımevi, İstanbul.
Tonguç, İsmail H. (1999), Mektuplarla Köy Enstitüsü Yılları (1936-1946), Güldikeni, Ankara.
Türkoğlu, Pakize (1980), Öğretim Programları Yönünden Köy Enstitüleri, Eğitim Mücadelesi, Köy Enstitüleri Özel Sayısı, Sayı 6, s. 50-60.
Türkoğlu, Pakize (2000), Tonguç ve Enstitüleri, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.