Küçük Asya Klasik Dönem Historiografların Persika Eserleri ve Perslere Bakış Açıları

Bu makale, Küçük Asya yerel historiograflarının Pers İmparatorluğu üzerine yaptıkları çalışmalarıve Pers/Akhaimenid'lere yaklaşımlarını konu edinmektedir. Tarihyazıcıları genellikle eserlerini Pers Tarihi(= Persika [???????]) adı altında sunmayı yeğlemişlerdir. Bu yapıtlarının büyük bir bölümü M.Ö. V-M.Ö.IV. yüzyılda yaşamış Küçük Asya yerel tarih yazarları tarafından kaleme alınmış fragmanlardan ibarettir.Tarihyazıcıların Perslere bakış açıları ve oryantasyonlarının neler olduğunu tespit etmek amacıyla günü-müze kalan fragmanların odaklandıkları alan, metne yayılan imge, izlek ve temsil biçimleri incelenmiştir.Çalışma esasen Miletos'lu Dionysios, Lesbos'lu Hellanikos, Lampsakos'lu Kharon, Knidos'lu Ktesias,Kolophon'lu Dinon ve Kyme'li Herakleides'in yapıtlarının incelemesinde yoğunlaşsa da, söz konusuyazarların Pers yaklaşımına açıklık kazandırmak amacıyla Herodotos'un "Historiai" adlı eserine konubağlamında özellikle değinilmiştir. Yazar çağının zihinsel izlenimini yansıtması, ardılları üzerinde etkinrol oynaması, metodolojisi ve nesnellik ilkesi, Hellenlerin üstünlük ideolojileri ve Perslere önyargılarınınyansımalarının izlerinin gözlenebilmesi açısından yeğlenmiştir. Makale, imgelerde yaratılan yaygın Perstasavvurunu serimleyip betimlemek adına konuyla bağıntılı dönemin antik yazarlarının yaygın ve öznelyargıları konu kapsamında ele alınıp derlendiği verilerin genel bir değerlendirmesiyle sonlandırılmıştır.

The Historiographers's of Classical Asia Minor's Persica Works and Their Perspectives on the Persians

This paper concerns the works of local Asia Minor historiographers' concerning the Persian Empire and their views of the Persians/Achaemenids. The works of these historiographers are called Persica. A large part of the Persica consists of fragments which were written by the local historians of Asia Minor during the 5th and 4th centuries B.C. The surviving fragments provide general information about the content, text and the copying of earlier references and the spread of this material, employed in order to determine their perspectives concerning the Persians and their orientations. This article mainly addresses the Persica works of Dionysius of Miletus, Hellanicus of Lesbos, Charon of Lampsacus, Ctesias of Cnidus, Dinon of Colophon and Heracleides of Cumae, in addition to the Histories of Herodotus, which have been examined within the framework of this subject. This study concludes with a general evaluation, compiling the data which treats exhaustively of these ancient writers' shared and subjective judgments.

