SÜRASTARYA PARASI İLE GECİKME ZARARLARI KAVRAMLARININ TÜRK VE İNGİLİZ HUKUK SİSTEMLERİ BAKIMINDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Türk Hukukunda sürastarya ücretinin mahiyeti doktrinde ağırlıklı olarak kabul edilen görüş uyarınca taşıyanın gemiyiyükleme veya boşaltma limanında fazladan bekletmesinin karşılığı olarak ödenen bir ücrettir. Bununla birlikte TicaretKanununun bazı maddelerinde sürastarya ücreti/parası terimi sözleşmeden doğan bir ücret anlamının dışındakanunda öngörülen asgari tazminat miktarı anlamında da kullanılmaktadır. Kanunun bazı maddelerinde tazminatanlamında kullanılan sürasatarya ücreti/parası teriminin İngiliz Hukukundaki gecikme zararları kavramı ile benzerlikarzedip arzetmediği meselesi makalemizin konusunu teşkil etmektedir. Bu amaçla çalışmamızda, Türk Hukukundasürastarya kurumu, niteliği ve gecikmeden doğan zarar kavramları ile ilgili düzenlemeler ele alınacak, böyleliklekavramların İngiliz Hukukundaki anlamları ile Türk Hukukundaki anlamları arasındaki farklar ve benzerlikler ortayakonmaya çalışılacaktır.

COMPARISATION OF DEMURRAGE AND DAMAGES FOR DETENTION UNDER TURKISH AND ENGLISH LAW SYSTEMS

The largely accepted view in the jurisprudence of Turkish Law is that demurrage fee is essentially paid in exchangefor the carrier keeping the ship at the loading or discharging port in excess of the designated lay time. Howevercertain articles of the Turkish Commercial Code use the term demurrage charges as the minimum amount ofdamages specified in the law in addition to its meaning of a contractually arising charge. The question of whetherdemurrage charges, which is used in certain articles of the Law to mean damages is similar to the concept ofdamages for detention/unliquidated damages under English Law is the subject of our article. To this end, we reviewthe legal framework pertaining to demurrage, its nature and damages for detention, thereby aiming to review thedifferences and similarities between the meanings of such concepts under Turkish and English Law.

___

  • Akıncı, Sami, Deniz Hukuku, Navlun Mukaveleleri, İstanbul, 1968. Bartle, Ronald, Introduction to Shipping Law, Second Edition, London, 1963. Çağa, Tahir, Deniz Ticareti Hukuku II, Navlun Sözleşmesi, 5. Baskı, İstanbul, 1995. Çağa, Tahir/ Kender, Rayegan, Deniz Ticaret Hukuku, C. II, 15. Baskı, İstanbul, 2009. Doğrucu, Muhittin, Navlun Sözleşmesinde Gönderilenin Yükü Teslim Almaması, Prof. Dr. Ergon Çetingil ve Prof. Dr. Rayegan Kender’e 50. Birlikte Çalışma Yılı Armağa- nı, s.536-546, İstanbul, 2007. Gilmore, Grant/ Black, Charles L, The Law of Admiralty, Second Edition, Mineola- New York, 1975. Ilgın Çelik, Canan Özlem, Deniz Yoluyla Eşya Taşımacılığında Geç Teslimden Kaynak- lanan Zararlardan Sorumluluk, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yıl: 7, Sayı: 14, Güz: 2008/2, s.175-202, İstanbul, 2008. Kaner, İnci Deniz, Deniz Ticareti Hukuku II “Navlun Sözleşmeleri”, 2. Baskı, İstanbul, 2014. Kender, Rayegan, Sürastarya Parasına İlişkin Bazı Sorunlar, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu VI, s.331-343, Ankara, 1989. Kender, Rayegan/Çetingil, Ergon/Yazıcıoğlu, Emine, Deniz Ticareti Hukuku, Temel Bilgiler, Cilt-1, 14. Baskı, İstanbul, 2014. Oana, Adascalitei, Legal Provisions on Laytime and Demurrage in Charterparties, Cons- tanta Maritime University’s Annals, s.13-16, Year XIII, Vol. 18. Okay, Sami, Deniz Ticareti Hukuku, C.II, 2. Bası, İstanbul 1971. Saraç, Şüheda, Deniz Ticaret Hukukunda Yükleme Hazırlığı, Yükleme, Yükleme Li- manı ve Yeri, Yüklemede Müddetler, Kırkambar Mukavelesinde Yüklemenin Husu- siyetleri, Yükleme Masrafları, Ankara Barosu Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 4, s.659-678, Ankara, 1968. Schoenbaum, Thommas J., Admiralty and Maritime Law, Fifth Addition, s.704., Was- hingtonDC 2012. Schofield, John, Laytime and Demurrage, Fifth Edition, London, 2005. Sözer, Bülent, Deniz Ticareti Hukuku (Gemi-Donatan-Taşyan ve Deniz Ticareti Huku- kunda Sorumluluk Rejimi), 2. Baskı, İstanbul, 2012. Sözer, Bülent, Deniz Ticareti Hukuku – I Giriş-Gemi-Donatan ve Navlun Sözleşmeleri, 3. Baskı, İstanbul, 2014. Stevens, Edward F., Ocean Carriage, London, 1956. Tekil, Fahiman, Deniz Hukuku, 4. Bası, İstanbul 1993. Ülgener, Fehmi, Sürastarya Süresi ve Ücreti, 1. Baskı, Ankara, 1993. Ülgener, Fehmi, Bekleme Süreleri ile ilgili bazı hukuki sorunlar ve Yargıtay Kararları, Deniz Hukuku Dergisi, Sayı 5, s.13-44, İstanbul, 2000. Wilson, John F., Carriage of Goods By Sea, Fifth Edition, London, 2004. Yazıcıoğlu, Emine, Hamburg Kuralarına Göre Taşıyanın Sorumluluğu (Lahey/Visby Ku- ralları ile Karşılaştırmalı Olarak), 1. Baskı, İstanbul, 2000. Yazıcıoğlu, Emine, Deniz Yolu İle Eşya Taşımalarında Geç Teslimden İleri Gelen Za- rarlardan Sorumluluk, Prof. Dr. Ergin Nomer’e Armağan, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Yıl: 22, Sayı 2/2002, s.1039-1056.