Feriştah YILMAZ

9671

Büyükşehir Yönetimlerinde Bütünleşmeci Düzenlemelerin Kırsal Mahallelere Çok Boyutlu Etkisi

Günümüzde büyükşehir yönetimlerine dair reformlar sınırların ve alanın bütünleşti-rici bir şekilde düzenlenmesine dayanmaktadır. Türkiye’de sürecin ilk aşaması 2005 yı-lında İstanbul ve Kocaeli’nde kırsal alanı kapsayacak düzeyde büyükşehirlerin sınırları-nın il mülki sınırlarına çekilmesiyle başlamıştır. Kırsal alanla bütünleşmenin İstanbul ve Kocaeli’nde olumlu görülmesi üzerine 2012 yılından itibaren tüm büyükşehir yönetimle-rinde uygulanmaya konulmuştur. Kent merkezlerinden uzak, nüfusu düşük ve ekonomik yapısı zayıf kırsal alanların büyükşehir yönetimleri çatısında yer alması birçok tartışmayı beraberinde getirmiştir. Çalışma büyükşehir düzenlemesi sonrası en az sorunla yüz yüze geleceği varsayılan Gebze’ye odaklanmaktadır. Kentin seçilmesinin altında kırsalla bü-tünleşme olasılığının yüksek olması ve uzun süredir bu düzenlemeyi deneyimlemesi yat-maktadır. Büyükşehir düzenlemesinin Gebze’nin kırsal mahallelerindeki hizmet sunu-muna, yerel demokrasiye, sosyo-ekonomik ve kültürel yapıya aynı zamanda bölgesel ge-lişimine getirdiği değişimleri ele alınmaktadır. Veriler beş mahalle muhtarı ve iki mahalle azasıyla gerçekleştirilen derinlemesine mülakatla elde edilmektedir. Sonuçta çalışmanın sosyal ve ekonomik yapının yanında bölgesel gelişmeye odaklanmasının son düzenleme-lere paralel olması çalışmanın tutarlılığını ortaya koymaktadır.

Multi-Dimensional Effect of Integrating Regulations on Rural Neighborhoods in Metropolitan Administrations

Today, reforms regarding metropolitan governments are based on an integra-tive regulation of territories. The first phase of the process in Turkey started in 2005 with the retraction of the borders of the metropolitan areas to the provincial administrative borders in Istanbul and Kocaeli at a level to cover the rural area. As the integration with the rural area was seen as positive in Istanbul and Kocaeli, it has been put into practice in all metropolitan administrations since 2012. The fact that rural areas far from the city centers, with a low population and with a weak economic structure, are located under the roof of metropolitan governments has brought along many discussions. The study focuses on Gebze, which is assumed to face the least problems after the metropolitan regulation. The high probability of integrating with the countryside and the experience of this ar-rangement for a long time underlie the selection of the urban. The changes that the metropolitan arrangement brought to the service delivery, local democracy, socio-economic and cultural structure, as well as regional development in the rural neighborhoods of Gebze are discussed. The data are obtained through in-depth interviews with five mukhtar and two neighborhood members. As a result, the fact that the focus of the study on region-al development as well as the social and economic structure is parallel to the latest regu lations reveals the consistency of the study.

