Semiha ÇEÇEN, Mehmet ÖTEN, Cengiz ERDURMUŞ

Batı Akdeniz sahil kuşağında bazı tek yıllık baklagil yem bitkilerinin ikinci ürün olarak değerlendirilmesi

Araştırma, Antalya ilinde 6 farklı tek yıllık baklagil yem bitkisinin ot ve tane verimi yönünden ikinci ürün olarak değerlendirme olanaklarının saptanması amacı ile, 2000-2002 yılları arasında Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünde 3 tekrarlamalı olarak tesadüf blokları deneme deseninde kurulmuştur. Çalışmada, adi fiğ (Vicia sativa L.), iran üçgülü (Trifolium resupinatum L.), koca fiğ (Vicia narbonensis L.), tüylü fiğ (Vicia villosa Rolh.), yem bezelyesi (Pisum sativum L.), mürdürnük (Lathyrus sativus L.) türleri kullanılmıştır. %50 çiçeklenme gün sayısı bakımından en erken yem bezelyesi çiçeklenirken iran üçgülü en geç çiçeklenmiştir. Dekara kuru madde ve yeşil ot verimi açısından en yüksek verimi iran üçgülü, dekara tane verimi bakımından ise koca fiğ ve mürdümüğün en yüksek verimleri verdiği belirlenmiştir. Kasım-Nisan ayları arasında tek yıllık baklagil yem bitkilerinin ikinci ürün olarak yetiştirme olanağı olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

kıyı alanları, Akdeniz Bölgesi, Vicia sativa, fiğ, Antalya, baklagiller, yem baklagilleri, ikinci ürün, Vicia villosa, Pisum sativum, Lathyrus sativus, Vicia narbonensis

Evaluation of some annual forage legumes as second crop in the coastal region of West Mediterranean belt of Turkey

The research was during 2000 and 2002 planting season with 3 replication in randomized complete block design, in Antalya undertaken to find out the possibility of second crop for the forage and grain yield of 6 annual forage legume plant species. Common vetch (Vicia sativa L.), Narbonne vetch (Vicia narbonensis L.), hairy vetch (Vicia villosa Roth.), field pea (Pisum sativum L.), chickling vetch (Lathyrus sativus L.), Persian clover (Trifolium resupinatum L.), plant species were used. Field pea for the 50% flowering day was the earliest, while Persian clover was the latest. The dry matter and forage yield of the Persian clover were superior to others, whereas the seed yields of die Narbonne vetch and chickling vetch were the highest. In conclusion, annual forage legume species were found to be able to grow for forage yield between November and April in winter season.

Keywords:

coastal areas, Mediterranean Region, Vicia sativa, vetch, Antalya, legumes, fodder legumes, secondary crop, Vicia villosa, Pisum sativum, Lathyrus sativus, Vicia narbonensis,

