Kahramanın Cehenneme Yolculuğu: Altay Destanı Maaday Kara’da ve İlahi Komedya’da Cehennem Tasviri

İnsanoğlunun en büyük merakı olan ölümden sonraki hayat, birçok din ve kültürdebenzer motiflerle tasvir edilmiştir. Dinî metinler dışında, insan ruhunun gideceği yer vedünyadaki davranışlarına göre ölüm sonrası yaşayacaklarının belirlenmesi üzerine tarihboyunca birçok edebî eser kaleme alınmıştır. Çalışmada insanın hangi dine ya da hangikültürel daireye mensup olursa olsun ürettiği ve inandığı şeyin ortaklığı vurgulanmış, İlahiKomedya ile Altay Destanı Maaday Kara karşılaştırılmıştır. Dante’nin İlahi Komedya’sıbugüne kadar birçok farklı eserle karşılaştırılarak incelenmiştir. İlahi Komedya’da öte dünyayaolan yolculuğunun ilk seyahati olan Cehennem, dokuz kattan oluşmakta ve bu katlargünahlara göre sıralanmaktadır. Altay Destanı Maaday Kara ise ölümle savaşan ve onu yenenkahraman Kögüdey Mergen’in ölümü yenmesi için cehenneme yaptığı yolculuğuanlatmaktadır. Bu yolculukta görülmektedir ki cehennem dokuz katlıdır ve katlar günahlaragöre sıralanmaktadır. Bu çalışmanın amacı iki eserin öte dünyayla ilgili motiflerini tespitederek insanlığın ortak algısında bulunan cehennem kavramını incelemektir. Her iki eser dekahramanını cehennemde yolculuğa çıkarır ve insanlığın ortak cehennem ve günah algısınıortaya koyar. Farklı inançlara ve dönemlere ait olmalarına rağmen insanlığın öteki yaşamlailgili sorularının cevaplarını vermesi bakımından benzer olan bu eserler, ait olduğu toplumahayatı nasıl yaşaması gerektiğini öğütleyen yol gösterici nitelikte ürünlerdir.

The Hero’s Journey to Hell: The Depiction of Hell in Altai Epic Maaday Kara and The Divine Comedy

Llife after death, which is the biggest curiosity of humankind, has been figured by similar motifsin many religions and cultures. Many literary works have been written about the place where the human soul will go and the determination of what the human will live according to behaviourson earth after-life, not only religious texts. Divine Comedy, the most famous one without a doubtin these works, has been compared and analyzed with many different works and has beenemphasized the common points on what humans believed and produced regardless of whichreligion or what cultural circle a human belongs to. Hell, Dante’s first journey to the afterworld,consisted of nine layers, and these layers lined up according to the sins. Altai Epic Maaday Kara,another work we analyzed, is about the journey to hell to defeat the death, of the protagonistKögüdey Mergen’s battles with death and his victory. In this journey, it has been seen that hellconsisted of nine layers and these layers lined up according to the sins. The aim of this study is toexamine the concept of hell, which is in the common perception of humanity by determining themotifs of both works about the afterlife. Both works take their hero on a journey through hell andreveal humanity's common perception of hell and sin. Although they belong to different beliefsand periods, these works, which are similar in terms of giving answers to humanity's questionsabout the next life, are guiding products that advise the society they belong to how to live life.

___

  • Balaci, A.(1969). Dante alighieri. Pentru Literatura.
  • Bekki, S. (2007). Maaday kara destanı. Manas Yayıncılık.
  • Dante, A. (1999). İlahi komedya. (Çev. Rekin Teksoy). Oğlak yayınevi.
  • Dilek, İ. (2010). Sibirya Türk destanlarında kahramanın yeraltı ve gökyüzü dünyalarıyla ilişkileri üzerine bazı tespitler. Millî Folklor, 22, 85.
  • Ekici, M. (2007). Halk bilgisi derleme ve inceleme yöntemleri. Geleneksel yayınları.
  • Guénon, R. (2014). Dante ve ortaçağ’da dinî sembolizm. (Çev. İsmail Taşpınar). İnsan Yayınları.
  • Gürsoy Naskali, E. (2015). Altay destanı maaday kara. Yapı Kredi Yayınları.
  • Korkmaz, Ö. (2001). Dante Alighieri-yaşamı ve eserleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 3(2), 46-93.
  • Ögel, B. (1995). Türk mitolojisi (kaynakları ve açıklamaları ile destanlar). II. Cilt, Türk Tarih Kurumu yayınları.
  • Öncel, S. (1997). İtalyan edebiyatı tarihi. İtalyan Kültür Heyeti. Saltık Özkan, T. (2009). Kahramanın yolculuğu bağlamında bamsı beyrek ve erginleme süreci. Milli Folklor, 21(81).
  • Temel, Ö. P. (2016). İlahi komedya: XXVIII-XXXIII-XXXIV sayılı kantolarla Dante'nin" cehennem" inde adalet kavramı ve" contrapasso" yasası. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 56(1).
  • Uğurcan, F. Z. (2016). Altay destanları üzerine bir inceleme -yaratılış, yaşam, öte dünya.[Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Yıldız Teknik Üniversitesi. Yaşar, İ. Ö. (2009).
  • Kıbrıs Türk edebiyatında italyan şâiri Dante. Electronic Turkish Studies, 4(8).