Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Destekli Sosyal Bilgiler Dersi Öğretiminin Öğrenci Başarısına ve Tutumuna Etkisi

Bu araştırmanın temel amacı, sosyal bilgiler dersi "Bölgemizi Tanıyalım" ünitesinin Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile işlenilmesinin; ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına, CBS'ye yönelik tutumlarına ve CBS'yi kullanma becerilerine ilişkin etkisini belirlemektir. Bu araştırma Bilecik merkezde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı TOKİ İlköğretim Okulunda 2011-2012 Öğretim Yılının 1. döneminde beşinci sınıfta (A ve B şubesinde) öğrenim gören öğrencilerle 6 hafta süreyle yürütülmüştür. Çalışma grubunu, 5/A ve 5/B sınıflarında öğrenim gören 49 öğrenci oluşturmaktadır. 5/B şubesi deney, 5/A şubesi kontrol grubu olarak seçilmiştir. Araştırmada ön-son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Deney grubuna CBS destekli yöntem, kontrol grubuna ise geleneksel öğretim yöntemi uygulanmıştır. Araştırma sürecinde; araştırmacı tarafından geliştirilen "Bölgemizi Tanıyalım" ünitesi Başarı Testi, Coğrafi Bilgi Sistemleri Tutum Ölçeği ve Kontrol Listesi veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizi ilişkisiz t-testi, ilişkili t-testi, Cohen d kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmada; öğrencilerin CBS teknolojisine yönelik olumlu bir tutum içerisinde oldukları, CBS tabanlı haritaların "Bölgemizi Tanıyalım" ünitesinin öğretiminde başarıyı yükselten bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

The Impact in Education in the Social Studies of Geographic Information Systems and its Impact upon the Students' Attitude and Success

The main aim of this study was to identify the effect in teaching the unit of the Social Studies lesson entitled, "Finding out Our Region" (sic) with "the Geographic Information Systems" (GIS) at the 5thgrade-student-level in respect to: skills, approach and academic success. This study was held in two different 5th grade classes of the TOKI Primary School in Bilecik of the National Education Ministry for 6 weeks in the first term of the 2011-2012 educational year. The study groups were 49 students educated in classes 5/A and 5/B. The 5/B class was chosen as the experimental group and the 5/A class was the control group. In this survey the experimental design with pre-post test grouped was employed. The researcher used the GIS supported technique with the experimental group and the traditional technique with the control group. During this research, the Success Test developed by the researcher for the "Finding out Our Region" was employed as the attitude scale of the Geographic Information Systems and the collecting data of the Control List. The analysis of the data was assessed through the unrelated t-test, the related t-test, Cohen d, frequency and average methods. In conclusion this research showed that GIS based maps have a success-increasing effect in teaching the "Finding out Our Region" (sic) unit, and that students have a positive approach to GIS technology.

PDF

___

Burrough, P.A. (1998). Principles of Geographical Information System. Oxford: Oxford University Pres.
Büyüköztürk, Ş. (2001). Deneysel Desenler. Ankara: PegemA Yayınları.
Demirci, A. (2004). "İlk ve Orta Öğretim Coğrafya Eğitimi ve Coğrafi Bilgi Sistemleri: Fiziki Coğrafya (Deprem ve Volkanlar) Konusu ile ilgili CBS Tabanlı Örnek Bir Ders Uygulaması". İstanbul: Fatih Üniversitesi 3. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, 6-9 Ekim, 3. CBS Bilişim Günleri Bildiriler Kitabı, 171-82.
Demirci, A. (2007). "Coğrafi Bilgi Sistemlerinin İlk ve Ortaöğretim Coğrafya Derslerinde Bir Öğretim Aracı Olarak Kullanılması: Önem, İlke ve Metotlar". Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Öneri Dergisi, 7, 377-88.
Houtsonen, L. (2006). GIS into School Curriculum: Pedagogical Viewpoints, GISAS Project. Helsinki, Finland.
Johansson, T. (2003). "GIS in Teacher Education - Facilitating GIS Applications in Secondary School Geography". ScanGIS'2003 - The 9th Scandinavian Research Conference.
Kawabata, M. (2010). "Multidisciplinary Cooperation in GIS Education: A Case Study of Us Colleges and Universities". Journal of Geography in Higher Education, 34 (4), 493-509.
Kaptan, S. (1998). Bilimsel Araştırma Teknikleri ve İstatistik Yöntemleri. Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri.
Karasar, N. (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
Kawabata, M. (2010). "Multidisciplinary Cooperation in GIS Education: A Case Study of Us Colleges and Universities". Journal of Geography in Higher Education, 34 (4), 493-509.
Koch, T, & Denike, K. (2007). "Aaron's Solution, Instructor's Teaching Surface Analysis Using GIS". Journal of Geography, 106 (2), 69-77.
Köktürk, E. (2004). "Haritacılığın 5000 Yıllık Yürüyüşü (Tarihsel Süreç Gelişme Dinamikleri)". Jeodezi, Jeoinformasyon ve Arazi Yönetimi Dergisi, 91, 55-64.
Küçükahmet, L. (2000). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Liu, Y., Bui, E. N., Chang, C-H., & Lossman, H. G. (2010). "PBL-GIS in Secondary Geography Education: Does It Result in Higher-Order Learning Outcomes?". Journal of Geography, 109 (4), 1-8.
Raymond L. S. (1998). GEOTEKS; Using GIS and Multimedia Tools for Middle School Social Studies. University of Texas, Austin.
Sasaki, M. (2008). "GIS Education at Geographical Departments in Japanese Universities in Relation to the Japan Standard GIS Core Curriculum". International Research in Geographical and Environmental Education, 17 (4), 298-301.
Tecim, V. (1999). "Bilgi Teknolojilerinde Yeni Bir Gelişme: Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Bilgi Sistemleri Arasındaki Yeri". Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt 14, 1-12.
Uğurlu, B. N. (2007). Sosyal Bilgiler Dersinde Türkiye'nin Doğal Kaynaklar Konusunun Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Öğretiminin Öğrencilerin Tutum ve Başarısına Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.