I. Alaeddin Keykubat’ın Kayınpederi Kir Fard Hakkında Bir Araştırma

Alaeddin Keykubat tahta çıktığında, Türkiye Selçuklu Devleti Ortadoğu'nun en güçlü devleti konumuna gelmişti. Devlet Karadeniz ve Akdeniz sahillerine açılmış, sahil güvenliğini sağlamak için anlaşmalar yapmış, yabancı tüccarlara güvenceler vermiştir. Akdeniz sahil güvenliğini de sağlamlaştırmak için Kalanoros (Alaiyye) kalesinin alınması zorunluluk haline gelmişti. Alaeddin Keykubat döneminin büyük emirlerinden olan Mübarezüddin Ertokuş, Esededdin Ayaz'ın teşvikleriyle Kalanoros fethedildi. Sultan burayı o kadar çok sevdi ki adını, Alaeddin'in şehri anlamında Alaiyye olarak verdi. Kalanoros'un hâkimi olan Kir Fard'a ikta olarak Akşehir'i ve birkaç köyü verdi. Kızlarından birisini kendine eş edindi. Kir Fard'ın kızı daha sonra Müslüman olduğu halde, kendisi ve oğulları Hristiyan olarak kalmışlar, II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in ölümünden sonra Selçuklu siyasî olaylarına da karışmışlardır. Kir Fard ve ailesi Alaeddin Keykubat'ın ölümünde sonra Akşehir'i bırakıp Sille ve Hatunsaray civarına yerleştiğini biliyoruz. Hatunsaray ve Sille civarındaki üç tane Girvat köyü, Alaeddin Keykubat'ın kayınpederi Kir Fard isminden gelmektedir. Bütün bu bilgiler bölgenin kendisine mülk olarak verildiğini göstermektedir. Çalışmamızın esas konusu Alaeddin Keykubat'ın kayınpederi Kir Fard'ın bu bölgeye niçin ve hangi sebeple geldiğidir. Ayrıca Kir Fard'ın kızı yani Alaeddin Keykubat'ın eşi Hond Hatun ile oğulları üzerinde de durulmaya da çalışılmıştır

Alaeddin Keykubat’s Father İn Law Kyr Fard

When Alaed-Din Keykubat succeeded to the throne the Rum Seljuk Sultanate became the most powerful state of the Middle East. The state had reached the coasts of Mediterrenean and Black Seas. The Seljuks were signing treaties for the security of the coasts and providing security to foreign merchants. It was necessary for Alaed-Din Keykubat to occupy the castle of Kalanoros (Alaiyye) in order to reinforce the coastal security of the Mediterranean. And Kalanoros was conquered with the encouragement of Mübarezüd-Din Ertokuş, and Esedüd-Din Ayaz, who were among the most powerful Emirs of Alaeddin Keykubat’s reign.The Sultan loved this place so much that he renamed the city Alaiyye, meaning, the city of Alaeddin. He gave Kirvard, the former ruler of Kalanoros, Aksehir and a few villages in that region as a fief and he married one of Kirvard’s daughters. This daughter became a Muslim unlike Kirvard and his sons who remained Christians, and after the death of Sultan Giyased-Din Keyhusrev II they participated in the political events of the Seljuk state. It is known that Kirfard and his family left Aksehir and settled in Sille and Hatunsaray following the death of Sultan Alaed-Din Keykubat. The region might have been given to Kirfard, as the name of three villages called Girvat in the Hatunsaray and Sille areas derives from the name of the father-in-law of Sultan Alaed-Din Keykubat, Kyrvart. The primary subject of this paper is Kyr Fard and the region and also Hond Hatun, the daughter of Kyr Fard and wife of Sultan Alaed-Din, and her children

