ÖĞRETMEN ADAYLARINDA ETNİKMERKEZCİLİĞİN YORDAYICISI OLARAK ÇOKKÜLTÜRLÜ KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ

Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarında etnikmerkezcilik düzeylerinin cinsiyet, sınıf düzeyi ve bölüm değişkenine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğinin ve çokkültürlü kişilik özelliklerinin etnikmerkezcilik ile ilişkisinin incelenmesidir. Çalışmanın evreni Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesinde farklı bölümlerde eğitime devam eden öğrencilerin tamamından oluşmaktadır. Bu fakültenin beş farklı ana bilim dalında öğrenim görmekte olan ve amaçlı örnekleme yoluyla belirlenen 368 öğretmen adayı çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Katılımcıların 72’si (%19.6) erkek ve 296’sı (%80.4) kadındır. Araştırmaya katılan öğretmen adaylarının yaşları 18 ile 36 arasında değişmekle birlikte, ortalama yaşları 21.14 (SS=2.10)’tür. Çalışmanın verileri Kişisel Bilgi Formu, Etnikmerkezcilik Ölçeği ve Çokkültürlü Kişilik Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, bağımsız örneklemler t-testi, tek yönlü varyans analizi, çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda erkek öğretmen adaylarının etnikmerkezcilik düzeylerinin kadınlardan daha yüksek olduğu bulunmuştur. Ayrıca bölüm değişkeni öğretmen adaylarının etnikmerkezcilik düzeyleriyle ilişkilidir. Öğretmen adaylarında kültürel empati ve duygusal dengenin etnikmerkezcilikle negatif yönde ilişkili olduğu bulunmuştur. Araştırma sonuçları öğretmen adaylarında etnikmerkezcilikle ilişkili değişkenlerin belirlenmesine ve ayrıca öğretmen adaylarında etnikmerkezciliğin azaltılmasına yönelik öğretim programlarının oluşturulmasına yardımcı olabilir.

Anahtar Kelimeler:

Etnikmerkezcilik, Çokkültürlü kişilik özellikleri, Öğretmen adayları

Multicultural personality traits as a predictor of ethnocentrism among preservice teachers

The aim of this study is to examine whether the levels of ethnocentrism in preservice teachers show a significant difference according to gender, grade level and department variable and the relationship between multicultural personality traits and ethnocentrism. The population of the study consists of all students who continue their education in different departments of Amasya University Faculty of Education. The sample of the study consisted of 368 preservice teachers who were studying in five different departments of this faculty and were determined through purposive sampling. Of the participants, 72 (19.6%) were male and 296 (80.4%) were female. The ages of the preservice teachers participating in the study ranged between 18 and 36, with an average age of 21.14 (SD=2.10). The data of the study were collected with Personal Information Form, Generalized Ethnocentrism Scale and Multicultural Personality Questionnaire. Descriptive statistics, independent samples t-test, one-way analysis of variance, multiple linear regression analysis were used to analyze the data. As a result of the study, it was found that male preservice teachers had higher levels of ethnocentrism than female preservice teachers. In addition, the department variable is related to preservice teachers' ethnocentrism levels. Cultural empathy and emotional stability were found to be negatively related to ethnocentrism in preservice teachers. The results of the research can help to determine the variables associated with ethnocentrism in preservice teachers and also to create curricula to reduce ethnocentrism in preservice teachers.

Keywords:

Ethnocentrism, Multicultural personality traits, Preservice teachers,

PDF

___

Ahmadi, Y., Shahmohamadi, A., ve Araghi, M. M. (2011). The study of effect of socio-cultural factor on cultural intelligence (CQ)(Case study: Sanandaj City). International Journal of Humanities and Social Science, 1(12), 161–168.
Barbuto Jr, J. E., Beenen, G., ve Tran, H. (2015). The role of core self-evaluation, ethnocentrism, and cultural intelligence in study abroad success. The International Journal of Management Education, 13(3), 268–277.
Bilgiç, Ş., ve Şahin, İ. (2019). Hemşirelik öğrencilerinin kültürlerarası duyarlılık ve etnik merkezcilik düzeyleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(3), 230–236.
Birleşmiş Milletler. (2022). The sustainable development goals report 2022. Yazar. https://unstats.un.org/sdgs/report/2022/The-Sustainable-Development-Goals-Report-2022.pdf
Burger, J. M. (2011). Personality (8th ed.). Wadsworth Cengage Learning.
Choi, S., ve Lee, S. W. (2020). Enhancing teacher self-efficacy in multicultural classrooms and school climate: The role of professional development in multicultural education in the United States and South Korea. AERA Open, 6(4), 1–17. https://doi.org/10.1177/2332858420973574
Compton, W. C. (1998). Measures of mental health and a five factor theory of personality. Psychological Reports, 83(1), 371–381.
Delibaş, L., Dürmüş, G., Bilir, İ., Ekren, A., ve Çelikli, S. (2020). Sağlık programlarında öğrenim gören öğrencilerin kültürler arası duyarlılık ve etnik merkezcilik düzeyleri. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 8(1), 1–14.
Demir, S., ve Üstün, E. (2017). Öğretmen adaylarının kültürlerarası duyarlılık ve etnik merkezcilik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 182–204. https://doi.org/dx.doi.org/10.23891/yyuni.2017.7
Eagly, A. H., ve Wood, W. (2012). Social role theory. P. A. M. Van Lange, A. W. Kruglanski, ve E. T. Higgins (Ed.), Handbook of theories of social psychology içinde (Cilt 2, ss. 458–476). Sage Publications Ltd. https://doi.org/10.4135/9781446249222.n49
Fabregas Janeiro, M. G., Kelsey, K. D., ve Robinson, S. J. (2012). Predicting intercultural sensitivity using demographic variables among college of agriculture undergraduate students. US-China Education Review A, 8(2012), 710–719. https://doi.org/10.17265/2161-623X/2012.08A.002
JASP Team. (2023). JASP (0.17). https://jasp-stats.org
Kam, C. D., ve Kinder, D. R. (2007). Terror and ethnocentrism: Foundations of American support for the war on terrorism. The Journal of Politics, 69(2), 320–338.
Karakaya, İ. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. A. Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 55–84). Anı Yayıncılık.
Keith, K. D. (2019). Ethnocentrism: Seeing the world from where we stand. K. D. Keith (Ed.), Cross-cultural psychology: Contemporary themes and perspectives içinde (ss. 23–38).
Neuliep, J. W., Chaudoir, M., ve McCroskey, J. C. (2001). A cross-cultural comparison of ethnocentrism among Japanese and United States college students. Communication Research Reports, 18(2), 137–146.
Neuliep, J. W., ve McCroskey, J. C. (1997). The development of a U.S. and generalized ethnocentrism scale. Communication Research Reports, 14(4), 385–398. https://doi.org/10.1080/08824099709388682
Park, J.-S. (2013). Multicultural experience and intercultural sensitivity among South Korean adolescents. Multicultural Education Review, 5(2), 108–138.
Permatasari, R. (2019). The negative effects of ethnocentrism in My Big Fat Greek Wedding movie. Jurnal Penelitian Humaniora, 20(2), 89–97.
Reichard, R. J., Dollwet, M., ve Louw-Potgieter, J. (2014). Development of cross-cultural psychological capital and its relationship with cultural intelligence and ethnocentrism. Journal of Leadership & Organizational Studies, 21(2), 150–164.
Roh, S.-Z. (2014). A study on the factors affecting the intercultural sensitivity of middle and high school students in Korea. Advanced Science and Technology Letters, 47, 266–269.
Şahin, B. (2014). Metodoloji. A. Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 109–130). Anı Yayıncılık.
Sarıçam, H. (2014). Öğretmen adaylarının çokkültürlü kişilik düzeyleri ile çokkültürlü eğitime yönelik tutumlarının incelenmesi (ss. 114-116). 4. International Symposium of Policies and Issues on Teacher Education (ISPITE2014), sunulmuş bildiri, Ankara.
Schumann, K., Zaki, J., ve Dweck, C. S. (2014). Addressing the empathy deficit: Beliefs about the malleability of empathy predict effortful responses when empathy is challenging. Journal of Personality and Social Psychology, 107(3), 475–493. https://doi.org/10.1037/a0036738
Siamagka, N.-T., ve Balabanis, G. (2015). Revisiting consumer ethnocentrism: Review, reconceptualization, and empirical testing. Journal of International Marketing, 23(3), 66–86.
Toplu-Demirtaş, E. (2020). Kişilik ve kişiliğin temel kavramları. D. Gençtanırım-Kurt ve E. Çetinkaya-Yıldız (Ed.), Kişilik kuramları içinde (ss. 1–32). Pegem Akademi.
Türkoğlu, N., ve Sönmez, S. B. (2023). Hemşirelerin kültürel yeterlilik ile etnik merkezcilik düzeyleri arasındaki ilişki ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 5(1), 26–36.
Üstün, E. (2011). Öğretmen adaylarının kültürlerarası duyarlılık ve etnikmerkezcilik düzeylerini etkileyen etmenler [Yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
Van der Zee, K. I., ve Brinkmann, U. (2004). Construct validity evidence for the intercultural readiness check against the multicultural personality questionnaire. International Journal of Selection and Assessment, 12(3), 285–290.
Van der Zee, K., ve Van Oudenhoven, J. P. (2013). Culture shock or challenge? The role of personality as a determinant of intercultural competence. Journal of Cross-Cultural Psychology, 44(6), 928–940.
Van Oudenhoven, J. P., Mol, S., ve Van der Zee, K. I. (2003). Study of the adjustment of Western expatriates in Taiwan ROC with the Multicultural Personality Questionnaire. Asian Journal of Social Psychology, 6(2), 159–170.
Van Oudenhoven, J. P., ve Van der Zee, K. I. (2002). Predicting multicultural effectiveness of international students: The Multicultural Personality Questionnaire. International Journal of Intercultural Relations, 26(6), 679–694.
Wang, C., Shakespeare-Finch, J., Dunne, M. P., Hou, X.-Y., ve Khawaja, N. G. (2021). How much can our universities do in the development of cultural intelligence? A cross-sectional study among health care students. Nurse Education Today, 103, 104956.
Widiger, T. A., ve Mullins-Sweatt, S. N. (2009). Five-factor model of personality disorder: A proposal for DSM-V. Annual Review of Clinical Psychology, 5(1), 197–220.