Van ilinin sosyo-ekonomik özellikleri farklı iki köyündeki kadınların tarımsal faaliyetlere katılımı ve tarımsal yayıma ilişkin görüşleri

Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de nüfusun önemli bir kesimi kırsal alanda yaşamakta ve tarımsal üretimde bulunmaktadır. Tarımsal işletmelerin büyük çoğunluğu küçük aile işletmesi olarak faaliyette bulunmaktadır. Bu nedenle kadınlar ev işlerinin yanı sıra, büyük ölçüde tarımsal üretim faaliyetine katılmakta ve aile gelirinin oluşmasına katkı sağlamaktadır. Bu kadar önemli işlere karşın, gerek aile içinde alınan kararlara gerekse üretim ile ilgili alınan kararlara etkin olarak katılamamaktadırlar. Bu araştırmada birbirinden farklı özelliklere sahip iki köydeki kadınların tarımsal üretim faaliyetlerine katılımları, tarımsal yayım hizmetlerine bakışları ve aile içinde alınan kararlara katılımları incelenmiştir. Araştırmada, Kasımoğlu köyündeki kadınların % 46.9’unun ilkokul mezunu, % 25.0’inin okur yazar olmadığı, Çavuştepe köyündeki kadınların % 51.4’ünün ilkokul, % 21.6’sının okur yazar olmadığı belirlenmiştir. Kasımoğlu köyündeki kadınların % 100.0’ü, Çavuştepe köyündeki kadınların % 97.3’ü tarımsal üretime katılmaktadır. Bitkisel üretimde karar almaya Kasımoğlu köyündeki kadınların % 59.4’ü, Çavuştepe köyündeki kadınların % 37.8’i katılmaktadır. Köylerde kadınlara yönelik yapılacak yayım çalışmalarına Kasımoğlu köyündeki kadınların % 96.9’u, Çavuştepe köyündeki kadınların % 35.1’i katılmak istemektedir. Yapılan Khi kare analizine göre köyler ile yapılacak yayım çalışmalarına katılma isteği arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

sosyoekonomik durum, tarımsal üretim, kırsal kadını, Türkiye

Participation in agricultural activities and opinion on agricultural extension of women in two villages differing socio-economically in Van province

Like other under-developed and developing countries, majority of our population live in rural areas and produce agricultural products. Many of farms that produce agricultural products are family-based farms. Thus, women considerably contribute to production activity and establishment of family income. It means that women help plant and animal production in addition to taking care of house-establish. Although women are taking care of such an important duties, they do not effectively involve on decision making regarding family affairs or production. The aim of this study was to examine the participation in agricultural activities, opinion on agricultural extension, and participation in decision making of women from two villages differing socio-economically in Van. Women from Kasımoğlu and Çavuştepe villages were utilized in this study. 46.9% of women in Kasımoğlu village graduated from elementary school, but 25.0 % have not attended any school (uneducated). On the other hand, 51.4% of women in Çavuştepe village graduated from elementary school, but 21.6 % have not attended any school (uneducated). Chi square analysis was used to determine statistical differences. 100% of women in Kasımoğlu and 97.3% of women in Çavuştepe have participated in agricultural production. 59.4% of women in Kasımoğlu and 37.8% of women in Çavuştepe have participated in decision making on plant production. 96.9 % of women in Kasımoğlu and 35.1 % of women in Çavuştepe have wanted to participate in any type of extension work related to women. This difference on willingness to participate in any type of extention work related to women was statistically different between two villages.

Keywords:

socioeconomic status, agricultural production, rural women, Turkey,

PDF

___

Anonim, 2000. Van İli Genel Nüfus Sayımı Devlet İstatistik Kurumu Yayınları Yayın No:2605, Ankara.
Anonim, 2005. Türkiye İstatistik Kurumu Hane Halkı İşgücü İstatistikleri Ankara. Anonim, 2007. http://www.van.gov.tr/nufus/nufus.php (14 Haziran, 2007)
Boyacı, M., 1998. Tarımsal Bilgi ve Teknoloji Akış (Enformasyon) Sisteminin Yapısal Özellikleri, Sorunları ve Çözüm Önerileri Üzerinde Bir Araştırma: Manisa İli Örneği. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Doktora tezi) İzmir.
Çelik Ateş, H., Terin, M., 2006. Yayımcıların Mesleki Niteliklerinin Yayım Çalışmalarının Başarısındaki Önemi: Van İli Örneği. Türkiye VII.Tarım Ekonomisi Kongresi 13-15 Eylül Antalya.(Kongre kitabı basım aşamasında)
Doğanca, M.Y., 1983. Batı Anadolu’nun İki Orman Köyünde Yayım Açısından Kooperatifleşme Olayı ve Kooperatiflere Katılımı Etkileyen Faktörler Üzerinde Bir Araştırma. E.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları No: 469, Bornova, İzmir.
Erkuş, A., Bülbül, M., Kıral, T., Açıl, F., Demirci, R., 1995. Tarım Ekonomisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, No: 5 Ankara.
Kazgan, G., 1982. Türk Toplumunda Kadın: Türk Ekonomisinde Kadınların İşgücüne Katılması, Mesleki Dağılımı, Eğitim Düzeyi ve Sosyo Ekonomik Statüsü. II. Baskı Kent Basımevi İstanbul.
Kulaz, A., 2007. Çavuştepe Köyü Muhtarı İle Görüşme Notları. Van.
Öntürk, L., 2007. Kasımoğlu Köyü Muhtarı İle Görüşme Notları. Van.
Özbay, L., 1995. Ankara İli Elma Dağ İlçesi Köylerinde Yaşayan Kadınların Tarımsal Faaliyetlere Katılım Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü (basılmamış-yüksek lisans tezi) Ankara.
Özçatalbaş, O., 2001. Adana İlinin Sosyo-Ekonomik Özellikleri Farklı İki Köyünde Kadınların Tarımsal Faaliyetlere Katılımı ve Yayımdan Yararlanma Olanakları. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 14: (1), 79-88.
Sarptürk, İ., Soysal, M., 1991. Adana İlinde Kır toplum Yapısı İçinde Kadının Yeri, Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 6: (2), 63-78.
Soysal, M., 1998. Köy Sosyolojisi. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitapları Yayın No:A-66, Genel Yayın No: 211, Adana.
Şahin, K., 2003. Ahlat İlçesinde Patatesin Pazarlama Yapısı Üzerine Bir araştırma. YYÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(2):119-125.
Şahin, K., 2007. Van İli Gürpınar İlçesi Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısı ve Sorunları. Türkiye Süt Sığırcılığı Kurultayı. 25-26 Ekim 2007. Sayfa: 320-325. İzmir.
Turan, A.N., 2000. Adilcevaz Aygır Gölü Yağmurlama Sulama Projesi Kapsamında Faaliyette Bulunan Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi (yüksek lisans tezi).YYÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü Van.
Yıldırak, N., 1987. Köy Toplumunda Kadın. Ayyıldız Matbaası, Ankara.
Yıldırak, N., Gülçubuk, B., Gün, S., Olhan, E., Kılıç, M., 2002. Türkiye’de Gezici ve Geçici Kadın Tarım İşçilerinin Çalışma ve Yaşam Koşulları ve Sorunları.
(www.ilo.org/public/turkish/region/eurpro/ankara/publ /kadintarim.pdf). Ulaşım Tarihi 06.06.2007
Yıldırım, İ., 1993. Van İli Çatak İlçesinde Koyunculuk İşletmelerinin Üretim Ekonomisi ve Pazarlaması (basılmamış doktora tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.