Levent DEMİRELLİ

241203

Bürokrasinin Siyasallaşması Kavramının Farklı Anlamları: Dilbilim Temelinde Bir Çözümleme Önerisi

Siyaset ile bürokrasi arasındaki ilişkilerin en önemli boyutlarından birini oluşturan bürokrasinin siyasallaşması, Kamu Yönetimi Disiplini’nin kuruluşuna önayak olan çalış-maların merkezinde yer almanın yanı sıra, 20. yüzyılın başından bu yana daima önemini ve popülerliğini koruyan bir inceleme konusu olagelmiştir. Klasik Yaklaşım tarafından partizanlaşmayla eş anlamlı olacak şekilde kullanılan bürokrasinin siyasallaşması kav-ramı, siyaset-bürokrasi ilişkisinin farklı boyutlarına ışık tutan Bürokratik Siyaset Yakla-şımı ile Asil-Vekil Yaklaşımı’nın etkisiyle, 1980’lerden itibaren biri siyaset-bürokrasi arasındaki uyum ve tamamlayıcılığa, diğeri ise iktidarın siyasal taleplerine duyarlı ol-makla beraber yeterli bir bürokrasiye işaret eden -ve her iki koşulda da partizanlaşma tanımından oldukça uzakta olan- iki yeni anlam daha yüklenmiştir. Göstergebilim termi-nolojisiyle ifade edilirse, tek bir gösterenin üç farklı gösterileni işaret ettiği böylesi bir durum, belirsiz bir göstergeye, dolayısıyla bürokrasinin siyasallaşmasına dair farklı ta-nımlar arasında net bir ayrım yapılamamasına ve karışıklığa neden olmuştur. Siyaset-bürokrasi arasındaki ilişkileri irdeleyen yaklaşımlar temelinde bürokrasinin siyasallaş-ması kavramının üç farklı tanımını ortaya koymayı amaçlayan bu çalışmanın iddiası, söz konusu tanımların, çözümlemeyi ve kavrayışı kolaylaştırma amacına dönük olarak, dilbi-limde zıt anlamlı kelimelerin sınıflandırılmasına ilişkin üç karşıtlık türü temelinde ele alınabileceğidir. Çalışma kapsamında, bürokrasinin siyasallaşmasına dair olarak alan-yazında karşılaşılan ve yukarıda ifade edilen üç tanımdan birincisi kutupsal karşıtlık, ikincisi ilişkisel karşıtlık, üçüncüsü ise dereceli karşıtlık türüyle ilintilendirilmiştir.

Different Meanings of the Politicization of Bureaucracy as a Concept: An Analysis Proposal based on Linguistics

The politicization of bureaucracy, which indicates one of the most significant aspects of politics-bureaucracy relations, had been at the center of studies leading to the establishment of Public Administration Discipline, and has always maintained its im-portance and popularity as a subject matter since the beginning of the 20th century. Though it was used as a synonym of partisanship by Classical Approach, the politiciza-tion of bureaucracy, by virtue of Bureaucratic Politics Approach and Principle-Agent Approach that shed light on the different aspects of the politics-bureaucracy relations, gained two new meanings by the 1980s. While first meaning underlines harmony and complementarity between politics-bureaucracy, the second points a responsive and com-petent bureaucracy. Such a case, as it indicates one single signifier for three signifieds from the point of semiotics, has prevented us to demarcate an obvious distinction between different meanings of the concept. In order to ease analyzing and comprehending, this study, which aims to present three different meanings of the politicization of bureaucracy, claims that these different meanings can be examined via three types of antonyms in lin-guistics. While first meaning is related with complimentary antonym, second and third are matched with relational antonym and graded antonym respectively.
PDF

