Günümüzde iç kontrol anlayışı ve Türkiye'ye yansıması

Bir organizasyonun değişimler karşısında sürekli bir biçimde uyum gösteren dinamik ve tamamlayıcı bir süreç olarak iç kontrol, organizasyonel misyonun gerçekleştirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu yüzden iç kontrolün doğru tanımlanması ve etkin uygulanması gerekmektedir. Günümüzde iç kontrol anlayışı küresel boyutta ortak kabul görmüş bulunmaktadır. İç kontrol ve uygulaması ile ilgili küresel düzeyde standartlar oluşturulmuştur. Türk kamu yönetiminde reform çalışmaları çerçevesinde, gecikmeli de olsa, iç kontrol sistemi kamu mali yönetimi sistemine dahil edilmiştir. Türkiye 'de iç kontrol sisteminin işletilmesinin sorunları bulunmaktadır. Türk kamu yönetiminin amaçlarına ulaşmasına büyük katkı sağlayacak olan iç kontrol sistemini etik, düzenli, verimli, etkin ve ekonomik işletmek için çaba gösterilmelidir. İç kontrol sistemi, mali yönetim dışında kalan diğer faaliyetler için de düzenlenmelidir. Uygulamada, iç denetimin ve yüksek denetimin iç kontrol faaliyetlerini değerlendirmesi sağlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Türkiye

Today's understanding of internal control at a global level, its reflection on Turkey and assessment on the practice of internal control in Turkey

Internal control, as being a dynamic and complementary process that constantly adjusts itself to changes, plays a significant role in achieving organizational mission. Therefore, internal control should be properly defined and effectively implemented. Nowadays, internal control understanding is generally accepted at a global level. Standards related to internal control and its application are formulated globally. Within the framework ofpublic management reform in Turkey, albeit delayed, system of internal control is incorporated in public financial management legislation. There are problems in the application of the system of internal control in Turkey. Efforts should be paid in order to ensure that internal control system, which will significantly contribute to the achievement of the objectives of Turkish public management, operates ethically, smoothly and in an efficient, effective and economic manner. The system of internal control should be regulated for other activities other than financial management as well. In practice, it should be ensured that internal audit and supreme audit review internal control activities.

Keywords:

Turkey,

___

Aksoy, Mehmet (2008), Kamuda İç Kontrol ve İç Denetim, Muhasebat Kontrolörleri Derneği Yayını, Ankara.

Akyel, Recai - Söyler İlhami (2010), "Yönetimin Kontrol Fonksiyonu Bağlamında Kamu Harcamalarının Kontrolü", Vergi Sorunları Dergisi, Sayı 258, Mart, s.7-20.

Arcagök, Sait - Erüz, Ertan (2006), Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Sistemi, HUD Yayını, Ankara.

Bozkurt, Mehmet (2010), "İyi Mali Yönetimin Gerçekleştirilmesinde İç Kontrol ve Denetimi", SA YDER Dış Denetim Dergisi, Sayı 1, (Temmuz-Ağustos-Eylül), s. 129-136.

Çolak, H. Bayram (2008), Konu Anlatımlı 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, Ümit Ofset Baskı, Ankara.

Demir, Mustafa (2010), Türk Kamu Yönetiminde İç Denetim, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Demir, Ömer (2006), 'İç Kontrol Kavramı ve Modelleri', Erkan Karaarslan (Ed.), 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Kapsamında Güncel Mali Sorunlar, Muhasebat Kontrolörleri Derneği Yayını, Ankara, s. 271-294.

ECIIA (2005), Avrupa 'da İç Denetim-Konum Raporu, Avrupa İç Denetim Enstitüleri Konfederasyonu, Brussels.

Gürkan, Nazmi Zarifi (2010), Türk Kamu Mali Yönetiminde İç Denetim ve İç Denetim Algısı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İsparta.

Hepworth, Noel, (2003), Audit and Control, CEF Conferance, Slovenia, 2003, CİPFA.

Hepworth, Noel, (2002), Control and Internal Audit, CIPFA, UK.

http://INTOSAI.org (08/06/2010).

http://www.issai.org (10.06.2010).

http://rega.basbakanlik.gov.tr/ (12.06.2010).

IDKK (2009), Kamu İç Denetim Genel Raporu 2008, İç Denetim Koordinasyon Kurulu, Ankara.

IDKK (2010), Kamu İç Denetim Genel Raporu 2009, İç Denetim Koordinasyon Kurulu, Ankara.

IDKK (2010a), Kamu İç Denetim Mevzuatı, Maliye Bakanlığı İç Denetim Koordinasyon Kurulu yayını, Ankara.

INTOSAI GOV 9100 (2004), Guidelines for International Control Standarts for the Public Sector, INTOSAI Professional Standards Committee Secretariat, Copenhagen k, Denmark.

Kinney, William R., JR ( 2000), Information Quality Assurance And International Control For Management Decision Making, McGraw-Hill Intr. Edition, Singapore.

Koçdemir, Mehmet, (2007), Mali Yönetim Mevzuatı, Muhasebat Kontrolörleri Derneği Yayını, Ankara.

Korkmaz, Umut (2007), "Kamuda İç Denetim (1)", Bütçe Dünyası Dergisi, Cilt 2, Sayı 25, Bahar, s. 4-15.

Örenay, Hami (2010), "Kamu İç Mali Kontrol Sistemi ve Türkiye Uygulaması", SAYDER Dış Denetim Dergisi, Sayı 1, (Temmuz-Ağustos-Eylül), s. 137-142.

SGB (2007), Strateji Bülteni, Sayı 4, (Temmuz-Ağustos), Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Ankara.

Resmi Gazete, 24.12.2003 gün, 25326 sayı

Resmi Gazete, 26.12.2007 gün, 26738 sayı

Sayıştay (1997a), Mali Yönetim ve Kontrollerin Denetimi, Çeviri Dizisi, Sayıştay, Ankara.

Sayıştay (1997b), INTOSAI İç Kontrol Standartları Kılavuzu, Sayıştay, Ankara.

Sayıştay (2000), Avrupa Birliğiyle Entegrasyon Bağlamında Yüksek Denetim Kurumlarının İşleyişiyle İlgili Tavsiyeler, Sayıştay Yayını, Ankara.

Söyler, İlhami (2007), "Kamu Mali Yönetim Sisteminin Denetim Tekniği ve Süreçleri Açısından Değerlendirilmesi", Vergi Dünyası Dergisi, Sayı 305, Ocak, Ankara.

Tümer, Sumru (2010), Kamuda İç Kontrol Sistemi ve Uygulama Aşamaları, Güncel Mevzuatı Araştırma ve Eğitim Derneği Yayınları, Ankara.

Tosun, Hikmet - A. Uğur Cebeci (2006), 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, Muhasebat ve Kontrolörleri Derneği Yayını, Ankara.