PDF

___

Ahmed, Nazif Efendi (1987). Kayseri Tarihi (Mir’at-ı Kayseriye). Yay. M. Palamutoğlu. Kayseri 1987.
Altan, E. (2002)."Myriokephalon (Karamık-beli) Savaşı'nın Anadolu Türk Tarihindeki Yeri". Türkler VI. Ankara.
Aksarayi, Kerimüddin, Mahmud (1944). Müsameret el-Ahbar ve Müsayeret el-Ahyar. Haz. O. Turan. Ankara.
Aksarayi, Kerimüddin, Mahmud (2000). Müsâmeretü'l-Ahbâr. Çev. Mürsel Öztürk. Ankara.
Akşit, A. (2002). “Melike-i Adiliye Kümbetinde Selçuklu Devri Saltanat Mücadelesine Dair İzler”. S.Ü. Türkiyat Araştırmaları Der. 2002/11.
Angold, M. (1984). The Byzantine Empire, 1025-1204. New York.
Artuk, İ. (1972). "II. Keyhüsrev'in Üç Oğlu Adına Kesilen Sikkeler". Malazgirt Armağanından Ayrı Basım, 269-286. Ankara: TTK.
Simbat (1946). Başkumandan Vekayinamesi 951-1334. Çev. H. D. Andreasyan. İstanbul.
Coşkun, F. (1996). 888/1483 Tarihli Karaman Eyaleti Vakıf Tahrir Defteri (Tanıtım Tahlil ve Metin). İ. Ü. Sosyal Bil. Ens. İktisat Tarihi Anabilim dalı Yüksek Lisans Defteri. İstanbul.
Cahen, C. (2000). Osmanlılardan Önce Anadolu. Çev. Erol Üyepazarcı. İstanbul.
Cahen, C. (2001). “13. Yüzyılın Başında Anadolu’da Ticaret”. Çev. Aykut Derman. Cogito, 29.
Çay, A. (1983). "Karamıkbeli (Myriokephalon), Savaşının Yeri". Şükrü Elçin Armağanı, Ankara. Cüveynî (1988). Tarih-i Cihan Güşa, I. Çev. M. Öztürk. Ankara.
Ebu’l Ferec (1987), Ebul Ferec TarihiII, TTK yay. Ankara.
Ebu’l Fidâ (1997), el-Muhtasar fî ahbâri’l-beşer, II, Dâru’l-kütübi’l-İlmiyye, Beyrut .
Edbury, P. W. (1991), The Kingdom of Cyprus and the Crusades, 1191-1374, Cambridge.
Edhem, H. (1334). Kayseri Şehri. İstanbul.
Edhem, H. (1982). Kayseriyye Şehri. Haz. K. Göde. Ankara.
Erkiletlioğlu, H. (2001). Kayseri Kitabeleri. Kayseri.
Gruhn, A. (1904). Die Byzantinische Politik Zur Zeit der Kreuzzüge. Berlin.
Grousset, R. (1980). Bozkır İmparatorluğu. İstanbul.
Geoffroi de Villehardion (2001). Konstantinopolis’te Haçlılar. Çev. Ali Berktay. İstanbul.
Nicol, Donald M. (1999). Bizans’ın Son Yüzyılları (1204-1453). Çev. B. Umar. İstanbul.
Demirkent, I. (1990). Urfa Haçlı Kontluğu Tarihi: 1098-1118. Ankara.
Demirkent, I. (1994). Urfa Haçlı Kontluğu Tarihi: 1118 -1146. Ankara.
Demirkent, I. (1996). “Haçlılar”. DİA, XIV, İstanbul.
Du Cange, D. F. (1826), Historie de L’empire Constantinople, I, (Yay. Buchon), Paris.
Hacıgökmen M. A. (2010). “Türkiye Selçuklu Devlet Adamlarından Esededdin Ayaz”. Türkiyat Araştırmaları Der. Bahar 2010/27.
Heyd W. (2000). Yakın Dogu Ticaret Tarihi. Çev. E. Z. Karal. Ankara: TTK Yayınları
İbn Bibi (1957). El- Evâmirü’l- Alaiyye fi’l-Umuri’l- Alaiyye I. Tıpkı Basım. Neşr. A. Erzi- N. Lugal. Ankara.
İbn Bibi (1996), El- Evâmirü’l- Alaiyye fi’l-Umuri’l- Alaiyye (Selçuk-nâme), (Çev. M. Öztürk), I, Kültür Bakanlığı yay. Ankara.
