CLAUDE-HENRI DE SAINT-SIMON, SAİNT-SİMONİZM VE TOPLUMSAL DEĞİŞİM: ASKERİ TOPLUMDAN SANAYİ TOPLUMUNA GEÇİŞ

Sosyoloji disiplininin kurucu isimlerinden biri olarak kabul edilen Claude-Henri de Saint-Simon, yaşadığı dönemin toplumsal, ekonomik ve siyasi düzeni ekseninde, toplumsal değişim ile ilgili önemli görüşlerde bulunmuş; toplumsal evrimi askeri toplumsal yapı ve sanayi toplumsal yapıyı karşılaştırarak analiz etmeye çalışmıştır. Bir toplumun değişimini ve gelişimini sanayileşmesine bağlayan Saint-Simon, sanayinin bir toplumun evrimleşmesinde son derece önemli bir faktör olduğunu; askeri toplumsal yapıda var olan ordu kurumunun ve beraberinde gelişen askeri zihniyetin de sanayi toplumunda değişerek, sanayiye uyum sağlayan bir hale dönüştüğünü sosyolojik analizlerinde açıklamaya çalışmıştır. Saint-Simon’un sosyolojik yaklaşımları, Saint-Simonizm Ekolü’nün kurulmasıyla etkilerini sürdürmüş, söz konusu bu Ekolün varlığını uzun bir süre Saint-Simoncular olarak adlandırılan düşünürler ve devlet adamları devam ettirmişlerdir. Bu çalışmada, literatür taramasından yola çıkarak ele edilen bilgiler, özellikle birincil kaynaklarda gözlemlenen bulgular ışığında, Saint-Simon’un toplumsal değişim ve evrim ile ilgili görüşlerine orduya ve sanayiye aşıladığı rol ve önem ekseninde değinilecek ve ölümü ile birlikte gelişen Saint-Simonizm Ekolünün savunduğu ve geliştirdiği savaş stratejileri ile birlikte gerek toplumsal düzene gerek ise toplumsal değişime sunduğu katkılar tartışılacaktır. Çalışmanın bir taraftan toplumsal değişim alanına katkı sağlayacağı, diğer taraftan ise, ilgili okuyucuların Fransız Sosyoloji Ekolünün tarihsel özelliklerini daha yakından tanımalarında önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Değişim Sosyolojisi, Sosyal Değişim, Saint-Simon, Saint-Simonizm, Ordu, Asker, Savaş, Sanayi

CLAUDE-HENRI DE SAINT-SIMON, SAINT-SIMONISM AND SOCIAL CHANGE: FROM MILITARY SOCIETY TO INDUSTRIAL SOCIETY

Considered as one of the founding figures of the discipline of sociology, Claude-Henri de Saint-Simon, during his academic life, developed important ideas about social change. He tried to analyze the social evolution by comparing the military social structure and the industrial social structure. Relating the transformation and development of a society to its level and process of industrialization, Saint-Simon also included, in his sociological analysis, the role of the army which is considered, in his ideas, as one of the most influential institution in the social order. The sociological analysis and research of Saint-Simon continued to be influential with the foundation of the School called Saint-Simonism. The thinkers and statesmen who are called as Saint-Simonist played an important role in the existence and extension of this School for a long time. In this study, in the light of the literature review, especially within the scope of the findings observed in primary sources, the ideas of Saint-Simon will be studied within the frame of the role and importance he introduced with regard to the army and industry. Then, after defining war strategies developed by Saint-Simonists, the impacts of these strategies on the social order and social change will be analyzed and discussed. It is thought that on the one hand, the study will contribute to the field of social change, on the other hand, it will help those interested in obtaining more detailed knowledge about the historical characteristics of French Sociological School.

PDF

___

Abbagnano, N. (1967). Positivism. In the encyclopedia of philosophy, Vol.6. (ed, P. Edwards). ss.414-419. New York: Macmillan and Free Press.
Ansart, P. (1970). Sociologie de Saint-Simon. Paris: PUF.
Durkheim, E.ve Gouldner, A.W. (1958). Socialism and Saint-Simon (Le socialisme). Yellow Springs, Ohio: Antioch Press.
Collinet, M. (1961). “Le Saint-Simonisme et l’armée”. Revue française de sociologie. 2(2). ss.38-47.
Comte, A. (1851/2018). Système de politique positive. Dynamique sociale, ou Traité général du progrès humain. Paris: Hachette Livre BNF.
Enfantin, B-P. (1843/2012). Colonisation de l’Algérie. Paris: Hachette Livre BNF.
Gurvitch, G. (1960). “Saint-Simon et Karl Marx”. Revue Internationale De Philosophie, 14 (53/54 (3/4)), ss. 399-416. Retrieved March 25, 2021, from http://www.jstor.org/stable/23940261
Lukes S . (2011). “Saint-Simon 1760-1825”. Istanbul Journal of Sociological Studies, (çev: Yrd. Doç. İhsan Sezal), 0 (20). Ss.107-116. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/iusoskon/issue/9529/118956
Maciver, A. (1922). “Saint-Simon and his Influence on Karl Marx”. Economica. (6). ss.238-245. doi:10.2307/2548317.
Meriç, C. (1996). Saint-Simon, İlk Sosyolog, İlk Sosyalist. İstanbul: İletişim.
Musso, P. (1999). Saint-Simon et le saint-simonisme. Paris: PUF.
Musso, P. (2008). “Le comte de Saint-Simon (1760-1825). Penseur du changement social”. Médium. 1(1). ss. 154- 163.
Pickering, M. (1993). Auguste Comte: An Intellectual Biography, Volume 1. New York: Cambridge Press.
Pickering, M. (2011). Le positivisme philosophique: Auguste Comte. Revue interdisciplinaire d’études juridiques. 2(2). ss.49-67.
Porteret, V. (2001). “Société militaire et société industrielle chez Saint-
Simon et Auguste Comte”. Les Champs de Mars. 2(2). ss.9-29.
Régnier, P. (2002). Etudes Saint-Simoniennes. Lyon: PUL.
Saint-Simon, H. (1966a). L’Industrie-I. Œuvres. Tome I. Paris: Anthropos.
Saint-Simon, H. (1966b). L’Industrie-II. Œuvres. Tome II. Paris: Anthropos.
Saint-Simon, H. (1966c). Du Système Industriel. Œuvres. Tome III.Paris : Anthropos.
Saint-Simon, H. (1975). Essai sur l’organisation sociale. In Henri de Saint- Simon (1760-1825): Selected Writings on Science, Industry, and Social Organization, Keith Taylor (éd. et Trad.). Londres: Croom Helm, ss. 84-85.
Swedberg, R. (1994). Saint-Simon’s vision of a united Europe. European Journal of Sociology/Archives Européennes De Sociologie/Europäisches Archiv Für Soziologie. 35(1). ss.145-169.
Wright.T.R. (1986/2008). The Religion of Humanity: The Impact of Comtean Positivism on Victorian Britain. New York: Cambridge University Press.