Özel eğitim kurumlarında çalışan öğretmenlerin iş/çalışma yaşam kalitesi

Bu çalışmanın amacı, özel eğitim kurumlarında çalışan öğretmenlerin iş/çalışma yaşam kalitelerinin düzeylerini çeşitli bireysel değişkenlere göre belirlemektir. Çalışma verilerini elde etmek için Stamm (2005) tarafından geliştirilen, Yeşil vd. (2010) tarafından Türkçeye uyarlanan Çalışanlar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği (Professional Quality Of Life Scale) kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini, İstanbul il merkezinde bulunan resmi özel eğitim kurumlarında (ilköğretim ve ortaöğretim okullarında) görev yapan 481 öğretmen oluşturmuştur. Verilerin analizinde, t-testi, ANOVA ve LSD testlerinden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda, öğretmenlerde yüksek düzeyde mesleki tatmin, düşük düzeyde tükenmişlik ve eş duyum yorgunluğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin çalıştıkları kurum değişkenine göre, her üç alt boyutta da anlamlı farklılık belirlenmiştir. Mezun oldukları branş, yaş, öğrenim düzeyi ve medeni durum değişkenleri arasında anlamlı fark belirlenmemiştir. Öğretmenlerin kıdem değişkenine göre, mesleki tatmin ve tükenmişlik alt boyutlarında anlamlı farklılıklar belirlenmiştir. Öğretmenlerin çalıştıkları okuldaki kıdem değişkenine göre, eş duyum yorgunluğu alt boyutunda anlamlı farklılık belirlenmiştir. Cinsiyet değişkenine göre, tükenmişlik boyutunda anlamlı farklılıklar belirlenmiştir. Çocuk sahibi olma değişkenine göre de mesleki tatmin alt boyutunda anlamlı farklılık belirlenmiştir.

Private school teachers’ quality of work life

The aim of the study is to determine private school teachers’ level of quality of work life according to individual variables. For determining these levels, Professional Quality of Life Scale (PQLS) originally designed by Stamm (2005) and adapted in Turkish by Yeşil and others (2010) was used as data collection tool. Participants of the study consisted of 481 teachers who were working in private schools (both primary and secondary) located in the centre of İstanbul.T-test, ANOVA and LSD tests were used to analyse the data. As a result of the study high level of satisfaction, low level of burnout and compassion fatigue were found. For all three dimensions there is significant diffrence according to type of institutions teachers work.There is no significant difference between teachers according to their branch of study, age, education level and marital status. But significant difference in dimensions of job satisfaction and burnout was found according to teachers’ work of years. In wiev of the work of years in the institution, there is a significant difference in compassion fatigue dimension. A significant difference was revealed in dimension of burnout according to their gender. Finally there is a significant difference in dimension of job satisfaction according to become parents.

___

Aydın, İ., Çelik, Y., Uğurluoğlu, Ö. (2011). Sağlık personeli çalışma yaşam kalitesi ölçeği: geliştirilmesi, geçerliği ve güvenirliği. Toplum ve Sosyal Hizmet, Cilt 22, Sayı 2, Ekim 2011

Aydın, M. (1986). Çağdaş eğitim denetimi. Ankara: Eğitim Araştırma Yayın Danışmanlık A.Ş.

Demir, M. (2011). İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi. Ege Akademik Bakış, Temmuz 2011, Cilt:11, Sayı:3 ss.453-464

Davis, Keith, (1981). Human behavior at work, organizational behavior. 6d. McGraw Hill,.

Divins, B., Guerriero, S.J., Snell, W.E. JR. And Livers, J. (1991). The hidden factor in early field experience: teachers perception of the quality of life at work. 28.06.2012 tarihinde www.eric.ed.gov adresinden erişildi.

Ergen, A., Tanrıverdi Ö., Kumbasar, A., Arslan, E., Atmaca, D. (2010). Sağlık personelinin yaşam kalitesi üzerine kesitsel bir çalışma. Haseki Tıp Bülteni, http://web.ebschost.com. 02.Mayıs.2012

Hackman, J. R., & Oldham, G. R. (1980). Work redesign. Massachusetts: Addison-Wesley.

Karasar, N. (1998). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Kershaw, C., Blank, A.M., Bellon, J. And Brian, D. (1994). Teachers perceptions about their quality of school life according to their school settings, gender and years of teaching experience. www.eric.ed.gov. 28.06.2012

Korkmaz, G., Sadık, F. (2011).İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin okul yaşam kalitesini algılama düzeylerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 10(1), 285-301, 2011.

Küçükusta, D., (2007) Konaklama isletmelerinde is-yaşam dengesinin çalışma yasamı kalitesine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.

Lowe, G.S. (2001) “Quality of Work-Quality of Life” Work/Life Balance and Employee Wellness Strategies Conference, Edmonton, 14 May 2001. 30 Mart 2011 tarihinde http://cprn.org/documents/2708_en.pdf adresinden erişildi.

Mentz, K. (2001). Change and the quality of work-life of teachers in rural schools in south africa ED:451991 www.eric,ed.gov March,2011

Newstrom, J.W.; Davis, K. (1997). Organizational behavior: human behavior. At Work, Boston : Mc Graw Hill.

Rethinam, S.G., Ismail, M. (2008). Constructs of quality of work life: A perspective of information and technology professionals. European Journal of Social Sciences,Volume 7, Number 1 (2008)

Stamm, BH. (2011). Çalışanlar için yaşam kalitesi ölçeği Türkçe uyarlaması. 30 Mart 2011 tarihinde http://www.proqol.org/uploads/ProQol-IV_Turkish.pdf adresinden erişildi.

Shain, M., Suurvali, H. (2001). Investing in comprehensive workplace health promotion. Centre for Addiction and Mental Health (CAMH) and the National Quality Instituted (NQI). 30 Mart 2011 tarihinde www.healthyworkplacemonth.ca/archivepdf/investing.pdf adresinden erişildi.

Şişman, M., Taşdemir, İ. (2008). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Pegem Akademi

Turunç, Ö., Tabak, A., Şeşen, H. Türkyılmaz, A. (2010). Çalışma yaşamı kalitesinin prosedür adaleti, iş tatmini ve işten ayrılma niyetine etkisi. “İŞ, GÜÇ” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Nisan 2010, Cilt:12, Sayı:02

Yeşil, A., Ergün, Ü., Amasyalı, C., Er, F., Olgun, N.N., Aker, A.T. (2010). Çalışanlar için yaşam kalitesi ölçeği türkçe uyarlaması geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Noropsikiyatri Arşivi Dergisi, 47(2):111-117

Yücel, D., Erkut, H. (2003). Bilişim teknolojilerinin çalışma yaşam kalitesi üzerine etkisi. İTÜ Dergisi/D Mühendislik, Nisan 2003 Cilt:2, Sayı:2, 49-59

Zorba E, (2008). Yaşam kalitesi ve fiziksel aktivite. 10Th. International Sports Sciences Congress. 82–85, Bolu.