Hadis/Sünnet Işığında Kız Çocuklarına Verilen Değer

Bu makalede hadis ve sünnet ışığında kız çocuklarına verilen değer ele alınmakta ve dünden bugüne kız çocuklarına ikinci sınıf evlat nazarı ile bakan anlayış eleştirilmektedir. İnsanlık tarihi boyunca hemen hemen her toplumda fiziksel ve ruhsal özellikleri nedeniyle kız çocukları erkeklere oranla ikinci sırada önemi haiz evlat konumunda olmuştur. Genellikle aileler erkek çocuk sahibi olduklarında kendilerini daha güvende ve şanslı saymışlardır. Erkek çocuk doğuran kadınlar akraba ve kocaları tarafından taltif edilirken, kız çocuğu doğuran kadınlara aynı ilgi ve alaka gösterilmemiştir. Kız çocuklarına karşı olumsuz tutum Hz. Peygamber öncesi dönemde Mekke toplumunun da en karakteristik özelliklerinden biri olmuştur. Cahiliye devri olarak bilinen bu dönemde kız çocuklarının diri diri toprağa gömüldüğüne bile rastlanmıştır. Hz. Peygamber Arap toplumu özelinde kız çocuklarına yönelik süregelen bu kötü geleneği değiştirmek, kız çocuklarının değerini artırmak ve onları toplumda saygın bir konuma getirmek için tüm insanlığa örneklik teşkil edecek davranışlar sergilemiştir.

Anahtar Kelimeler:

Hadis, Sünnet, Kız çocukları, Cahiliye dönemi, Merhamet

The Value of Daughters in the Light of Hadith/Sunnah

In this article, under the light of the hadith and the Sunnah the value of the daughters has been dealt with and the opinion that the daughters are second class child has been criticized. Along human history generally the daughters, because of their physical and psychological weakness, have been accepted less important than boys in many societies. When families have sons they have felt themselves happy and lucky. Women who give birth to sons have been respected by their husbands and relatives but who give birth to girls have been denigrated. Before Muhammad (pbuh) the negative behavior against daughters was one of the best characteristic of Meccan people also. According to some researches in this era, also known as pre-Islamic age of ignorance, some daughters have been buried alive. The Holy Prophet Muhammad has recommended to all Muslims to be in good behavior towards to the girls and he was the best example in this issue.

Keywords:

Hadith, Sunnah, Daughter, Pre-Islamic-age, Mercy,

PDF

___

Aba, Veli. “Kadınların Hukuki ve Sosyal Statülerine İlişkin Hadisler”. Yüksek Lisans tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003.
Acar, İbrahim. “İslâm Hukuku Açısından Evlat Edinme ve Hz. Peygamber’in Zeynep’le Evliliği”. İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi. 7 (2006): 99-110.
Ahmed b. Hanbel, Ebu Abdullah. el-Müsned. thk. Şuayb el-Arnavut. 45 cilt. Beyrut: Müessesetü’r-risâle, 2001.
Ahmed Naim. Sahîhi Buhâri Muhtasarı Tecrîd-i Sarih Terceme ve Şerhi. 12 cilt. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1983.
Alâu’d-Dîn Ali b. Hüsamu’d-Din el-Muttakî. Kenzu’l-‘ummâl fî süneni’l-ekvâl ve’l-ef’âl. Medine: Müessesetü’r-risâle, 1981.
Alûsî, Ebû’l-Fadl Şihabuddin es-Seyyid Mahmud. Rûhu’l-me’âni fi tefsîr’l-Kur’âni’l-‘azîm ve’s-seb’i’l-mesâni. 30 cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turasi’l-Arab, 1985.
Altuntaş, Mehmet. “Câhiliye Dönemi Evlilikleri ve Muallaka Şiirlerinde Anlatılan Hayatın Kur’ân Açısından Değerlendirilmesi”. Turkish Studies. 11/5 (2016): 45-68.
Aynî, Bedruddin Ebu Muhammed Mahmud b. Ahmed. ‘Umdetu’l-kâri şerhu Sahîhi’l-Buhâri. 25 cilt. Beyrut: Dâru’I-kitâbi’l-ilmiyye, 2001.
Azîmâbadi, Ebü’t-Tayyib Muhammed Şemsü’l-Hak b. Emîr Alî ed-Diyânüvî el-Azîmâbâdî. ‘Avnu’l-ma’bûd şerhu Süneni Ebî Dâvûd. 14 cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-‘ilmiyye, 1415.
Beğavî, Ebu Muhammed el-Huseyn b. Mes’ud. Tefsîru’l-beğavî. thk. Muhammed b. Abdillah el-Münir. 8 cilt. Riyad: Dâru Tayyibe, 1997.
Beyhâki, Ahmed b. Huseyn b. Ali b. Musa. es-Sünenü’s-suğra. thk. Abdu’l-Mu’ti Emin Kal’acı. Pakistan: Câmi’âtu’d-Dirâsati’l-İslâmiyye, 1989.
Beyhâki, Ahmed b. Huseyn b. Ali b. Musa. es-Sünenü’l-kübra. thk. ‘Abdu’l-Kadir ‘Ata. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-‘ilmiyye, 2003.
Buhâri, Muhammed b. İsmâil. el-Edebü’l-müfred. thk. Muhammed Fuad Abdu’l-Bâki. Beyrut: Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, 1989.
Buhâri, Muhammed b. İsmâil. el-Câmi’u’s-sahîh. İstanbul: Akçağ Yayınları, 1981.
Canan, İbrahim. Peygamberimizin Sünnetinde Terbiye. İstanbul: Tuğra Yayınları, 1977.
Dârimî, Ebu Muhammed Abdullah b. Abdurrahman. es-Sünen. thk. Hüseyin Selim. 4 cilt. Arabistan: Dâru’l-Muğni, 2000.
Demircan, Adnan. “Cahiliye Araplarında Kız Çocuklarını Gömerek Öldürme Adeti”. İSTEM, İslâm San'at, Tarih, Edebiyat ve Mûsikîsi Dergisi. 2/3 (2004): 9-30.
Durmuş, Zülfikar. “Hz. Peygamber’in Kızlarıyla Olan İletişimi”. Diyanet İlmi Dergi. 45/1 (2009): 75-90.
Ebu Dâvud, Süleyman b. Eş’as es-Sicistânî. Sünen. thk. Şuayb el-Arnavut. 7 cilt. Beyrut: Dâru Risâleti’l-Alemiyye, 2009.
European Commission. Strategy for equality between women and men 2010-2015. Belgium: Publications Office of the European Union, 2011.
Gülaçtı, Nurettin. “Sanatsal Bir Obje Olarak Kadın ve Bazı Toplumlarda Kadına Bakış”. İdil, Sanat ve Dil Dergisi. 1/2 (2012): 83-89.
Günaltay, Şemsettin. İslâm Öncesi Araplar ve Dinleri. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2013.
Hamidullah, Muhammed. İslâm Peygamberi. çev. Salih Tuğ. 2 cilt. Ankara: İmaj Yayınları, 2003.
İbn Batta, Ebu Abdillah Ubeydullah b. Muhammed b. Muhamed el Hemdan el ‘Akberî. el-İbânetü’l-kübra. Riyad: Dâru’r-Râye, 2005.
İbn Ebi Şeybe, Ebu Bekir Abdillah b. Muhammed. el-Kitâbu’l-musannef. thk. Kemal Yusuf. 7 cilt. Riyad: Mektebetü’r-rüşt, 1409.
İbn Hibbân, Muhammed b. Hibbân. Sahîh-i ibn Hibbân bi tertîbi ibn Belban. thk. Şuayb Arnavut. 18 cilt. Beyrut: Müessesetü’r-risâle, 1993.
İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvînî. es-Sünen. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
İbnü’l-Mülakkîn. el-Bedru’l-münîr. thk. Mustafa Ebu’l-Ğayz. 9 cilt. Riyad: Dâru’l-Hicre, 2004.
İbn Sa’d, Ebu Abdillah Muhammed. et-Tabakâtu’l-kübra. 9 cilt. Beyrut: Dâru Sâdır, 1985.
Kasapoğlu, Abdurrahman. “Kur’ân’a Göre Çocuklar Arasında Cinsiyet Ayrımcılığı”. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 10/1 (2005): 75-96.
Kaymaz, İhsan Şerif. “Çağdaş Uygarlığın Mihenk Taşı: Türkiye’de Kadının Toplumsal Konumu”. Atatürk Yolu Dergisi. 12/46 (2010): 333-366.
Köktaş, Yavuz. Günümüz Hadis Problemleri. 3. bs. İstanbul: İnsan Yayınları, 2014.
Mevdudî, Ebu’l-A’lâ. Tefhîmu’l-Kur’ân. çev. Komisyon. İstanbul: İnsan Yayınları, 1986.
Müslim, Ebu’l-Huseyin Müslim b. Haccac el-Kuşeyri. el-Câmi’u’s-sahîh. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
Nisâbûri, Ebu Abdillah el-Hâkim. el-Müstedrak ‘ala’s-sâhîhayn. thk. Mustafa Abdu’l-Kadir Ata. 4 cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-‘ilmiyye, 1990.
Sancaklı, Saffet. “Hz. Peygamber’in Çocuklara Verdiği Değer Bağlamında Sokak Çocukları Sorununa Genel Bir Bakış”. Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 21 (2016): 24.
Salim, Muammer. “Geçmişten Günümüze Türkiye’de Çocuk Koruma Politikaları ve Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu”. Yüksek Lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011.
Suyûti, Celaleddin b. Abdirrahman. ed-Dürrü’l-mensûr fi’t-tefsîr bi’l-me’sûr. 8 cilt. Beyrut: Dâru İhyâ, 1993.
Şahyar, Ayşe Esra. “Ümâme bint Hamza”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Ankara: TDV Yayınları, 2012, 42: 301-302.
Taberânî, Süleyman b. Ahmed b. Eyyub ebu’l-Kasım. el-Mu’cemu’l-kebir. thk. Hamdi b. Abdu’l-Mecid es-Selefî. 20 cilt. Musul: Mektebetü’l-Ulum ve’l-Hikme, 1983.
Tîbî, Şerafüddin Hüseyin b. Abdullah. el-Kâşif ‘an hakâiki’s-sünen (Şerhu’t-Tîbî alâ Mişkâti’l-Mesâbîh). thk. Abdülhamid Hindâvî. 13 cilt. Mekke: Mektebetü Mustafa el-Bâz, 1999.
Tuksal, Hidayet Şefkatli. Kadın Karşıtı Söylemin İslam Geleneğindeki İzdüşümleri. Ankara: Otto Yayınları, 2012.
Vâkidi, Muhammed b. Amr b. Vâkıd. Kitabu’l-meğâzi, thk. Marsden Jones. Beyrut: Alemu’l-Kütüb, 1966.
Yazır, Elmalılı M. Hamdi. Hak Dini Kur’ân Dili. 10 cilt. İstanbul: Azim Yayınları, 1992.