___

  • Adıgüzel, Ş. (2012). “6360 Sayılı Yasa'nın Türkiye'nin Yerel Yönetim Dizgesi Üzerine Etkileri: Eleştirel Bir Değerlendirme”. Toplum ve Demokrasi, 6(13/14), 153-176. Afonso, A. ve Venâncio, A., (2019). Local territorial reform and regional spending efficiency Working Papers, REM 2019/71, ISEG - Lisbon School of Economics and Management, REM, Universidade de Lisboa. https://ideas.repec.org/p/ise/remwps/wp0712019.html (20.09.2020).
  • Alada, A. (2013). “Kamu Yönetimi Bölümü tarafından düzenlenen Forumlar Dizisi Forum I-Bütünşehir Yasası”. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 48, 163-203.
  • Alada, A. B. (2001). “Türkiye'de Belediyenin 70 Yıllık Tarihine Kronolojik Bir Yaklaşım 1930-2000”. Cevat Geray'a Armağan, Ankara: Mülkiyeliler Birliği Yayınları, 125-208.
  • Alkan, A. (2015). “Türkiye'nin Yeni Metropoliten Rejimi, Otoriteryen Kentleşmelerin Yerel Yönetimleri Yeniden Yapılandırma Forumu”. Ayrıntı Dergi, 1-21.
  • Apan, A. (2016). “Bütünşehir Modeli ve Taşra Yönetimine Etkisi”. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 25(1), 1-24.
  • Arıkboğa, E. (2012). “Büyükşehir Belediye Modeli ve Reform”. Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2, 1-32.
  • Arıkboğa, E. (2013). “Geçmişten Geleceğe Büyükşehir Belediye Modeli”. Yerel Politikalar, 3, 48-96.
  • Arıkboğa, E. (2018). “Yerinden Yönetim ve Merkezileşmiş Büyükşehir Sisteminde Yetkinin Dağıtılması”. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 6(1), 1-34.
  • Atmaca, Y. (2013). “Optimal Belediye Büyüklüğü ve Yeni Büyükşehir Belediyesi Yasası” Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 168-184.
  • Bingöl, Y., Yazıcı, E. ve Büyükakın T. (2013). İl Sınırında Büyükşehir Belediye Modeli, Kocaeli Deneyimi, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanlığı Yayınları Yayın No: 38.
  • Bish, R. (1996). Amalgamation: Is it the Solution? https://www.uvic.ca/hsd/publicadmin/assets/docs/BBish/amalgamation_solution.pdf (16.05.2021).
  • Blair, G. S. (1964). American Local Government. New York: Harper and Row.
  • Blom-Hansen, J., Houlberg, K., Serritzlew, S., Treisman, D. (2016). “Jurisdiction Size and Local Government Policy Expenditure: Assessing The Effect Of Municipal Amalgamation”. American Political Science Review, 110(4), 812-831.
  • Bolgherini, S., Casula, M., Marotta, M. (2018). “Municipal Reaction to Functional Rescaling in Italy”. International Journal of Public Sector Management, 31(4), 448-465.
  • Brenner, N. (1999). “Globalisation as Reterritorialisation: The Re-scaling of Urban Governance in the European Union”, Urban Studies, 36(3), 431- 451.
  • Brenner, N., (2006). “Metropoliten Kurumsal Reformu ve Çağdaş Batı Avrupa’da Devlet Mekanının Yeniden-Ölçeklenmesi” (Çev. A. C. Yoloğlu). Planlama, 1, 113-137.
  • Çelikyay, H. (2014). Değişen Kent Yönetimi ve 6360 Sayılı Büyükşehir Yasası. Ankara: Seta Vakfı.
  • Christensen, T., ve Hogen-Esch, T. (2006). Local Politics: A Practical Guide to Governing at the Grassroots. NewYork: Routledge.
  • Çınar, T., Duru, B. Çiner, C. ve Zengin, O. (2013). Belediyenin Sınırları. Ankara: TODAİE.
  • Çınar,T., Çiner, C. ve Zengin, O. (2009). Büyükşehir Yönetimi Bütünleştirme Süreci. Ankara: TODAİE.
  • Çiner, C. ve Zengin, O. (2019). “Türkiye’deki Belediye Sisteminin 2000’li Yıllarda Yeniden Yapılandırılması: Demokrasi ve Etkinlik Açısından Bir Değerlendirme”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37(3), 439-470.
  • Duru, B. (2013). “Büyükşehir Düzenlemesi Ne Anlama Geliyor?”. GAP Belediyeler Birliği Dergisi, 3, 33-37.
  • Eke, A. E. (1982). Anakent Yönetimi, Yönetimlerarası İlişkiler. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını.
  • Ersoy, M. (2013). “6360 Sayılı Yasa ve Mekansal Planlama Sorunları”. GAP Belediyeler Birliği Dergisi, 1-12.
  • Eryılmaz, B. (2020), Kamu Yönetimi. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
  • Feiock, R. C. (2004). Metropolitan Governance Conflict, Competition, and Cooperation. Georgetown: Georgetown University Press.
  • Geray, C. (1999). “İstanbul İçin Yönetim Biçimi”. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 8(4), 60-99. Gözler, K. (2013). “6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdarelerinin ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi Hâline Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun Mudur?”. Legal Hukuk Dergisi, 11(122), 37-82.