PDF

___

Açıkgöz, E., 2001. Yem Bitkileri, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü, No: 182, Bursa, 410 s.
Andiç, C, Akdeniz, H., Yılmaz, İ., Terzioğlu, Ö., Keskin, B., Andiç, N., Deveci, M., Arvas, Ö., 1996 a. Van Kıraç Şartlarında Adi Mürdümük Hatlarının Ot Verimi Üzerinde Bir Araştırma Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi 17-19 Haziran 1996, Erzurum, S: 704-709.
Andiç, C, Andiç, N., Terzioğlu, Ö., Keskin, B., Yılmaz, İ., Deveci, M., Akdeniz, H., Arvas, Ö., 1996 b. Tüylü Fiğ (Vicia villosa Roth.) Hat ve Çeşitlerinin Ot Verimleri Üzerinde Bir Araştırma Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi 17-19 Haziran 1996, Erzurum, S: 679-684.
Anlarsal, A.E., Yücel C, Özveren, D. 1999. Bazı fiğ Hatlarının Çukurova Koşullarına Adaptasyonu Üzerinde Araştırmalar. Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi. 15-18 Kasım. Adana..86-9Î.
Bulur, V., Çelik, N., 1996. Bazı Seçilmiş Adi Fiğ (Vicia sativa L.) Hat ve Çeşitlerinin Verim ve Önemli Tarımsal Özellikleri.Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi 17-19 Haziran 1996, Erzurum, S: 479-485.
Çakmakçı, S., Çeçen, S., 1999.Antalya İlinde Bazı Tek Yılhk Baklagil Yem Bitkilerinin Ekim Nöbetine Girebilme Olanakları Üzerine Bir Araştırma, Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 23,8:119-123.
Çelen,A.E., Akdemir, H., Soya, H., Öcel, T., Arı, Y. 1997. Ege Bölgesinde Pamuktan Sonra 2. Ürün Olarak Yetiştirilebilecek Bazı Yem Bitkileri Üzerinde Araştırmalar. Türkiye 2. Tarla Bitkileri Kongresi. 22-25 Eylül. Samsun. 8:396-400.
Gençkan, S., 1983 .Yem Bitkileri Tarımı, Ege Üniversitesi, Bornova İzmir, No: 9.
Gökkuş, A., Bakoğlu, A., Koç, A., 1996. Bazı Adi Fiğ,(Vicia sativa L.) Hat ve Çeşitlerinin Erzurum Sulu Şartlarına Adaptasyonu Üzerine Bir Araştırma Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi 17-19 Haziran 1996, Erzurum, 8:674-678.
Hakyemez, H., 2000 Yem Bitkileri Tohum Üretim Teknikleri, Tarım Ve Köyişleri Bakanlığı, TİGEM Dergisi, No: 15,77 s.
Hargrove, W.L., 1986. Winter Legumes as a Nitrogen Source for No-Till Grain Sorghum, Agronomy Journal, V:78,N:l,Pp:70. Hatipoğlu, R., Anlarsal, A.E., Tükel, T., Baytekin, R, 1990. Çukurova Bölgesi Kıraç Koşullarında Yetiştirilen Fiğ+Arpa Karışımında Biçim Zamanının Ot Verimine ve Botanik Kompozisyona Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Ç.Ü.Z.F.Dergisi, 5,3,173-182.
Keskin, B., Yılmaz, İ., Deveci, M., Akdeniz, H., Andiç, N.,Terzioğlu, Ö., Andiç, C, 1996.Van Kıraç Şartlarında Bazı Adi Fiğ (Vicia sativa L.) Çeşitlerinin Verim ve Adaptasyonu Üzerine Bir Araştırma. Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi 17-19 Haziran 1996, Erzurum, 280-286.
Mermer, A., Avcı, M., Tahtacıoğlu, L., Şeker, H. 1996. Bazı Fiğ (Vicia sativa L.) Hatlarının Erzurum Şartlarında Ot ve Tohum Verimleri Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi 17-19 Haziran 1996, Erzurum, 668-673 s.
Pover, J.F., 1987. Legumes, Their Potential Role in Agricultural Production, Amer.J.Alter,Agr. 2:69-72 s.
Sabancı, CO., Eğinlioğlu, G., Özpınar, H., 1996. Menemen Koşullarında Koca Fiğ ve Mürdümük Adaptasyonu Üzerine Bir Araştırma, Türkiye Üçüncü Çayır Mera ve Yem Bitkileri Kongresi, 17-19 Haziran 1996, Erzurum, 287-292 s.
Sağlamtimur, T., Gülcan,H., Tükel, T., Tansı, V., Anlarsal, A.E., Hatipoğlu, R., 1986.Çukurova Koşullarında Yem Bitkileri Adaptasyon Denemeleri, Ç.Ü.Z.F. Dergisi, 1, Adana, S:3, 37-51 s.
Soya, H., 1999. İkinci Ürün Olarak Yem Bitkileri Tarımı, Çayır Mera Amenajmanı ve Islahı, Ankara, 93.
Soya, H., Doğrucu, F., Geren, H., Kır, B. 1999. Adi Fiğ ve Tüylü Fiğde Farklı Biçim Zamanlarının Ot Verimi ve Verim Özelliklerine Etkisi Üzerine Bir Araştırma.Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi. 15-18 Kasım. Adana.92-95.
Tahtacıoğlu, L., Avcı, M., Mermer, A., Şeker, H., Aygün, C, 1996. Bazı Kışlık Fiğ Çeşitlerinin Erzurum Ekolojik Koşullarına Adaptasyonu Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi 17-19 Haziran 1996, Erzurum, 661-667 s.
Yılmaz, Ş., Sağlamtimur, T., Can, E., Atış, İ. 1999. Amik Ovası Koşullarında Yetiştirilen Adi Mürdümük Hatlarının Verim ve Adaptasyonu Üzerinde Bir Araştırma. Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi. 15-18 Kasım. Adana. 119-123.