Paris Barış Konferansı'nda Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Nümayende Heyeti'nin Çalışmaları

Bu çalışmada Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Parlemetosu'nda başkanlık görevini yapmış Ali Merdan Bey Topçubaşov ve ekibinin Paris Barış Konferansı'nda Çarlık Rusya'nın yıkılmasından sonra Güney Kafkasya'da kurulmuş Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin bağımsızlığının dünya kamuoyuna tanıtma çalışmaları ile ilgili bilgi verilmektedir.Paris Barış Konferansı'na katılmak Azerbaycan Halk Cumhuriyeti için çok önemli idi. Bu konferansa iştirak eden Azerbaycan delegeleri Ali Merdan Bey Topçubaşov'un başkanlığında çok önemli görevler üslenmiş; ve I. Dünya Savaşı'ndan sonra yeniden çizilen dünya haritasına Azerbaycan'ın da ismini yazdırmayı başarmışlardır.

Anahtar Kelimeler:

Azerbaycan Halk Cumhuriyeti, Paris Barış konferansı, Ali Merdan Bey Topçubaşov

The Efforts of the Azerbaijan Democratic Republic's Delegation in the Paris Peace Conferance

In this article, given information about Ali Mardan Bey Topchubashov and his party’s efforts on promoting Azerbaijan Democratic Republic’s independence after the collapse of Tsarist Russia to worldwide public in Paris Peace Conference. It was very important for Azerbaijan Democratic Republic to attend the Paris Peace Conference. The delegates who participated in this conference under supervision of Ali Mardan Bey Topchubashov obligated tremendous, important missions and succeeded on writing Azerbaijan’s name on the world map which re-arranged after World War I.

Keywords:

Azerbaijan Democratic Republic, Paris Peace Conference, Ali Mardan Bey Topchubashov,