  • Güler, B. A. (1987). “Büyük Kentler için Yönetim Arayışları”. Türk İdare Dergisi, 59(374), 117-143.
  • Güler, B. A. (1988). “Planlama İşlevi Örneğinde Büyük Kent ile İlçe Kentlerin İlişkisi”. Türk İdare Dergisi, 60(378), 397-416.
  • Harrigan J. J. ve Vogel, R. K. (2002). Political Change in the Metropolis. Longmann.
  • İsbir, E. (1982). Kentleşme, Metropolitan Alan ve Yönetimi. Ankara: Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları.
  • Karaaslan, M. (2013), “Nasıl Bir Yerel Yönetim? 6360 Sayılı Kanun Üzerine Bir Değerlendirme”. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 17-18(26-27-28-29), 123-162.
  • Karaman, Z. T. (2014). Yerel Yönetimler. İzmir: Siyasal Kitabevi.
  • Kavruk, H. (2002). Türkiye’de Anakent Belediyeciliği ve Kent Hizmetlerinin Yönetimi. Ankara: Hizmet İş Sendikası.
  • Keating, M. (1998). “Size, Efficiency and Democracy, Consolidation, Fragmentation and Public Choice”. Theories of Urban Politics. (Ed. D. Judge, G. Stoker, H. Wolman). London: Sage Publication.
  • Keil, R. (2000). “Governance Restructuring in Los Angeles and Toronto: Amalgamation or Secession?”. International Journal of Urban and Regional Research, 24 (4), 758-781.
  • Keleş, R. (1985). “Türkiye'de Anakent Yönetimi”. Amme İdaresi Dergisi, 18(1), 69-82.
  • Keleş, R. (2012). “Yeni Anakent (Büyükşehir) Belediyeleri Oluşturulmalı mı?”. Yerel Politikalar, 7-12. Keleş, R. (2019). Yerinden Yönetim ve Siyaset. Ankara: Cem Yayınevi.
  • Kızılboğa Özaslan, R. (2015). “Belediyelerin Birleşmesinin Nüfus Gelir Kamu Harcamaları Katılım Hizmet Kalitesi ve Vatandaş Memnuniyeti Üzerindeki Etkisi”. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(1), 151-163.
  • Lefevre, C. (1998). “Metropolitan Government and Governance in Western Countries: A Critical Review”. International Journal of Urban and Regional Research, 22 (1), 9-25.
  • Lloyd, S. P. (2011). “Facilitating Institutional Reform in England: Reconciling City-regions and Coummunity Planning for Efficiency Gains?”. European Planning Studies, 19(3), 501-517.
  • McDonnell, J. (2019). “Municipality Size, Political Efficacy and Political Participation: A Systematic Review”. Local Government Studies, 46(3), 331-350.
  • McQuestin, D. ve Drew, J. (2018). “Is a problem shared a problem halved? Shared services and municipal efficiency”. Australian Journal of Public Administration, 78(2), 265-280.
  • Oktay, T. (2016a). “Metropolitan Kent Yönetimi Yaklaşımları ve Uygulama Modelleri”. Stratejik Public Management Journal, 4, 49-71.
  • Oktay, T. (2016b). “6360 Sayılı Kanuna Dayalı Büyükşehir Belediye Reformunu Anlama ve Anlamlandırma”. İstanbul Medeniyet Üniversitesi SBF Dergisi, 1(1), 71-131.
  • Ostrom, V., Tiebout, C. M. ve Warren, R. (1961). “The Organization of Government in Metropolitan Areas: A Theoretical Inquiry”. The American Political Science Review, 55(4), 831-842.
  • Özdemir, S. ve Meşhur, M. Ç. (2011). “5216 sayılı Büyükşehir Yasası'nın Belde Belediyelerinin Planlama Süreçleri Üzerinde Yarattığı Etkiler”. Megaron 6(3), 171-183.
  • Özgür, H., ve Yavuzçehre, P. S. (2016). “Türkiye'nin Büyükşehir Belediyesi Sistemi: 1982-2015”. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 903-926.
  • Polatoğlu, A. (2015). “Büyükşehir Belediye Modeli ve Türkiye'de Uygulanması Üzerine Düşünceler”. Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 43-63.
  • Sancton, A. (2000). Mergermania: The Assault on Local Government. Montreal: Mcgill Quenns University Press.
  • Scott, A. J. (2004). “Küreselleşme ve Kent-Bölgelerin Yükselişi” (Çev. Kübra Cihangir Çamur). Planlama, 4, 26-32.
  • Slack, E. (2009). Governing Metropolitan Areas: An International Perspective on Single-Tier Cities. https://www.munkschool.utoronto.ca/imfg/uploads/94/singletiercitiesjan09.pdf (16.05.2021).
  • Slack, E. (2007). “Managing the Coordination of Service Delivery in Metropolitan Cities: The Role of Metropolitan Governance”. Policy Research Working Paper: 4317. Washington: The World Bank.
  • Slack, E., ve Bird, R. M. (2012). “Merging Municipalities: Is Bigger Better?”. Rethinking Local Government: Essays on Municipal Reform. (Ed. A. Moisio). Helsinki: Government Institute for Economic Research), 61, 83-130.
  • Swianiewicz, P., Gendźwiłł, A. Zardi, A. (2017). Territorial reforms in Europe: Does size matter? Territorial Amalgamation Toolkit. https://rm.coe.int/territorial-reforms-in-europe-does-size-matter-territorial-amalgamatio/168076cf16 (16.05.2021).
  • Şahin, S. Z. (2018). “Neoliberal Yeniden Ölçeklenme Etkisi Altında Türkiye’de Kentleşme Politikasının Dönüşümü”. Alternatif Politika, Özel Sayı, 1-30.
  • Şeyda, Ö. M., ve Türk, Ş. Ş. (2012). “Yeni Yasal Düzenlemelerle Büyükşehir Belediyesi Olma Kriterleri ve Sınır Tespitinin Değerlendirilmesi”. Kent Bölgeler, Metropolitan Alanlar ve Büyükşehirler. Ankara: Matsa Basımevi, 49-64.
  • Tavares, A. (2018). “Municipal amalgamations and their effects: a literature review”. Miscellanea Geographica, 22(1), 5-15.
  • Tekel, A. (2000). Türkiye’de Metropolitan Planlama ve Planlamanın Yönetimi, 1969-1994 Dönemi Ankara Deneyimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara.
  • Tekeli, İ. (2009 ). Cumhuriyetin Belediyecilik Öyküsü (1923-1990). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Tekeli, İ. ve Ortaylı, İ. (1978). Türkiye’de Belediyeciliğin Evrimi. Ankara: Türk İdareciler Derneği Bilimsel Araştırmalar Dizisi.
  • Terlouw, K. (2016). “Territorial changes and changing identities: how spatial identities are used in the up-scaling of local government in the Netherlands”. Local Government Studies, 42(6), 938-957.
  • Topal, K. (2005). “Optimal Yerel Yönetim Büyüklüğüne Kurumsal Yaklaşım”. Yerel Yönetim Üzerine Güncel Yazılar I- Reform. (Ed. M. Kösecik ve H. Özgür). Ankara: Nobel Yayınevi, 449-471.
  • Torlak, S. ve Sezer, Y. (2005). “Büyükşehir Reformu Üzerine Bir Değerlendirme”. Yerel Yönetim Üzerine Güncel Yazılar I- Reform. (Ed. M. Kösecik ve H. Özgür). Ankara: Nobel Yayınevi, 89-108.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi (2014). Büyükşehir Belediyeleri Kanunu Tasarısı ile İçişleri, Avrupa Birliği Uyum ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/768). https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss619m.htm (13.09.2020).
  • Tuzcuoğlu, F. (2007). “Metropoliten Yönetim Nereye?”. Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar II- Uygulama. (Ed. M. Kösecik ve H. Özgür). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 48-63.
  • Victor, J. (1957). “The Organization of Metropolitan Region”. University of Pennsylvania Law Review, 105(4), 538-552.
  • Wikstrom. N. ve Stephens. G. R. (2000). Metropolitan Government and Governance: Theoretical Perspectives, Empirical Analysis, and the Future. Oxford: Oxford University.
  • Yaman, A. K. (2017). “6360 Sayılı Büyükşehir Yasasının Kırsal Yaşama Olası Etkileri: Kocaeli Örneği”. Türk Tarım Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi 5(11), 1295-1300.
  • Yamada, K. (2015). “Crucial Decisions By Small Towns and Villages: Why Did Some Municipalities Choose to Merge But Others Did Not During the Nationwide Wave of Municipal Mergers in Japan?”. International Journal of Public Administration, 39(6), 480-491.
  • Yaşamış, F. D. (1995). “Büyükşehir Sorunsalı”. Amme İdaresi Dergisi, 28(1), 93-111.
  • Yeter, E. (2002). “Metropolitan Alan Yönetiminde Yeni Arayışlar: İstanbul”. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 11(2), 41-50.
  • Yoloğlu, A. C. (2016). “Yerel Yönetimlerin Yeniden Yapılandırılması”. Planlama, 26(2), 81-96.
  • Zengin, O. (2014). “Büyükşehir Belediyesi Sisteminin Dönüşümü: Son On Yılın Değerlendirilmesi”. Ankara Barosu Dergisi, 93-116.
Amme İdaresi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-1795
  • Yayın Aralığı: 4
  • Başlangıç: 1968
  • Yayıncı: -
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Tanzimat’tan Sonra Modern Bütçe Anlayışı ve Osmanlı Bütçelerinin Güvenilirliği Meselesi: Bütçe Etiği Açısından Bir Değerlendirme

Tekin AKDEMİR, Şahin YEŞİLYURT

Büyükşehir Yönetimlerinde Bütünleşmeci Düzenlemelerin Kırsal Mahallelere Çok Boyutlu Etkisi

Feriştah YILMAZ

II. Abdülhamid Dönemi Velâdet-i Hümâyûn Törenlerinin Diplomatik ve Toplumsal Fonksiyonları

Yunus ÖZGER

John Locke’un Siyaset Felsefesi Ekseninde Doğal Hukukun Politikleştirilmesi

ŞEFİK TAYLAN AKMAN

Kant’ın Tıp Fakültesi Eleştirisi

Özkan AGTAŞ