İbn Bibi (1996a). El- Evâmirü’l- Alaiyye fi’l-Umuri’l- Alaiyye (Selçuk-nâme), (Çev. M. Öztürk), II, Kültür Bakanlığı yay. Ankara
İbnü’l-Esîr (1987). el-Kâmil fî’t Tarih (İslâm Tarihi), XII. Çev. A. Ağırakça, & A.Özaydın. İstanbul.
İbnu’l-Adim (1976). Bugyatü’t-taleb fi Tarihi Haleb. Yay. A. Sevim. Ankara.
İbn Vâsıl (1960). Müferricü'1-Kurûb III. Neşr. Cemaleddin Eş–Şeyal. Kahire.
Karattzas, L., & Faruk, T. (1994). Yunanca- Türkçe Sözlük. Atina.
Kaymaz, N. (2009). Anadolu Selçuklu Sultanlarından II. Giyaseddin Keyhüsrev ve Devri. Ankara.
Kesik, M. (2003). Türkiye Selçuklu Devleti Tarihi, Sultan Mesud Dönemi (1116-1115). Ankara.
Koca, S. (2009). Moğol “İstilasına karşı Sultan I. Alâeddîn Keykubâd’ın Güvenlik Politikası”. G.Ü. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Güz 2009/Sayı 5.
Koca, S. (2011). “Sultan I. Alâeddîn Keykubâd’dan Sonra Türkiye Selçuklu Devleti İdaresinde Ortaya Çıkan Otorite Zâfiyeti Ve Emîr Sadeddîn Köpek’in Selçuklu Saltanatını Ele Geçirme Teşebbüsü”.
Ed. M. Ali Hacıgökmen. Büyük Selçuklu Devletinden Türkiye Selçuklu Devletine Mehmet Altay Köymen Armağanı. Konya.
Koca, S. (1997), Sultan I. İzzeddin Keykavus. Ankara.
Konyalı, İ. H. (1964). Konya Tarihi. Konya.
Konyalı, İ. H. (1946). Alanya Tarihi. İstanbul.
Konyalı, İ. H. (1945). Akşehir Tarihi. İstanbul.
Konya Evkaf Defteri, (a) 881/1476-77, vr.2b.
Konya Evkaf Defteri, (b) İstanbul Atatürk Kitaplığı Muallim Cevdet, 0-116/1, vr.16a.
Köprülü, F. (2004). Bizans Müesseselerinin Osmanlı Müesseselerine Tesiri, Akçağ Yayınları. Ankara. L’loyd, S., & D. S. R. (1989), Alâiye. Çev. Nermin Sinemoğlu. Ankara.
Mclean, B. H. (2002). Greek and Latin Inscriptions in the Konya Archeological Museum. Ankara.
Müneccimbaşı (2001a). Câmfu'd-düvel. Neşr. ve Terc. Ali Öngül. I. İzmir.
Müneccimbaşı (2001b). Câmfu'd-düvel. Neşr. ve Terc. Ali Öngül. II. İzmir
Öztürk, R. (2007). “Efendi Kelimesinden Hareketle Nasreddin Hoca'nın Kimliği Hakkında Görüşler”. S. Ü. Sosyal Bilimler Ens. Dergisi, 2007/18.
Tevhid, A. (1341). “Antalya Surları Kitabeleri”. TTEM (Türk Tarih Encümeni Mec. Nr. 9 (86). İstanbul. Turan, O. (1977a). "Kılıç Arslan II”. İA VI, İstanbul.
Turan, O. (1971). Selçuklular Zamanında Türkiye. İstanbul.
Turan, O. (1960). “Selçuklu Türkiyesi ve Dünya Ticareti”. Türk Yurdu. Sayı: 10.
Turan, O. (1988). Türkiye Selçukluları Hakkında Resmî Vesikalar. Ankara.
Turan, O. (1951). "Selçuklular Zamanında Sivas". DTCFD, IX/4. Ankara.
Turan, O. (1977). "Keykâvus I.". İA, VI. İstanbul: MEB Yayınları.
Turan, O. (1977). “Keyhüsrev II”. İA, VI. İstanbul: MEB Yayınları.
Turan O. (1953). “Les Souverains Seldjoukides et Leurs Sujets Non-musulmans”. Studia Islamica, I (Paris).
Turan, Ş. (1990). Türkiye-İtalyan İlişkileri I. Selçuklular’dan Bizans’ın Sona Erişine. İstanbul.
Yazıcızâde A. (2009). Tevarih-i Âl-i Selçuk. Haz. Abdullah Bakır. İstanbul.