Doğanın patentlenmesi: TRIPS anlaşmasının az gelişmiş ülkeler üzerindeki etkisi ve devletin rolü
Bu makalenin amacı, TRIPS Anlaşmasının az gelişmiş ülkeler üzerindeki etkisini biyoçeşitlilik çerçevesinde incelemektir. Uluslararası Anlaşmalar biyoçeşitlilik alanında düzenlemede bulunurken, genetik kaynaklara erişmekte ve mülkleştirmekte bir rejim oluşturmaktadırlar. Alanda tek bir biyoçeşitlilik düzenlemesi olmadığından, değişik çıkarlara sahip farklı aktörler ve güç odakları rekabet içerisinde bulunmaktadır. Bu ortamda devletin rolü önemli olmaktadır. Ulus devletler kendi sermayelerini ve ortaklarını desteklerken yabancı sermayeyi de çekme çabası içindedirler. Ancak devlet, türdeş bir yapı göstermemekte ve farklı kurumları farklı düzenlemelerle ilgilenmektedir. TRIPS Anlaşması, hiyerarşide başta gelirken diğer biyoçeşitlilik düzenlemeleriyle çatışmaktadır. Tüm bu sorunlar, çelişkiler bağlamında az gelişmiş ülkelere bakıldığında,biyoçeşitlilik alanında post fordist dönüşümün gerçekleştiği görülmektedir.
Anahtar Kelimeler:
biyoçeşitlilik
Patenting nature: The effects of the TRIPS agreement on underdeveloped countries and the role of the state
The aim of this article to analyze the effect of the TRIPS Agreement on developing countries in the context of biodiversity politics. While international agreements regulate the biodiversity field, they are establishing a regime to access genetic resources and appropriation. As there is not only one regulation on biodiversity, different actors with divergent interests and power resources are contested. In this contested field the nation state plays a significant role. As nation states support their national capital and participants, they also try to attract foreign capital to their own territories. However state apparatuses are not homogenous themselves and their different institutions are interested in different regulations. At the helm of the hierarchy, the TRIPS Agreement conflicts with the other biodiversity regulations. When these problems and contradictions are evaluated, it is seen that post Fordist transformation in the biodiversity field has been realized.
Keywords:
biodiversity,
___
- Aslan, Onur Ender (2005), Kamu Personel Rejimi: Statü Hukukundan Esnekliğe, TODAİE, Ankara.
- Ayman - Güler, Birgül (2005), Yeni Sağ ve Devletin Değişimi, İmge Kitabevi, Ankara.
- Braga, Carlos (Ed.), (1996), The Uruguay Round and the Developing Countries, Cambridge University Press, Cambridge, p. 341-379.
- Brand,Ulrich - Görg, Christoph (2003), "The State and the Regulation of Biodiversity International Biopolitics And the Case of Mexico", Geoforum, Vol. 34, p. 221-233.
- Dulupçu, Murat Ali (2003), "Americanismo e Fordismo ve Yeni Kapitalist Gelişme: Düzenleme Perspektifi", İktisat Dergisi, Eylül Aralık, s. 52-62
- International Enviromental Law Research Center, http: / /www .ielrc.org/content/ a9903.pdf., (23.07. 2009).
- Geray, Haluk (2003), İletişim ve Teknoloji, Ütopya Yayınevi, Ankara.
- Görg, Christop - Brand, Ulrich (2003), "Post Fordist Societal Relationships with Nature: The Role of NGO's and the State in Biodiversity Politics", Rethinking Marxism, Vol. 15, No: 2, p. 263 - 288.
- Görg, Christoph, - Brand, Ulrich (2000), "Global Environmental Politics and Competition Between Nation - States: On the Regulation of Biological Diversity", Review of International Political Economy, Vol. 7, No: 3, p. 371-398.
- Kızıl, Süleyman - Tunçer, Özlem (2005), "Diyarbakır'da Tıbbi Bitkiler Piyasası ve Tüketim Potansiyeli", Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, 5-9 Eylül 2005, Antalya Araştırma Sunusu, Cilt I, s. 489-492.
- Marlin - Bennett (2004), Knowledge Power: Intellectual Property, Information - Privacy, USA: USA: Lynne Rinner Publishes, Inc.
- Meiksins (2003), Sermaye İmparatorluğu, Epos Yayınları, Ankara.
