Kivi (Actinidia deliciosa A. Chev) tohumlarının çimlenmesi üzerine PEG-6000 uygulamaları ve değişik pH seviyelerinin etkileri

Öz Kivi tohumlarına farklı pH seviyeleri ve PEG-6000 dozları uygulanarak çimlenme yüzdelerinin arttırılması amacıyla yapılmış olan bu çalışmada, Hayward kivi çeşidine ait tohumlar materyal olarak kullanılmıştır. Tohumlar, meyve hasadından sonra 4±1°C’de soğuk hava deposunda Mayıs ayına kadar meyve içerisinde muhafaza edildikten sonra çıkarılmıştır. Tohumlara yapılan canlılık testine göre canlılık oranı %84 düzeyinde olmuştur. Çimlenme üzerine PEG-6000 dozları (0 g/L, 200 g/L, 300 g/L, 400 g/L) ve 3 farklı pH seviyelerinin etkisi araştırılmıştır. Araştırma bulgularına göre, uygulamalarda en yüksek çimlenme oranı 0 g/L (%1.33) dozundan elde edilirken 400 g/L dozunda çimlenme görülmemiştir. pH seviyesinin etkisi incelendiğinde en yüksek değer %0.9 ile pH 6’dan, en düşük değer ise %0.75 ile pH 7’den alınmıştır. Sonuç olarak, PEG-6000 dozlarının etkisi önemli bulunurken, pH uygulamaları ile pH x PEG-6000 interaksiyonunun etkileri önemsiz çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kivi, tohum, çimlenme, pH, PEG-6000