PDF

___

Ael. Var. Claudius Aelianus, Varia Historia. Historical Miscellany. Trans. N. G. Wilson (1997).
Cambridge, Mass.-London: Loeb. Aiskh. Pers. Aiskhylos, Aeschylus: Persians and Other Plays. Trans. C. Collard (2008). New York: Oxford University Press 2008.
AJPh, American Journal of Philology.
Armayor, O. K. (1978). Herodotus' Catalogues of the Persian Empire in the Light of the Monuments and the Greek Literary Tradition. TAPhA, 108, 1-9. Atlanta, Georgia.
Asher, A., Lloyd, A., & Corcella, A. (2007). A Commentary on Herodotus Books I-IV. New York: Oxford University Press.
Ath. Deip. Athenaios, The Deipnosophistis. Trans. C. B. Gulickvol. I-VII (1927-19996 ). Cambridge, Mass.-London: Loeb.
Breisach, E. (2009). Tarihyazımı. Çev. H. Koçak. İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanatçılık.
Dem. Phil. Demosthenes, Orations I-XVII, XX: Olynthiacs; Philippics; Halonnesus; Minor Public Orations; Speech Against Leptines. Vol. I. Trans. J. H. Vince (20047 ). Cambridge, Mass.-London: Loeb.
Dion. Hal. Thuk. Dionysios Halikarnasseos, Dionysii Halicarnasei quae exstant, vol. 5. Ed. H. Usener, & L. Radermacher (1899 repr. Stuttgart: 1965). Leipzig: Teubner.
Dio Khrys. Orat. Dio Chrysostomus, Discourses, vol. III. Trans. J. W. Cohoon, & H. L. Crosby (20066 ). Cambridge, Mass.-London: Loeb.
Diod. Diodorus of Sicily. Trans. R. M. Geer (1947). London, New York: Loeb. Diog. Laert. Diogenes Laertios. Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri. Çev. C. Şentuna (2003). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Drews, R. (1973). The Greek Accounts of Eastern History. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Euseb. chron. Eusebi, Chronicorum (Liber Prior). Ed. A. Schoene (1875). Berlin.
FGrHist Die Fragmente der griechischen Historiker. F. Jacoby. 1-XV. Berlin-Leiden.
Fowler, R. L. (1996). Herodotus and his Contemporaries. JHS, 116, 62-87. London.
Hdt. Herodotus. Trans. A. D. Godley I-IV (1975). London, New York: Loeb. Hes. lex. Hesychius Alexandrinus, Hesychii Alexandrini lexicon, vol. I-II [?-?]. Ed. K. Latte (I. 1953; II.
1966: 3-492; 1-806). Copenhagen: Munksgaard. Hom. Il. Homeros, İlyada. Çev. A. Erhat-A. Kadir (19937 ). İstanbul: Can Yayınları.
Isok. Paneg. Isokrates, Panegyricus: Isocrates. Trans. G. Norlin I-II (20007 ). Cambridge, Mass.-London.
Jacoby, F. (1922). Ktesias, RE. XI col. 2032-2037. London. JHS Journal of Hellenic Studies.
Kent, R. G. (1953). Old Persian. New Haven: American Oriental Society. Ksen. Kyr. Xenophon, Cyropaedia, vol. V-VI: Books 1-4; 5-8. Trans. W. Miller (1914). London, New York: Loeb.
Kuhrt, A. (2007a). Eski Çağ'da Yakındoğu M.Ö. 3000-330. Çev. D. Şendil. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Kuhrt, A. (2007b). The Persian Empire. A Corpus of Sources from the Achaemenid Period. II vols. London: Routledge.
Lenfant, D. (2007). Greek Historians of Persia. Ed. J. Marincola. A Companion to Greek and Roman Historiography, vol. 1, 201-209. Oxford: Wiley Blackwell.
Llewellyn, J., L., & Robson, J. (2010). Ctesias History of Persia Tales of the Orient. London and New York: Routledge Classical Translations.
JSOT Journal for the Study of the Old Testament.
Marincola, J. (1997). Authority and Tradition in Ancient Historiography. Cambridge: Cambridge University Press.
Oxyrh. Pap. Oxyrhynchus Papyri XIII. Ed. with Trans. and Notes by B. P. Grenfell, & A. S. Hunt (1919). London.
Paus. Pausanias, Pausanian Description of Greece. Trans. W. H. Jones I-V. (1918-1935). London, New York: Loeb.
