DOĞU HİNDİSTAN ŞİRKETİ VE İNGİLİZ RAJ’IN HİNDİSTAN’DAKİ HAKİMİYETİ: YEŞİL TEORİ ÇERÇEVESİNDE BİR ANALİZ

Hindistan, Britanya İmparatorluğu’nun sömürge yönetiminde kalmış en önemli coğrafyalardan biri olmuştur. Yüzyıllar süren bu süreç, pek çok akademik disiplin için farklı çalışma alanları ortaya çıkarmıştır. Uluslararası ilişkiler disiplini de şüphesiz bunlardan birisidir. Hindistan sömürge tarihinin ve sürecinin pek çok farklı yönlerine odaklanılmış lakin bu sürecin özellikle çevre üzerinde nasıl bir etki oluşturduğu hususuna daha az odaklanılmıştır. Britanya İmparatorluğu’nun, sömürge yönetimi olan İngiliz Raj’ının ve ilk olarak da Doğu Hindistan Şirketi’nin bu coğrafyada aldıkları kararlar çevreyi de doğrudan etkilemiştir. 1600’lerden itibaren başta ticari faaliyetler olmak üzere, Şirket’in ve 1857 sonrasında Raj’ın Hindistan coğrafyasındaki varlıkları çevre üzerinde de önemli değişimlere yol açmıştır. Bu çalışmada, Doğu Hindistan Şirketi’nin, İngiliz Raj’ının ve İmparatorluğun arasındaki ilişkinin Hindistan coğrafyasını ve çevresini nasıl etkilediği incelenmeye çalışılacaktır. Bu inceleme, temelde yeşil teori çerçevesinde yapılmaya çalışılacaktır. Bu inceleme sonucunda hem Şirket’in hem de İngiliz Raj’ının Hindistan kaynaklarını ve doğasını bir araç olarak gördüğü ve politikalarını bu doğrultuda şekillendirdiği sonucuna varılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Hindistan, yeşil teori, Britanya İmparatorluğu, Doğu Hindistan Şirketi

THE DOMINANCE OF THE EAST INDIA COMPANY AND BRITISH RAJ IN INDIA: A GREEN THEORY ANALYSIS

India has been one of the most important geographies of the British Empire’s colonialism. This centuries-long process has created different fields of research and study for many academic disciplines. One of them is undoubtedly the discipline of international relations. Different aspects of Indian colonial history and process have been focused on, but the impact of this process on the environment, in particular has been underestimated. The decisions taken by the British Empire, the British Raj (the colonial administration), and the East India Company in this geography also directly affected the environment. The Company's presence in India since the 1600s, and Raj's presence in India after 1857, caused significant changes in the environment especially based on commercial activities. In this study, it is tried to examine how the relationship between the East India Company, the British Raj, and the Empire affects the geography and environment of India. This analysis will mainly be based on the framework of the green theory. As a result of this examination, it is concluded that both the Company and the British Raj see the resources and nature of India as a tool and shape their policies accordingly.