- Moreira, Adriana Campos, Almedia - Müler, Ana Cristina, Pereira Nei. Jr., De Souza Antunes, Adelaide Antunes, (2006), "Pharmaceutical Patents on Plant Derived Materials in Brazil: Policy, Law and Statistics", World Patent Information 28, p. 34 -42.
- Odman-Boztosun, Ayşe (2006), Islahçı Hakkı, Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş., Ankara.
- Onwuekve, Chika Benjamin (2004), The Legal, Commercial and Social Impacts of Intellectual Property Right Claims On Plant Genetic Resources and Traditional Knowledge: The Dilemma of Developing Countries, Saskatchewan Üniversitesi, yayımlanmamış doktora tezi.
- Özkaya, Tufan (2009), "Türkiye Tohumculuğu ve Tarım İşlemelerinin Tasfiyesi", Mülkiye,Cilt XXXIII, Sayı 262, s. 255-273.
- Robinson, Daniel (2007), "Exploring Components and Elements of Sui Generis Systems for Plant Variety Protection and Traditional Knowledge in Asia", International Centre for Trade and Sustainable Development, March.
- Schulman, Seth (1999), Owning the Future, Houghton Mifflin Company'den, N.Y.'dan aktaran Susan Sell, "Life After TRIPS - Agression and Opposition", Private Power, PublicLaw The Globalizing The Globalization of Intellectual Property Rights, Cambridge University Press, 2003, p. 121-162.
- Sell, Susan (2003), "Life After TRIPS - Agression and Opposition", Private Power, Public Law: The Globalization of Intellectual Property Rights, Cambridge University Press, p. 121-162.
- Suman Sahai (t.y.), http: //www.genecampaign.org/ Publication/ Article/ Farmers %20Right/AG - Farmersright - AGSecurity.pdf, (7.07. 2009).
- Sutherland, Johanne (1998), "TRIPS, cultural,politics and law reform", Prometheus, 16: 3, p. 291-303'den aktaran Susan Sell "Life After TRIPS - Agression and Opposition " Private Power, PublicLaw: The Globalization of Intellectual Property Rights, Cambridge University Press, 2003, p. 121-162.
- Tripp, Robert - Louwaars, Niels - Eaton, Derek (2007), "Plant Variety Protection in Developing Countries. A Report From the Field", Food Policy 32, p. 354-371.
- Tohumculuk Yasası Tartışmaları, http: //www.tarimsal.com/ tohumculuk yasasi tartismalari.htm, (12.09.2009).
- Tohumculuk Alanı da Piyasaya Teslim, 10 Ekim 2006 Cumhuriyet Gazetesi Tarım ve Hayvancılık eki. (12.09.2009).
- Tohumluk Tescil ve Sertifıkasyon Müdürlüğü, http: //www.ttsm.gov.tr/TR/, (10.10.2009).
- TRIPS, "Agreement on Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights", http: //www.wto.org/english/tratop_ e/trips _e/t_ agm 0 _e. htm., (10 .01.2008).
- TSÜAB, Teknik Destek Başkanı Mehmet Uyanık ile yüz yüze görüşme, (5.10.2009).
- Tüketici Hakları Derneği, http: //www.tuketicihaklari.org.tr/, (13.08.2009).
- Nethaber, http: //www.nethaber.com/Ekonomi/121761/GDO- tartismalarinin-tam- ortasindaki-Bakan-Eker, (13.11. 2009).
- Ziraibilgiler, http: //www.ziraibilgiler.com/haberdetay .asp?bolum =2162& uyeid =0, (12 11.2009).
- ISSN: 1300-1795
- Yayın Aralığı: 4
- Başlangıç: 1968
- Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler
Nejat. H BASIM, Mehmet ERKENEKLİ, Harun ŞEŞEN
Fordizmden Post-Fordizme Türkiye'de memurların maaş düzeni
Doğanın patentlenmesi: TRIPS anlaşmasının az gelişmiş ülkeler üzerindeki etkisi ve devletin rolü
Yönetim düşüncesinin Evrim dinamiği: Çevresel determinizm mi, düşünsel ilerleme mi?
Küreselleşme,finansal genişleme ve bunalım
Merkez bankalarının bağımsızlığı ekseninde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası