“Divani Lügatit Türk”, “Kutadgu Bilig” ve“Atabetül Hakayıg” Eserlerinde Kullanılmış Mecazi Mürseller (metonimler)

Bu makalede eski Türkçede yazılmış "Divanu Lugatit Türk", "Kutadgu Bilig", "Atabetül Hakayık" gibi eserlerin metninde kullanılmış sanatsal ve edebi üsüller incelenmiştir. Bu eserlerde eski Türk edebiyatının gelişiminde önemli bir rol oynayan sanatsal imgeler, alegorik araç türleri, sembolik aşırılık, sembolik ipucu ve başka edebi araşlar geniş ölçüde kullanılmıştır. Yaşam bilgisine ve ilkelere dayalı sanatsal ve görsel araçlarların kullanımı büyük bir estetik etki yaratmakla beraber dönemin yazarlarının yüksek seviyede ustalık kazandıran özelliklerdir.

Anahtar Kelimeler:

Sembol, Mecaz, Mecaz türleri, Sembolik metafor, Sembolik aşırılık, Sembolik ipucu, Görüntü, Sanatsal görüntü, Kelime, Kelime kombinasyonu.

Metonymıes (majozi mursals) in "Divanu Lugat itTurk", "Qutadgu Bilig" and "Atabetul Haqayiq

In this article analyzed artistic-description facilities in texts of Old Turkic literary monuments - “Divanu lugatit Türk”, “Kutadgu Bilig”, “Atabetül Hakayık”. In the ancient Turkic poetry the artistic descriptions were used by the means of the allegory within the symbolic hyperbola, symbolic tips, image, imagery which played important role in the developing of the literature of that period. Imageryartistic facilities which were based on facts and principles from the real life had great aesthetic influence that show the high level of the mastery of the creators of that time

Keywords:

Trop, Symbol, Symbolic metaphor, Symbolic hyperbola, Symbolic tips, İmage, İmagery, Artistic description, Word, phrase.,

PDF

___

M.QOSHG‘ARIY. DEVONU LUG‘OTIT TURK. I JILD, 1960, T.: Fan.,s.105.
ŞAHİN, H., 2017, ‘’Bir Hatıratın Günümüze Yansımasi Hümayûnanme’nin Dönemin Sosyal Yaşantısına Bakışı’’ Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Tarih Enstitüsü Dergisi, C. 68, Bakü, s.163- 179.
ŞAHİN, H., ‘’Ekberşah’ın Sosyo Kültürel ve Dini Reformlarının Toplumsal Hayata Etkisi’’, Tarih Okulu Dergisi, Haziran 2015, Sayı XXII, ss. 113-133.
TO‘XLIEV, B., 2004, «Qutadg‘u bilig»gi va ayrim janrlar takomili. (masnaviy, to‘rtlik, qasida). – T.: MCHJ «Asr-matbuot»,s.63.
YUSUF XOS HOJIB, 1971, Qutadg‘u bilig. T.: G‘.G‘ulom nomidagi Adabiyot va san’at nashriyoti, s.157.
YUSUF XOS HOJIB, 1972, «Qutadg‘u bilig» (Saodatga yo‘llovchi bilim). – T.: Fan, s.967.
QO‘NG‘UROV R. O‘ZBEK TILINING TASVIRIY VOSITALARI, 1977, T.: Fan, s.109.