PDF

___

AZERBAYCAN PARİS SÜLH KONFRANSI, 2008 ,(1919-1920)(Ter: Kuliyev,Vilayet), Ozan yayınları, Bakü.
AZERBAYCAN HALK CUMHURİYETİ'NİN,2008, (1918 -1920)(BİYOGRAFISI ),(Ter;Nağıyev, Şahla,), M.F.Ahundov Kütubhanesi,Bakü.
AHMEDOV ,Firdovsiye, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti -95, İrs yayınları,Bakü.
AŞIRLI, Akif, 2007,Cumhuriyet Döneminde Kafkas İslam Ordusu, Nurlan yayınları, Bakü. AŞIRLI, Arif , 2015, Azerbaycan Cümhuriyeti Ali Bey Hüseynzade publisistikası , Şark gazetesi-2015.-24 ocak .-№14.-S.7. AHMADOVA, Aytekin, Azerbaycan’ın Halk Cumhuriyetinin Dış Siyaseti, Bakü Azerbaycan Cumhurbşkanlığı İdari İşler Kütübhanesi,s.140 -145.
AZERBAYCAN DEMOKRATİK CUMHURİYETİ 1918-1920, 1990, Genclık yayınları, Bakü.
AZERBAYCAN HALK CUMHURİYETİ (1918-1920), 1998, Parlameno (II kitab Stenoqrafik hesabatlar), Parlamento, AHC (1918-1920),Bakü.
BAKŞALİYEV, Erastun, 2009, Azerbaycan Halk Cümhuriyetin İşkalında Bazı Noktalar , HALK GAZETESI,-27 may.- №113.-S.4.
DADAŞOV, Aydın, Mehmed Hesen Hacınski ,2004, BDU yayınları, Bakü. EKBEROV, Rahib,2016, Azerbaycan Halk Cumhuriyetinde Ordu Kuruculuğu, Dövlet yönetiçiliği yayınları, Bakü.
FAYDA, Mahmudov, Yakub, 2005, Tarih, Azerbyacan Halk Cumhuriyeti Ansklapedesi Cilt I ,Bakü , s. 440. GAFAROV, Vasif, ŞÜKÜROV, Kiyas, 2010, Böyük Devletler Kıskacında Bağımsız AZERBAYCAN ( 1918-1920), Kilim Matbaası, İstanbul. HASANLI,Cemil, 2009, Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin Dış Siyaseti(1918-1920) (Azərbaycan Cumhuriyetinin Diplomasi Tarihi, I cilt Bakü.
…………..Azerbaycan Tarihi 1918-1920,1998, Azerbaycan Kültür Derneği Yayınları, Ankara.
………….2009, Azerbaycan Halk Cümhuriyetinin Dış Siyaseti (1918-1920), Bakü yayılları, Bakü.
HOYSKİ, Feteli H, 1998, Hayat ve Faaliyyeti (belge ve materiallar), Azerneşr, Bakü. HASANOV, Hasan, 2013, Alimerdan Bey Topçubaşov, Azerbaycan Matbasi sayfaları, Bakü.
İMANOV, Vugar, 2003, Ali Merdan Topçubaşı (1865-1934):Lider Bir Aydın ve Azerbaycan. Cumhuriyeti'nin Temsili, Boğaziçi Üniversitesi Yayımları, İstanbul.
İMANOV, Vugar, 2005, Türkiye'de Eğitim Sürdüren Azerbaycanlı Genc Bilim Adamları I. sempozyumu Bildirisi, Azerbaycan Kültür ve Dayanışma Derneği, İstanbul. İSKENDEROV, Anar, 2015, Azerbaycan Halk Cumhuriyyeti - Şarkın İlk Demokratik Cumhuriyeti, Halk Gazetesi,28 mayıs.-N 113.-S.9.
İSKENDEROV, Anar, Azerbaycan Halk Cumhuriyyeti - Şarkın İlk Demokratik Cumhuriyeti,2015, Halk Gazetesi. 28 Mayıs.-N 113.-S.9.
KÜRÇÜOĞLU, Erol, 1994, 1918-1920 Türküye-Azerbaycan , T.C. Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeler Ve İnkılap Tarihi Enüstüsü Müdürlüğü, Doktora Tezi, Tez Danışmanı Prof.Dr.Enver Koyunçu, Erzurum.
KASIMLI, Musa, 2016, Müsülman Şarkın İlk Dekokratık Cumhuriyeti Halk Gazetesi 25 Mayıs.
KULİYEV, Vilayet, 2014, Emel dostları, İ.Gasprinski və A.Topçubaşov, Kaspi 8 may.-№78.
MAQSUDOV,Feramaz, 1998, Azerbaycan Cümhuriyeti (1918-1920 ),Elm yayınları, Bakü.
MAQSUDOV,Feremaz, KELENTERLİ, Yaşar, 2014, 23 Ay mövcud olan Cümhuriyet, Halk Gazetesi, 20 may.- №87.-S.6. Örnek Şahsiyet, Ahmet Bey Ağaoğlu (http://www.sherg.az/site/id4348/%C3%96rn%C9%99k_%C5%9F%C9%99xsiyy%C9%99t... #.WQuewfnyjIU ),Erişim:12/05/2017.
RESULZADE, Mehemmed Emin, (Ter; Elikızı, Almaz), 2013, Ölümsüz Lider, İlim ve Tehsin yayınları, Bakü.
ŞIMŞIR, Bilal N, 2011, Azerbaycan, Azerbaycan'ın Yeniden Doğuş Sürecinde Türkiye- Azerbaycan İlişkileri, Bilgi yayınları, Ankara.
SÜLEYMANOV Mehman,- RİHTİM, Mehmet, 2008, Kafkas İslam Ordusu ve Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin oluşumu Rolu.
SÜLEYMANLI,E.,2006, Milletleşme Sürecinde Azerbaycan Türkleri,Ötüken yayınları, Ankara.
TOPÇUBAŞOV, Ali Merdan, Parisden Mektublar (Azerbaycan Halk Cumhuriyeti nümayende heyetinin Azerbaycan Hükümetini bilgilendirmesi Mayıs 1919 kasım 1919).
TURAN, Azer , Ali Bey Hüseynzade,2008, Salam yayınları, Moskova. YAKUBLU, Nesiman, 1999, Azerbaycan Milli İstiklal Mübarizesi ve Mehemmed Emin Resulzade, Bakü yayınları, Bakü.
YILMAZ, Hakan, 2016, I. Milletlerarası Türkiye-Azerbaycan Münasebetleri Sempozyumu Bildiriler, Türkiye ve Azerbaycan Türkçülüğü’nün Şahıslar ve Devirler Bağlamında Kırılma Noktalarının Karşılaştırmalı Analizi: 90. Yılında 1. Bakü Türkoloji Krultayı Örneğinde, s.177-190., https://sempozyum.kastamonu.edu.tr/images/dokumanlar/sempozyumlar/turkiye- azerbaycan-munabetleri/1-milletleraras-turkiye-azerbaycan-sempozyumu-bildiri-kitabi.pdf, Erişim:25/05/2017
Дипломатические беседыа. А. Топчибашеба в стамбуле, (Alimerdan Bey Topçubaşov'un İstanbuldakı diplomatik sohbetleri.)(записи чрезвычайного посланника и полномочного Министра Азербайджанской Республики) 1918-1919гг.