Fuzuli`nin “Leylâ ve Mecnun” Mesnevisinin Bitlisî`nin Aynı Başlıklı Eserine Etkisi

Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2013
Yayıncı: Hakan YILMAZ

18. yüzyıl şairi Heris Bitlisî`nin 24 fasıl ve 740 beyitten oluşan “Leylâ ve Mecnun” mesnevisi geleneksel edebi örneklere dayanılarak kaleme alınmıştır. Bu eserde birçok klasik şairin etkileri görülmektedir. Bu bağlamda Nizâmî, Mektebi, Nevai ve Hatifi`nin “Leylâ ve Mecnun” eserleriyle Bitlisî`nin aynı başlıklı mesnevisi arasında belirli örtüşmeler söz konusudur. İsimleri zikrolunan şairlerden başka mesnevide başka bir şairin etkilerinin de olmasıyla ilgili araştırmalarda bilgi verilmiş, fakat onun kimliği açıklanmamıştır. Makalede kimliği açıklanmayan fakat Bitlisî üzerinde etkileri büyük olan bir şairden bahsedilir. Araştırmalarımız sonucunda (çeşitli olgular, kıyaslamalar, değişik olay, motif, ifade ve kafiyelerin paralellik arz etmesi) kimliği açıklanmayan etki kaynağının ünlü Azeraycan şairi ve divan şiirinin dehası Fuzuli`nin olduğunu belirledik.

Anahtar Kelimeler:

Heris Bitlisî, Fuzuli, Rudenko, Bayezidi, Nevai, mesnevi, etki

PDF

___

ALİEV, G.Y.,1985, Temı i syujeti Nizâmî v literaturah narodov Vostoka, Moskva.
BERTELS,Y.E. ,1962, Nizâmî i Fizuli, Moskva.
BİTLİSİ, HARİS,1965, Leyli i Mecnun. Perevod, predslovie i primechanie Rudenko M.B., Moskva.
FÜZULİ MUHAMMED,1958, Eserleri, II cild, Bakü.
KÜRDOĞLU HÜSEYN,1997, Fuzuli ve Ahmed Hani, Mehemmed Fuzuli 500. Beynelhalg Fuzuli simpoziumunun materialları (7-8 Noyabr 1996), Bakı, “Sabah”
NİZÂMÎ GENCEVİ, 1981, Leyli ve Mecnun, filoloji çevirme, izahlar ve notlar,Der: Alizade Mübariz, Bakü.
RUDENKO,M.B.,1961,Opisanie kurdih ruksey Leningradskih sobraniy, Moskva.
MEKTEBİ ŞİRAZİ, 1373, Leyla ve Mecnun, Tahran.
GENCEVI NIZÂMÎ,1384, Külliyatı Hamse, Der: Vahid Dastgerdi,Tahran.