___

  • Aberbach, J. D., R. D. Putnam ve B. A. Rockman (1981). Bureaucrats and Politicians in Western Democracies. Massachutsetts: Harvard University Press.
  • Aksan, D. (2006). Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi. 4. Baskı. Ankara: Engin Yayınevi.
  • Allison, G. T. (1969). “Conceptual Models and the Cuban Missile Crisis” The American Political Science Review, 63(3), 689-718.
  • Allison, G. T. (1971). Essence of Decision: Explaining the Cuban Missile Crisis. Boston: Little, Brown and Company.
  • Allison, G. T. ve M. H. Halperin (1972). “Bureaucratic Politics: A Paradigm and Some Policy Implications”. World Politics, 24(1), 40-79.
  • Ardanıç, B. ve T. Ergun (1980). “Siyasal Nitelikli Yüksek Yönetici Atamaları”. Amme İdaresi Dergisi, 13(2), 3-18.
  • Art, R. J. (1973). “Bureaucratic politics and American foreign policy: A critique”. Policy Sciences, 4(4), 467-490.
  • Bach, T. (2020). “Top Officials’ Careers and the Relationship between Politics and Administration”. NISPAcee Journal of Public Administration and Policy, 13(2), 35-48.
  • Bach, T. ve S. Veit (2018). “The Determinants of Promotion to High Public Office in Germany: Partisan Loyalty, Political Craft, or Managerial Competencies?”. Journal of Public Administration Research and Theory, 28(2), 254-269.
  • Balcı, U. (2017). Kursbuch Zur Prüfung ÖABT. London: IJOPEC Publication.
  • Batista, M. ve F. Lopez (2021). “Ministerial Typology and Political Appointments: Where and How Do Presidents Politicize the Bureaucracy?” Brazilian Political Science Review, 15(1), 1-34.
  • Bozkurt, Ö., S. Sezen ve T. Ergun (2008). Kamu Yönetimi Sözlüğü (Fransızca ve İngilizce Karşılıklarıyla). 2. baskı. Ankara: TODAİE Yayını.
  • Brehm, J. ve S. Gates (1999). Working, Shirking, and Sabotage. Michigan: The University of Michigan Press.
  • Brower, R. S. ve M. Y. Abolafia (1997). “Bureaucratic Politics: The View from Below”. Journal of Public Administration Research and Theory, 7(2), 305-331.
  • Charron, N., C. Dahlström ve V. Lapuente (2016). “Measuring Meritocracy in the Public Sector in Europe: a New National and Sub-National Indicator”. European Journal on Criminal Policy and Research, 22(3), 499-523.
  • Cooper, C. A. (2018). “Bureaucratic Identity and the Resistance of Politicization”. Administration & Society, 50(1), 30-52.
  • Cooper, C. A. (2020). At the Pleasure of the Crown: The Politics of Bureaucratic Appointments. Vancouver: UBC Press.
  • Cooper, C. A., P. Marier ve A. Halawi (2020). “The politics of senior bureaucratic turnover in the Westminster tradition: Trust and the choice between internal and external appointments”. Public Policy and Administration, 1-24.
  • Dahlström, C. (2011). Politicization of Civil Service. International Encyclopedia of Political Science (Ed. B. Badie, D. Berg-Schlosser ve L. Morlino). London: Sage Publications.
  • Dahlström, C. ve M. Holmgren (2014). “Why Some Swedish Agencies Lose Their Heads While Others Don’t”. American Political Science Association Annual Meeting Paper, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2455485 (15.05.2021)
  • Dahlström, C. ve M. Holmgren (2015). The Politics of Political Appointments. Göteborg: The Quality of Government Institute.
  • Dahlström, C. ve M. Holmgren (2017a). The Link Between Appointments and Appropriations in the Politics of Administrative Design. Göteborg: The Quality of Government Institute.
  • Dahlström, C. ve M. Holmgren (2017b). “The Political Dynamics of Bureaucratic Turnover”. British Journal of Political Science, 49(3), 823-836.
  • Dahlström, C. ve B. Niklasson (2013). “The Politics of Politicization in Sweden”. Public Administration, 91(4), 891-907.
