39 ve 41 Numaralı Konya Şer’iye Sicillerinde Küfür Sözleri

Kontrol edilemeyen duyguların dışa vurumu esnasında ağızdan çıkan ve toplum tarafından ayıp kabul edilen küfür sözleri, hukuki bağlamda da suç teşkil eder. Bu sebeple, ceza yargısına ait belgelerin bir kısmını da küfür davaları oluşturur. Toplumca hoş karşılanmaması, küfrün özellikle yazı dilindeki görünürlüğünü oldukça sınırlamaktadır. Türk kültüründe küfrün yeri geçmişten günümüze incelenmek istenirse başvurulması gereken kaynakların başında şer’iye sicilleri gelmektedir. Osmanlı hukuk sisteminin temel kayıtları olan şer’iye sicilleri, kültürümüzün çeşitli yönleriyle ilgili önemli veriler sunmaktadır. Küfür gibi dile ait unsurlar da bunlardandır. Şer’iye sicillerinde yer alan küfür davalarının incelenmesi; geçmişten bugüne küfür sözlerinin ilhamını nelerden aldığı, nelere yöneldiği gibi soruların cevabını bulmada büyük katkı sağlayacaktır. Bu çalışmada, Konya iline ait 39 ve 41 numaralı şer’iye sicillerinde yer alan küfür davaları ele alınacaktır. Küfür sözleri çoğu zaman argo ve hakaret kavramlarıyla karıştırılmaktadır. Dolayısıyla her şeyden önce küfrün tanımının doğru bir şekilde yapılması ve onu diğer dil unsurlarından ayıran noktaların üzerinde durulması gerekmektedir. Bu amaçla, ilk bölümde küfrün tarifi yapılacak, sınırları çizilecektir. Daha sonra, söz konusu sicillerdeki belgelerden hareketle Konya ölçeğinde XVIII. yüzyıl Türk insanının neye, ne şekilde küfrettiği ortaya konularak küfür ile cinsiyet ve sosyal konum arasındaki ilişkiden söz edilecektir. Çalışmadan elde edilen veriler yalnız dil açısından değil sosyoloji, halk bilimi gibi çeşitli disiplinler açısından da oldukça önemlidir.
Anahtar Kelimeler:

Küfür, Argo, Şer’iye Sicilleri

HYMN AND PRAYER JOURNAL NUMBERED 13229 IN KONYA METROPOLITAN MUNICIPALITY KOYUNOĞLU MUSEUM AND LIBRARY

The subject of this article is the hymn and prayer journal numbered 13229 found in Konya Metropolitan Municipality Koyunoğlu Museum and Library. According to catalog records, the work was completed by the calligrapher Mustafa Hilmî in 1284 (G. 1868). This small-volume journal consisting of twenty-two leaves is in a very good state physically and was written with a perfect line. The content of the journal consists of verse and prose texts all of which have religious characteristics. There are ten poems and twelve pieces of prose. Most of the poems, which have many inconveniences in terms of form-related features such as cadence and rhyme/repeated voice (radif), are in the form of hymn and only four have pseudonyms (Yûnus, Niyâzî, Mahfî). Proses are also composed of prayers such as forgiveness, salah, food and grave etc. as well as mühr-i şerîf (exalted seal) and virtues. The aim of our study is to eliminate -as far as possible- the uncertainties regarding this journal and its compiler based on its form and content characteristics, and thus to try to determine its place in the tradition of journal. In the study, all texts included in the work will primarily be transferred into Latin letters with transcription and thus the content of the journal will be obtained. Afterwards, the identity of the compiler of the journal will be tried to be determined through this transcription. Based on the work's physical characteristics, page designs, writing, the characteristics of the texts and the information obtained regarding its compiler, various determinations will be made about the journal. Within this scope, it will be discussed when, for what target audience and for what purpose the journal was compiled.

___

  • Basılı Kaynaklar:Akar, Ali (2014). “Türk Sözlükbiliminde Tanımsız Bir Alan: Sövgü Sözleri”. Dil Araştırmaları, S.14, s.27-33.Aktunç, Hulki (2010). Büyük Argo Sözlüğü (Tanıklarıyla). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.Demirci, Kerim (2014). Türkoloji İçin Dilbilim. Ankara: Anı Yayıncılık.Doğan, Cem (2016). “Evil Be to Him Who Thinks Evil: Three Cases of Swearing from İstanbul Court Registery in the Context of Gender Construction”. Tarih İncelemeleri Dergisi, S. XXXI / 2, s. 405-420.Mohr, Melissa (2015). Küfür Etmenin Kısa Tarihi. çev. Zeynep Dörtok Arpacı. İstanbul: Aylak Kitap.Moore, Robert L. (2012). “On Swearwords and Slang”. American Speech, Vol. 87, No. 2, s.170-189.Toklu, Osman (2011). Dilbilime Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.Solak, İbrahim ve İzzet Sak (2016). Konya Kadı Sicili 39. Konya: Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları. Sak, İzzet (2016). Konya Kadı Sicili 41. Konya: Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.
  • İnternet KaynaklarıKubbealtı Lugatı: http://lugatim.com (Erişim Tarihi: 20.09.2019)Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük: https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 20.09.2019)