Phot. Bib. Photios, Bibliotheka. Ed. R. Henry (1971), Paris: Duckworth.
Plat. Leg. Platon, Leges: Plato, Plato in Twelve Volumes, vol. 10 & 11. Trans. R. G. Bury (1967-1968). Cambridge, Mass.-London: Loeb.
Plat. Alk. Platon, Alkibiades: Plato in Twelve Volumes, vol. 8. Trans. W. R. M. Lamb (1955). Cambridge, Mass.-London: Loeb.
Plin. nat. Plinius Caecilius Secundus, Pliny Natural History. Trans. H. R. Rackham, W. H. S. Jones, & D. E. Eichholz. I-X (1938-1971). Cambridge, Mass.-London: Loeb.
Plut. Artaks. Plutarkhos, Artakserkses: Plutarch's Lives. Trans. B. Perrin I-XI. (1959). London, New York: Loeb.
Plut. Them. Plutarkhos, Themistokles: Plutarch's Lives. Trans. B. Perrin I-XI. (1959). London, New York: Loeb.
Plut. mor. Plutarkhos, Plutarch's Moralia. Trans. F. C. Babbitt, & W. C. Helmbold I-XIV (1928-1967). London, New York: Loeb.
Posener, G. (1936). La Première domination perse en Égypte: recueil d'inscriptions hiéroglyphiques. Cairo: Institut Français d'Archéologie Orientale.
RE Paulys Real-Encyclopädie der classichen Altertums-wissenschaft. Schol. Aristoph. Av. Scholia in Aristophanem: Aves. Ed. V. Coulon, & M. van Daele (1928 repr. 1967).
Aristophane, vol. 3. Paris: Les Belles Lettres. Schol. Dion. Thrak. Scholia Commentaria in Dionysii Thracis Artem Grammaticam. Ars grammatica. Ed.
G. Uhlig (1883 repr. Hildesheim: Olms, 1965: 5-100). Grammatici Graeci, vol. 1.1. Leipzig: Teubner.
Schol. Hdt. Scholia in Herodotum, Historiae. Ed. Ph.-E. Legrand (1: 1932; 2; 1930; 3: 1939; 4 (3rd edn.): 1960; 5: 1946; 6: 1948; 7: 1951; 8: 1953; 9: 1954 (repr. 1: 1970; 2: 1963; 3: 1967; 5: 1968; 6: 1963; 7: 1963; 8: 1964; 9: 1968). Herodote. Histoires, vol. 9. Paris: Les Belles Lettres.
Schol. Hom. Il. Scholia in Homerum, Ilias. Ed. T. W. Allen (1931: 1-356; 1-370). Homeri Ilias. vol. II III. Oxford: Clarendon Press.
Schol. Lucan. Lucianus Scholia in Lucianum (scholia vetera et recentiora Arethae). Ed. H. Rabe (1906 (repr. Stuttgart: 1971): 1-285). Leipzig: Teubner.
Schol. Plat. Rep. Scholia in Platonem, Respublica (scholia vetera). Ed. W. C. Greene (1938: 1 1-405, 407-413), Scholia Platonica. Haverford, Pennsylvania: American Philological Association.
Scott, L. (2005). Historical Commentary on Herodotus Book 6. Leiden, Boston: Mnemosyne.
Strab. Strabon, The Geography of Strabo. Trans. H. L. Jones I-VIII (1917-1932). London, New York: Loeb.
Steph. Byz. Ethnika. Stephanos Byzantios, Stephani Byzantii Ethnica, volumen I: alpha-gamma. Trans. M. Billerbeck (2006). Berlin: Walter de Gruyter Berolini et Novi Eboraci MMVI.
Stevenson, R. B. (1997). Persica. Greek Writing about Persia in the Fourth Century BC. Edinburgh: Scottish Academic Press.
Stronk, J. P. (2010). Ctesias' Persian History: Introduction, Text and Translation. Wellem Verlag, Düsseldorf.
Suda Suda-Suidas, Suidae Lexicon. Ed. A. Adler I-IV (1928-1971). Leipzig: Teubner.
TAPhA Transactions and Proceedings of the American Philological Association.
Tert. An. P. Terentius Afer, Andria. The Comedies of Terence. Trans. H. T. Riley (1874). New York: Harper & Brothers, Publishers.
Theophr. fr. Theophrastus Philosophus, Theophrasti Eresii opera, quae supersunt, omnia. Ed. F. Wimmer (1866 repr. Frankfurt am Main: Minerva, 1964:364-410, 417-462). Paris: Didot.
Thuk. Thukydides, Peloponnes Savaşı. Çev. T. Gökçöl (1976). İstanbul: Hürriyet Yayınları.
Toye, D. L. (1995). Dionysius of Halicarnassus on the First Greek Historians. AJPh, 116, 279-302. Baltimore.
Wiesehöfer, J. (2003). Antik Pers Tarihi. Çev. M. A. İnci. İstanbul: Telos.