  • Demir, T. (2009). “Politics and Administration”. Administrative Theory & Praxis, 31(4), 503-532.
  • DiIulio, J. D. (1994). “Principled Agents: The Cultural Bases of Behavior in a Federal Government Bureaucracy”. Journal of Public Administration Research and Theory, 4 (3), 277-318.
  • Eisenhardt, K. M. (1989). “Agency Theory: An Assessment and Review”. The Academy
  • Ennser-Jedenastik, L. (2014). “Political Control and Managerial Survival in State-Owned Enterprises”. Governance, 27(1), 135-161.
  • Ergun, Turgay ve A. Polat (1978). Kamu Yönetimine Giriş. Ankara: TODAİE Yayınları.
  • Eryılmaz, B. (1993). “Kamu Bürokrasisinin Denetlenmesinde Yeni Gelişmeler”. Amme İdaresi Dergisi, 26(4), 81-106.
  • Eryılmaz, B. (2006). Kamu Yönetimi. İstanbul: Erkam Matbaası.
  • Fişek, K. (2011). Yönetim. 3. baskı. Ankara: Kilit Yayınları.
  • Goodnow, F. (2003). A Study in Government: Politics and Administration. London: Routledge.
  • Gökçe, G., A. Şahin, ve E. Örselli (2002). “Türkiye’de Siyasetin Bürokrasi Üzerindeki Etkisi: Siyasallaşma”. SÜ İİBF Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2(4), 45-58.
  • Gross, H. (1988). Einführung in die germanistische Linguistik. München: Iudicium Verlag.
  • Gulick, L (2005). Science, Values and Public Administration. The Early Sociology of Management and Organizations-Vol IV: Papers on the Science of Administration (Ed. L. Gulick ve L. Urwick), London: Routledge.
  • Güler, B. A. (2005). Kamu Personeli: Sistem ve Yönetim. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Güran, S. (1980). Memur Hukukunda Kayırma ve Liyakat Sistemleri. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını.
  • Güven, H. S. (1976). “İdare Siyaset İlişkileri ve Personel Yönetimi Açısından Önemi”. Amme İdaresi Dergisi, 9(1), 50-70.
  • Heper, M. (1974). “Değişen Türkiye’de Bazı “Geleneksel” Üst Kademe Yöneticilerinin Eğilimleri”. Amme İdaresi Dergisi, 7(2), 76-100.
  • Heper, M. (2006). Türkiye’de Devlet Geleneği (Çev. N. Soyarık). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
  • Heywood, A. (2014). Siyaset. 14. Baskı. Ankara: Adres Yayınları.
  • Heywood, P. ve J. H. Meyer-Sahling (2013). “Danger Zones of Corruption: How Management of the Ministerial Bureaucracy Affects Corruption Risks in Poland”. Public Administration and Development, 33(3), 191-204.
  • Hoyt, P. D. (2000). “Bureaucratic Politics and the Foreign Policy Process: The Missing Element of Process”. Journal of Politial Science, 28(1), 1-20.
  • Jones, C. M. (2017). Bureaucratic Politics and Organizational Process Models. Oxford International Studies Encyclopedia (Ed. R. Denemark ve R. Marlin-Bennett) https://oxfordre.com/internationalstudies/view/10.1093/acrefore/9780190846626
  • Jones, S. (2002). Antonymy: A Corpus-Based Perspective. London: Routledge.
  • Kaufman, H. (1956). “Emerging Conflicts in the Doctrines of Public Administration”. The American Political Science Review, 50(4), 1057-1073. Kluge, F. (1989). Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache. 22. Baskı. Berlin: Walter de Gruyter.
  • Kopecky, P. ve P. Mair (2012). Party Patronage as an Organizational Resource. Party Patronage and Party Government in European Democracies (Ed. P. Kopecky, P. Mair ve M. Spirova). Oxford: Oxford University Press.
  • Kopecky, P. ve G. Scherlis (2008). “Party Patronage in Contemporary Europe”. European Review, 16(3), 355-371.
  • Kopecky, P., P. Mair ve M. Spirova (Ed.). (2012). Party Patronage and Party Government in European Democracies. Oxford: Oxford University Press. Krasner, S. D. (1972). “Are Bureaucracies Important? (Or Allison Wonderland)”. Foreign Policy, 7, 159-179.
