AYDIN UZUN, TURGUT YEŞİLOĞLU, Önder TUZCU

Seleksiyonla elde edilen Washington Navel portakal tiplerinin Adana koşullarında verim, kalite ve bazı vejetatif özelliklerinin belirlenmesi

Üç yıllık bir dilimi kapsayan ve Türkiye Turunçgil Aşı Gözü Seleksiyonu Projesi’nin bir bölümü olan bu çalışmada, Türkiye turunçgil bölgelerinden seçilen 40 adet Washington Navel portakal tipine ait verim, meyve özellikleri ve bazı vejetatif özellikler belirlenmiştir. Buna göre, ağaç başına verimde 37-A (94.21 kg), taç birim hacmine düşen verimde 38-A (6.066 kg/m3), gövde birim kesit alanına düşen verimde 23-A (0.653 kg/cm2), meyve ağırlığında 37-A (316.40 g) ilk sırada yer almıştır. 34-A (%36.62) en yüksek usare miktarına sahip tip olurken, 7-M (12.34) en yüksek SÇKM/Asit oranına sahip tip ve 37-A (6.19 mm) en kalın kabuklu tip olarak tespit edilmiştir. Vejetatif özellikler bakımından yapılan değerlendirmelerde, 37-A (17.29 cm) en yüksek gövde çapına, 42-A (1.58 cm) en yüksek kalem büyüme hızına, 41-A (29.576 m3) en büyük taç hacmine sahip tipler olarak saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

verim, turunçgiller, kültür çeşitleri, portakal, bitki ıslahı, kalite, seleksiyon, seleksiyon ıslahı, vejetasyon dönemi, Adana

Determination of fruit yield fruit quality and some vegetative characteristics of Washington Navel orange types obtained with selection in Adana conditions

In this study as a part of selection breeding programme maintained for three years, fruit yield, fruit quality and some vegetative characters of forty Washington Navel orange types selected citrus orchards of Turkey were determined. Consequently, the highest yield obtained from 37-A (94.21 kg). The highest yield per tree trunk section area obtained from 23-A (0.653 kg/cm2) wehereas in respect of the yield per tree canopy volume the best type was 38-A (6.066 kg/m3). The best clone for fruit weight was 37-A (316.40 g), 34-A (36.62%) for juice content and 7-M (12.34) for TSS/TA. 37-A (6.19 mm) clone had highest rind thickness. The highest trunk diameter was obtained from 37-A (17.29 cm) and the highest scion growth speed was provided 42-A (1.58 cm). The highest canopy volume was found at 41-A (29,576 m3).

Keywords:

yields, Citrus, cultivars, oranges, plant breeding, quality, selection, selective breeding, vegetative period, Adana,

PDF

___

Davies, F.S., Albrigo, L.G., 1994. Citrus. Redwood Books. Trowbridge, Wiltshire, Great Britain.
Özsan, M., Bahçecioğlu, H.R., 1970. Akdeniz Bölgesinde Yetiştirilen Turunçgil Tür ve Çeşitlerinin Değişik Ekolojik Şartlar Altında Gösterdikleri Özellikler Üzerinde Araştırmalar. TÜBİTAK-TOAG Yayın No: 10. TÜBİTAK Matbaası, Ankara.
Özsan, M., Tuzcu, Ö., Akteke, Ş.A., İnci, H.B., Çelikel, K., Özdemir, E., Çimen, İ., 1986.Turunçgillerde Aşı Gözü Seleksiyon-Sertifıkasyon ve Çeşit Geliştirme. Derim, 3 (4):147-156.
Reuther, W., Batchelor, L.D., Webber, H.J., 1968. The Citrus Industry, Vol. II, University of California Division of Agricultural Sciences, U.S.A.
Tuzcu, Ö., 1990. Türkiye'de Yetiştirilen Başlıca Turunçgil Çeşitleri. Akdeniz İhracatçı Birlikleri Yayınları. Nurol Matbaası, Ankara,
Tuzcu, Ö., 1998. Turunçgiller Lisans Ders Notları. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Adana (Yayınlanmamış).
Ulubelde, M., Özcan, M.Ö., Erkan, S., Sarp, H., 1986. Ege Bölgesinde Satsuma Aşı Gözü Seleksiyonu. Derim, 3 (3): 120-128.
Tuncay, M., Demirel, H., Apaydın, H.Y., 2005. Turunçgillerde Aşıgözü Seleksiyon-Sertifıkasyonu Ve Çeşit Geliştirme Projesi II. Turunçgil Çeşitlerinin Seleksiyonu. Proje Sonuç Raporu (Yayinlanmamis).Westwood, M.N., 1988. Temperate Zone Pomology. Freeman and Company. San Francisco, U.S.A.
Yıldırım, B., 1996. Değişik Turunçgil Anaçlarının Washington Navel, Valencia, Moro ve Yafa Portakal Çeşitlerinin Meyve Verim ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Yüksek Lisans Tezi,Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, (Yayınlanmamış).