ARAYIŞ VE KAÇIŞ METAFORU OLARAK BAUDELARE’İN KÖTÜLÜK ÇİÇEKLERİ

19. yüzyıl düşünce tarihine ve edebiyatına bakıldığında; bazı düşünürlerin evrenin gizli sınırlarını zorladıklarını, yeniyi bulmak ve bilinmeyene olan susuzluğu gidermek için yeryüzünü anlama, kendi dışında gelişen gerçeği tanımlama, gezegenimize bir kukla gibi atılmış insanın sorunlarını aydınlatma tutkusu içinde olduklarını görürüz. Dünyanın anlaşılmaz, akılsız prensipler üzerine kurulu nedenselliklerinin olduğuna vurgu yapan ve doğalla yapay, belirliyle belirsiz arasında gidip gelen sanat dünyasında, evrenin sırlarını anlama çabası önemli bir rol oynar. Ama onlar arasında çok azı dünyayı anlayabilmiş, görülmeyeni görebilmiştir. Bu ender sanatçılardan biri de Baudelaire'dir. Baudelaire'in şiirinin oluşmasında temel yaratıcılık noktası zengin imgelem gücüdür. İyiyle kötünün, düşle gerçeğin, cennetle cehennemin savaşım verdiği bir dünyada; şair zengin imgelem gücü sayesinde aklın sınırlarını zorlayarak güzelliği hissettirecek yapıtlar sunar. Dünyayı “sağır evren‟ olarak nitelendiren Baudelaire, insanın tutkularından yola çıkarak, gerçeklere karşı ruhu aydınlatacak suni güneşin arayışındadır. Baudelaire yapıtında varoluşçuluğun düalizmini yansıtır. Bu ikilik ruhla beden, düşünceyle özdek, iyiyle kötülüğün bitmek bilmeyen savaşıdır. Baudelaire yaşamı boyunca hep bu zıt duyguların çatışmasına tanık olur. İnsan ne kadar iyiye, güzele sonsuz olana ulaşmak istese de şeytan, her seferinde kötüyü, çirkini seçmeye yönlendirir. Şair, acı veren bu korkunç gerçekten uzaklaşmak için çeşitli yollar arar. Bu çalışmada, şairin içine düştüğü trajik konumdan kurtulabilmek için baş vurduğu kaçış yollarına değineceğiz. Ruhunu onu doğaüstü bir evrene götürecek düşlerle besleyen şairin, yalnızlığını unutmak, iç sıkıntısından kurtulmak için yolculuğa, kadına, uyuşturuculara nasıl sığındığını ve sonunda ölüme duyduğu özlemi incelemeye çalışacağız.

___

  • Baudelaire, Charles, (1972).Les Fleurs du Mal, Édition Galimard, Paris
  • Baudelaire, Charles, (1980) .Çoklukta Birlik, Çev. Sebahattin Eyuboğlu, Cem Yay., İstanbul,
  • Baudelaire, Charles,(1967).Mon Cœur Mis a Nu et Pauvre, Çev.: Suut Kemal Yetkin, Baudelaire ve Kötülük Çiçekleri, Varlık Yayınları,
  • Baudelaire, Charles (1999).Kötülük Çiçekleri, çev. Erdoğan Alkan, Varlık Yayınları, İstanbul.
  • Baudelaire, Charles (2001). Kötülük Çiçekleri, çev. Sait Maden, Çekirdek Yayınları, İstanbul.
  • Baudelaire, Charles ( 1982). Paris Sıkıntısı, Çev. Tahsin Yücel, Adam Yay, İstanbul.
  • Baudelaire, Charles,( 2008). Yapma Cennetler, Telos Yayınları, İstanbul.
  • Borgal, Clément,(1962). Baudelaire, Édition Universitaire.
  • Sartre, Jean-Paul,(1997). Baudelaire, Payel Yayınları, Çev. Sait Maden, İstanbul.
  • Marc Eigeldinger, (1961). Le Platonisme de Baudelaire, La Baconniere, Neutchatel.
  • Özmen, Kemal, Baudelaire’den Tarancı’ya Kokular, Renkler ve Sesler, Frankofoni, no:8, Ankara, 1996.
  • Kitab-ı Mukaddes, (1996).Ohan Matbaacılık, Bab 1, İstanbul.
  • Kısakürek, Necib Fazıl,(1992).Hikâyelerim, Büyük Doğu Yay., 5. Basım, İstanbul, s. 251.
  • Kula, Nedim, Le Theme de la Solitude dans les Fleurs du Mal, Y.L. Tezi, Sivas, 1986, s.131.
  • Kösemihal, Bedia, (1983).Charles Baudelaire’in Mektupları, Düşün Yayınları,
  • Yetkin, Suut Kemal, (1967).Baudelaire ve Kötülük Çiçekleri, Varlık Yayınları.