  • Krylova, Y. (2019). Bureaucratic Politics. Global Encyclopedia of Public Administration, Public Policy, and Governance (Ed. A. Farazmand). Cham: Springer International Publishing.
  • Lewis, D. E. (2005). “Staffing Alone: Unilateral Action and the Politicization of the Executive Office of the President, 1988-2004”. Presidential Studies Quarterly, 35(3), 496-514.
  • Lewis, D. E. (2008). The Politics of Presidential Appointments: Political Control and Bureaucratic Performance. New Jersey: Princeton University Press.
  • Meier, K. J. (1997). “Bureaucracy and Democracy: The Case for More Bureaucracy and Less Democracy”. Public Administration Review, 57(3), 193-199.
  • Meriç, O. (1974). “Siyasal İktidar ve Yüksek Yöneticiler Sorunu”. Amme İdaresi Dergisi, 7(3), 73-78.
  • Meyer-Sahling, J. H. (2008). “The Changing Colours of the Post-Communist State: The Politicisation of the Senior Civil Service in Hungary.” European Journal of Political Research, 47(1), 1-33.
  • Meyer-Sahling, J. H. ve K. S. Mikkelsen (2016). “Civil Service Laws, Merit, Politicization, and Corruption: the Perspective of Public Officials From Five East European Countries”. Public Administration, 94(4), 1105-1123.
  • Meyer-Sahling, J. H. Ve T. Veen (2012). “Governing the Post-Communist State: Government Alternation and Senior Civil Service Politicisation in Central and Eastern Europe”. East European Politics, 28(1), 4-22.
  • Moe, T. M. (1984). “The New Economics of Organization”. American Journal of
  • Şaylan, G. (1972). “Türkiye’de ve Yabancı Ülkelerde Yüksek Memurlar Sorunu”. Amme İdaresi Dergisi, 5(1), 43-57.
  • TODAİE (1966). “Devlet Memurları Kanunu ve Sınıf Tüzükleri”. Amme İdaresi Bülteni, 7, 8-9.
  • Toklu, O. (2003). Dilbilime Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Tutum, C. (1972). Türkiye’de Memur Güvenliği. Ankara: TODAİE Yayınları.
  • Tutum, C. (1976). “Yönetimin Siyasallaşması ve Partizanlık”. Amme İdaresi Dergisi, 9(4), 9–32.
  • Verhey, L. (2013). Civil Servants and Politicians: Problems and Future Prospects. Civil Servants and Politics: A Delicate Balance (Ed. C. Neuhold, S. Vanhoonacker ve L. Verhey). Hampshire: Palgrave Macmillan.
  • Waldo, D. (1952a). “Development of Theory of Democratic Administration”. American Political Science Review, 46 (1), 81-103.
  • Waldo D. (1952b). “Development of Theory of Democratic Administration: Replies and Comments”. American Political Science Review, 46 (2), 500-503.
  • Waldo, D. (1948). The Administrative State: A Study of the Political Theory of American Public Administration. New York: The Ronald Press Company.
  • Weber, M. (1946). Essays in Sociology (Ed. H. H. Gerth ve C. W. Mills). New York: Oxford University Press.
  • Welch, D. A. (1992). “The Organizational Process and Bureaucratic Politics Paradigms: Retrospect and Prospect”. International Security, 17(2), 112-146.
  • Wilson, W. (1961). İdarenin İncelenmesi. Woodrow Wilson: Seçme Parçalar (Çev. N. Abadan). İstanbul: Türk Siyasi İlimler Derneği Yayınları.
  • Wood, B. D. ve R. W. Waterman (1991). “The Dynamics of Political Control of the Bureaucracy”. American Political Science Review, 85(3), 801-828.
Amme İdaresi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-1795
  • Yayın Aralığı: 4
  • Başlangıç: 1968
  • Yayıncı: -
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Bürokrasinin Siyasallaşması Kavramının Farklı Anlamları: Dilbilim Temelinde Bir Çözümleme Önerisi

Levent DEMİRELLİ

‘İlk Kentler’in Kurulması ve ‘Erken Devlet’in Doğuşu Aşamalarında Yönetim ve Yönetsel Aygıtlar Üzerine Bir Değerlendirme

M. Burcu BAYRAK

Meta-Governance: The Effective and Democratic Administration in the Face of Complexity

Sevinç SOYOCAK ÖZALP

Türkiye’de İlçe Büyüklüğünün TBA ve AHP Yöntemiyle Yeniden Değerlendirilmesi

Okan TÜRKAN