PDF

___

Brancalion, P.H.S., Novembre, A.D.L.C., Rodrigues, R.R., Tay, D., 2008a. Priming of Mimosa bimucronata seeds–a tropical tree species from Brazil. Acta Horticulturae, (ISHS) 782: 163-168.
Brancalion, P.H.S., Novembre, A.D.L.C., Rodrigues, R.R., Tay, D., 2008b. Priming of guava seeds. Acta Horticulturae, (ISHS) 771: 55-59.
Chilembwe, E.H.C, Castle, W.S., Cantliffe, D.J., 1992. Grading, hydrating, and osmotically priming seed of four citrus rootstock to increase germination rate and seedling uniformity. Journal American Society Horticultural Science, 117 (3): 368-372.
Corbineau, F., Picard, M.A., Côme, D., 1994. Germinability of leek seeds and its improvement by osmopriming. Acta Horticulturae, (ISHS) 371: 45-52.
Dantas, I.B., Guimarães, R.M., Pinho, É.V.R.V., Carvalho, M.L.M., 2010. Osmotic priming methodologies in relation to the physiological performance of Rangpur Lime seeds (Citrus limonia Osbeck). Revista Brasileira de Sementes, 32: 017-027.
Demirezen Yılmaz, D., Aksoy, A., 2007. Rumex scutatus L. (Polygonaceae) tohumlarının çimlenmesi üzerine farklı çevresel şartların fizyolojik etkileri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 23 (1- 2):24-29.
Demirkaya, M., 2006. Polietilenglikol ile ozmotik koşullandırma ve hümidifikasyon uygulamalarının biber tohumlarının çimlenme hızı ve oranı üzerine etkileri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22 (1-2): 223-228.
Duman, İ., Eşiyok, D., 1998. Ekim Öncesi PEG ve KH2PO4 uygulamalarının havuç tohumlarının çimlenme ve çıkış oranı ile verim üzerine etkileri. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 22: 445-449.
FAO, 2014. http://faostat3.fao.org/download/Q/QC/E (Erişim tarihi: 04.05.2017).
Lawers, G.S., Anderson, D.R., 1980. Influence of temperature and gibberellic acid on kiwifruit (Actinidia chinensis) seed germination. New Zealand Journal of Experimental Agriculture, 8: 277-280.
Li, R., Shi, F., Fukuda, K., 2010. Interactive effects of salt and alkali stresses on seed germination, germination recovery, and seedling growth of a Halophyte Spartina alterniflora (Poaceae). South African Journal of Botany, 76: 380–387.
Marler, T.E., 2007. Papaya seed germination and seedling emergence are not influenced by solution pH. Acta Horticulturae, 740: 203-207.
Masetto, T.E., Neves, E.M.S., Scalon, S.P.O., Dresch, D.M., 2014. Drying, storage and osmotic conditioning of Psidium guineense swartz seeds. American Journal of Plant Sciences, 5: 2591-2598.
Okay, Y., Günöz, A., 2009. Gölbaşı’na endemik Centaurea tchihatcheffii Fisch. et Mey. tohumlarının çimlenmesi üzerine bazı uygulamaların etkisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 15 (2): 119-126.
Ortiz, T.A., Gomes, G.R., Takahashi, L.S.A., Urbano, M.R., Strapasson, E., 2014. Water and salt stress in germinating seeds of pitaya genotypes (Hylocereus spp.). African Journal of Agricultural Research, 9 (50): 3610-3619.
Ortiz, T.A., Gomes, G.R., Takahashi, L.S.A., Urbano, M.R., Strapasson, E., 2014. Water and salt stress in germinating seeds of pitaya genotypes (Hylocereus spp.). African Journal of Agricultural Research, 9 (50): 3610-3619.
Ozcan, M., Erisgin, E., 2000. The effects of some applications on seed germination and seedling growth in kiwifruit. Bulletin of Pure and Applied Sciences, 19- B (1): 25-31.
Özcan, M., 2000. Değişik uygulamaların kivi tohumlarının çimlenmesi üzerine etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15 (3): 48-52.
Özcan, M., 2016. Subtropik Meyveler Ders Notları. O.M.Ü Ziraat Fakültesi, Samsun, 147 s.
Özdemir, N., Kaplankıran, M., 2003. Farklı koşullarda muhafaza edilen kivi tohumlarının çimlenme durumları ve aşılama zamanlarının aşı tutma oranlarına etkileri, Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 23-25 Ekim, Ordu, s: 91-95.
Özdemir, Ö., 2006. Osmotik Koşullandırma (Priming) Uygulamalarının Kivi (Actinidia deliciosa) Tohumlarında Çimlenme ve Çıkış Üzerine Etkileri. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Basılmamış) Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 65 s.
Öztürk, B., Özcan, M., Öztürk, A., 2011. Farklı anaç çapları ve aşılama zamanının kivi fidanı üretiminde aşı başarısı ve fidan büyümesi üzerine etkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 17 (4): 261-268.
Öztürk, A., Yazıcıoğlu, E., 2015. Aşı zamanı ve yöntemlerinin kivide (Actinidia deliciosa, A. Chev) aşı başarısı ve fidan gelişimine etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32 (1): 23-29.
Samancı, H., 1990. Kivi (Actinidia) Yetiştiriciliği. Tarımsal Araştırma Destekleme ve Geliştirme Vakfı, Yayın No: 22, Yalova, 112 s.
Sang, W., Liu, X., Axmacher, J.C., 2011. Germination and emergence of Ambrosia artemisiifolia L. under changing environmental conditions in China. Plant Species Biology, 26 (2): 125-133.
Shoemaker, C.A., Carlson, W.H., 1990. pH Affects seed germination of eight bedding plant species. Hortscience, 25 (7): 762-764.
Sivritepe, N., Tuğ, Y., 2011. Hayward ve Matua kivi çeşitlerinde mikro çoğaltım. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25 (1): 97-108.
Şeker, M., Dardeniz, A., Yücel, Z., 2003. Değişik uygulamaların Bruno (Actinidia deliciosa) kivi tohumlarının çimlenmesi üzerine etkileri, Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 23-25 Ekim, Ordu, s: 96-100.
Üçler, Ö.A., Yahyaoğlu, Z., Güneş, İ., 2000. Sürgün çoğaltılması ile in vitro’da elde edilen kivi (Actinidia chinensis Planch.) sürgünlerinin farklı yöntemlerle köklendirilmesi üzerine bir çalışma. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 1 (1): 10-17.
Windauer, L., Insausti, P., Biganzol, F., Arnold, R., Izaguirre, M.M., 2016. Dormancy and germination responses of kiwifruit (Actinidia deliciosa) seeds to environmental cues. Seed Science Research, 26: 342–350.
Yazdi, S.A.F., Rezvani, M., Mohassel, M.H.R., Ghanizadeh, H., 2013. Factors affecting seed germination and seedling emergence of sheep sorrel (Rumex acetosella). Romanian Agricultural Research, 30: 1222-4227.
Yazıcıoğlu, E., 2011. Kivi Tohumlarında Farklı Uygulamaların Çimlenme, Çıkış ve Çöğür Gelişimi Üzerine Etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Basılmamış) Yüksek Lisans Tezi, Samsun, 83 s.
Yazıcıoğlu, E., Özcan, M., 2016. Farklı tohum muhafaza yöntemleri ve PEG 6000 uygulamalarının kivi tohumlarında çimlenme üzerine etkileri. Bahçe, 45 (Özel Sayı): 754-757.
Zenginbal, H., Özcan, M., 2013. Kivide çelik alma zamanı, çelikteki göz sayısı ve IBA uygulamalarının çeliklerin köklenmesi üzerine etkileri. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 29 (1): 1-11.