Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'nın Sadrazamlığı Döneminde Rus Başvekili Kont Gavriil İvanoviç Golovkin'e* Yazdığı Mektup
1718-1730
yılları arasında Osmanlı Devleti'nde sadrazamlık görevini üstlenen Nevşehirli
Damat İbrahim Paşa, devlet ahvâliyle alakalı gerek ülke içinde gerekse ülke
dışında meydana gelen olaylar karşısında çeşitli tedbirler aldığı
bilinmektedir. Sadrazam İbrahim Paşa'nın aldığı tedbirler ve verdiği kararlar
bize Osmanlı Devleti'nin 18. yüzyılın ilk yarısındaki siyasetiyle alakalı
bilgiler ihtiva etmesi açısından da önem arz etmektedir. Bu bağlamda Sadrazam
Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'nın bizzat kendisi tarafından 1721 yılında Rus
Çarı I. Petro'ya ve 1726 yılında Rus Başvekili Kont Gavriil İvanoviç Golovkin'e
yazdığı iki mektup bulunmaktadır. Bu çalışmamız, iki mektuptan biri olan ve
Nevşehirli Damat İbrahim Paşa tarafından 1726 yılında Rus Başvekili Kont
Gavriil İvanoviç Golovkin'e gönderilen mektubun değerlendirilmesine
dayanmaktadır. Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nden temin edilen mektubun
yorumlanmasıyla Osmanlı Devleti'nin Rusya içindeki meselelere yaklaşımı ve
tavrı ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Letter That Damat Ibrahım Pasha's Grand Vızıer Perıod Wrote to Russıan Prıme Mınıster Count Gavrııl Ivanovıch Golovkın
It's
known that Damat Ibrahim Pasha who undertakes the duty of grand vizier at the
Ottoman State between the years of 1718-1730 took various precations in the
face of that ocur relevant to condition of the state both within the country
and the outside. These precations and decision which had been taken by Grand
Vizier Ibrahim Pasha is important for us to get information related to the
politics of the Ottoman State in the first half of the 18th century. In this
context, written two letter by Ibrahim Pasha himself to Russian Czar Petro I at
1721 and Russian Prime Minister Count Gavriil Ivanoviç Golovkin at 1726 are
important. Our working is based on the evaluation one of the two letters which
sent to Gavriil Ivanoviç Golovkin at 1726 by Nevsehirli Damat Ibrahim Pasha.
With the interpretation of the letters which is obtained from The Ottoman
Archives of the Prime Minister's Office will try to reveal the approach and
attitude of the Ottoman State to the issues within Russia.
___
- İNALCIK, Halil,1999, “Türk Rus İlişkileri 1492-1700”, Türk-Rus İlişkilerinde 500 Yıl, TTK, Ankara s. 25-38.
KURAT, Akdes Nimet, 1999, Başlangıçtan 1917'ye Kadar Rusya Tarihi, TTK, Ankara.
- KUZUCU, Serhat, 2016, “Rus Ahidnâme Defterlerine Göre XVII. Yüzyılda Osmanlı-Rus Ticari İlişkilerinin Seyri”, TAD, C. 35, S. 59, s. 64-67.
- SARAÇ, Hüseyin, 2016, “Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'nın Devlet Ahvaliyle İlgili Mısır Yöneticilerine Gönderdiği Mektuplar”, II. Uluslararası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu Bildirileri (2-4 Mayıs), Nevşehir, s. 726-745.
- SARAY, Mehmet, 1994, “Başlangıçtan Petro'ya Kadar Türk-Rus Münasebetlerine Genel Bir Bakış”, İÜEFD, S. 35, İstanbul s. 193-222.