PDF

___

Barry, J. (2014). Green political theory. Political Ideologies: An Introduction. 4th ed. London: Routledge. s. 153-178.
Bogart, D. (2016). The East Indian monopoly and the transition from limited access in England, 1600–1813. Organizations, civil society, and the roots of development içinde (s. 23-49). University of Chicago Press.
Botanical gardens (t.y.). Kolkata Guide. https://www.kolkata.org.uk/excursions/botanical-gardens.html, (Erişim Tarihi: 06.01.2020)
Bryant, R. L. (1996). “Romancing colonial forestry: The discourse of forestry as progress' in British Burma”. Geographical Journal. ss. 169-178.
Buchan, P. B. (1994). "The East India Company 1749-1800: The evolution of a territorial strategy and the changing role of the directors". Business and Economic History, ss. 52-61.
Eckersley, R., (2007). Green theory. T. Dunne, M. Kurki, and S. Smith, (eds). International relations theories: discipline and diversity içinde (s. 247-265). Oxford: Oxford University Press.
Erdoğan, A. (2019). “İngiltere Parlamento Kayıtlarında İngiltere Tarafından Hindistan’da İnşa Edilen Demiryolları ve Demiryollarının Hint Ekonomisine Yansımaları (1843-1900).” Turkish Studies Historical Analysis. 14(3): ss. 535-552.
Erçandırlı, Y. (2019). “Yeşil Teori.” Uluslararası İlişkiler Teorileri. (Der.) Ramazan Gözen. İstanbul: İletişim Yayınları. ss.529-550.
Fisher, M. H. (2018). An environmental history of India: from earliest times to the twenty-first century . Cambridge: Cambridge University Press.
Gökpınar F. B. ve Arı T. (2019). Green Theory in international relations. Theories of International Relations. (Ed. Tayyar Arı ve Elif Toprak). Eskişehir: Anadolu University Press. ss.162-178.
Grove, R. H. (1997). Ecology, climate and empire: colonialism and global environmental history, 1400-1940. Cambridge: The White Horse Press.
Hardin, G. (1968). “The Tragedy of Commons.” Science 162, s. 3859. Heywood, A. (2013). Küresel siyaset. (Çev. Nasuh Uslu - Haluk Özdemir). Ankara: Adres Yayınları.
Heywood, A. (2014). Global politics. 2nd Edition. London: Palgrave Macmillian.
Jakobsen, S. (1999). “International relations and global environmental change: review of the burgeoning literature on the environment”. Cooperation and Conflict, 34(2): ss. 205-236.
J’Nese, W. (2018). Scientist of the day-William Roxburgh. https://www.lindahall.org/william-roxburgh/,(Erişim Tarihi: 06.01.2020)
Khandekar, V. (2014). Dietrich Brandis: The zero milestone of management of Indian forests. https://jlrexplore.com/explore/on- assignment/dietrich-brandis-the-zero-milestone-of-management-of- indian-forests, (Erişim Tarihi: 09.01.2020)
Knutsen, T. L. (2006). Uluslararası İlişkiler Teorisi Tarihi, (Çev. Mehmet Özay) İstanbul: Açılım Yayınları.
Makepeace, M. (2014). A brief history of the English East India Company 1600–1858. https://www.qdl.qa/en/brief-history-english-east-india- company-1600–1858, (Erişim Tarihi: 05.01.2020)
McNamara, R. (2020). East India Company: A Private British Company With Its Own Powerful Army Dominated India https://www.thoughtco.com/east-india-company-1773314, (Erişim Tarihi: 05.01.2020)
Morgenthau, H. J. (1948). Politics Among Nations: The Struggle for Power and Peace. New York: Alfred A. Knopf.
Mukherji, P. (Ed.). (1915). Indian constitutional documents (1773-1915) (Vol. 1). Thacker, Spink.
Noltie, H. J. (2016). The Cleghorn Collection South Indian Botanical Drawings 1845 to 1860. Royal Botanic Garden Edinburgh.
Paterson, M. (2005). Burchill, S., Linklater, A., Devetak R., Donnelly, J., Reus-Smit, C., True, J., Green Politics. Theories of International Relations içinde (s. 235-254). New York: Palgrave Macmillan.
Robins, N. (2016). Dünyayı Değiştiren Şirket. (Çev. İnanç Özekmekçi). İstanbul: H2O Yayıncılık.
Robins, N. (2012). The corporation that changed the world: how the East India Company shaped the modern multinational. Pluto press.
Sinha, G. N. (2013). “British India’s forestry and modern environmentalism”.https://scholar.google.com/citations?user=hhqrry8 AAAAJ&hl=en, (Erişim Tarihi:14.09.2020)
Sinha, G. N. (2014). “Evolution of legal framework for multiple-values sustainable management of forests in India”. https://www.academia.edu/9104187/Evolution_of_Legal_Framework _for_Multiple- Values_Sustainable_Management_of_Forests_in_India, (Erişim Tarihi: 06.01.2020)
Söker, Ç. - Özlük, E. (2018). “Uluslararası ilişkilerde çevreyi merkeze taşımak: temel yaklaşımlar ve tartışmalar”. Akademik İncelemeler Dergisi, 13(1). ss. 227-262.
Steans, J., Pettiford, L., Diez, T. - El-Anis, I. (2010). Green Perspectives. J. Steans, L. Pettiford, T. Diez, & I. El-Anis (eds), An Introduction to International Relations Theory içinde (s. 205-230). Edinburgh: Pearson Education Limited.
Taqwadin, D. A. (2016). “Green International Relations Theory”. International Environmental Studies. ss. 1-10. https://edoc.pub/green- international-relations-theory-pdf-free.html, (Erişim Tarihi: 05.01.2020)
The Editors of Encyclopaedia Britannica. (2019). Teak. https://www.britannica.com/plant/teak, (Erişim Tarihi:17.09.2020)
The Editors of Encyclopaedia Britannica. (2020). British Raj. https://www.britannica.com/event/British-raj, (Erişim Tarihi:17.09.2020)
The Editors of Encyclopaedia Britannica. (2020). East India Company. https://www.britannica.com/topic/East-India-Company (Erişim Tarihi: 17.09.2020)
Tolman, A. B. (2016). Geologists and the British Raj, 1879-1910. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Utah: Utah State University. https://digitalcommons.usu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=6026&co ntext=etd, (Erişim Tarihi: 31.01.2020)
Webster, A. (1990). "The political economy of trade liberalization: the East India Company Charter Act of 1813." Economic History Review. ss. 404-419.
Zeybek, Sezai O. (2016). “Fennî ormancılığın keçiler ve köylülerle imtihanı: sömürge imparatorluklarından ulus devletlere orman koruma”. Toplum ve Bilim 137: ss. 129-154.