Erzurum’da Önemli Bir Tunç Çağı Merkezi: Aşkale Höyük

Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan Erzurum, bölgenin en önemli şehirlerinden biri konumundadır. Yer üstü ve yer altı kaynakları ile verimli tarım arazilerine sahip olan şehir, önemli yol ağlarının kavşak noktasında yer almaktadır. Erzurum ve çevresinde yapılan kazılar, şehrin Kalkolitik Çağ’dan itibaren yerleşim gördüğünü göstermektedir. Bölgenin, M.Ö. IV. binden itibaren Karaz Kültürü’nün etkisi altında olduğu bilinmektedir. Erzurum il ve ilçelerinde gerçekleştirilen yüzey araştırmaları neticesinde, Erken Tunç Çağı’na tarihlendirilen çok sayıda arkeolojik merkez tespit edilmiştir. Bu merkezlerden en önemlilerinden biri, bölgenin eskiçağ tarihi açısından büyük öneme sahip olan Aşkale Höyük’tür. Farklı dönemlerde olmak üzere üç kez araştırma yaptığımız merkezde, zaman ilerledikçe tahribatın da çoğaldığı görülmektedir. Bu tahribatların önüne geçilmesi amacıyla yetkililerin acil olarak önlemler alması gerekmektedir. Höyükte gerçekleştirilecek olası bir bilimsel kazı, hem bölge tarihi açısından hem de höyüğün akıbeti açısından büyük önem arz etmektedir. Çalışmamız, yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalmış olan Aşkale Höyük’te yetkililer tarafından önlemler alınması ve höyüğün yeni veriler ışığında yeniden değerlendirilmesi için kaleme alınmıştır. Höyükte bulunan keramik verileri Munsell Soil Color Chart Kataloğu verilerine göre değerlendirilmiştir.

An Important Bronze Age Centre in Erzurum: Aşkale Mound

Located in the Eastern Anatolia Region, Erzurum is one of the most important cities in the region. The city, which has above ground and underground sources and fertile agricultural lands, is located at the crossroad of important road networks. Excavations which was made in and around Erzurum shows that the city has been inhabited since the Chalcolithic Age. The city has been inhabited since the earliest periods of history. It is seen that the region has been under the influence of Karaz Culture since 4000 BC. As a result of the surface explorations conducted in the province of Erzurum and in its districts, a large number of archaeological centers which are dated to the Early Bronze Age have been found. One of the most important of these centers is Aşkale Mound, which is of great importance for the ancient history of the region. The mound is one of the large mounds found in the region. It is seen that the damage increases as timeprogresses in the center, where we have done research three times in different periods. Inorder to prevent these damages, the authorities should take urgent measures. A possiblescientific excavation to be carried out in the mound has a great importance both for the history of the region and for the fate of the mound. Current study has written for providingthe Aşkale Mound by authorities and to examine the Mound with new data. Ceramic in the Mound has examined in regards to Munsell Soil Color Chart Catalog.

___

  • AMIRAN, R. B. K., “Connections Between Anatolia and Palestine in the EBA”, Israel Exploration Journal 2 (1952): 89-103. ARSEBÜK, G., “Altınova’da Koyu Yüzlü Açkılı ve Karaz Türü Çanak Çömlek Arasındaki İlişkiler Sorunu”, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, 1974. ARSEBÜK, G., “Altınova’da (Elazığ), Koyu Yüzlü Açkılı ve Karaz Türü Çanak-Çömlek Arasındaki İlişkiler”, Türk Tarih Kongresi 8, (1979): 81-92. ARSEBÜK, G., “Altınova’da (Elazığ) Başlangıcından İlk Tunç Çağının Sonuna Kadar Kültür Silsilesi ve Sosyal Tabakalanma Sorunu”, Türk Tarih Kongresi 9 (1986): 67-72. BALKAYA, İ. S., “En Eski Çağlardan Urartu’nun Yıkılışına Kadar Hasankale ve Çevresi”, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, 1995. BELLİ, O., “Urartular”, Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi 1, 139-208, 1982. BITTEL, K., Önasya Tarih Öncesi Çağlar: Mısır, Filistin, Suriye, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1945.