Bir Kamu Politikası Analizi Olarak Türkiye'nin Kapitalist Ekonomik Sisteme Geçiş Süreci

Feodalizmin sona ermesinden sonra batı dünyasında egemen sistem haline gelen kapitalizm, yaşanan tarihsel süreçle beraber hızla evrensel bir sistem haline gelmiştir. Kapitalizm, 21. yüzyılda belki de tarihinin en olgun çağına girmiş bulunmaktadır. Kapitalizmin bu olgunluğa ulaşmasının temelinde ise tarihsel süreç içerisinde politikekonomik pratiklere dayalı yaşanan dönüşümler yatmaktadır. Devletin rolü de yaşanan bu pratiklere bağlı olarak zaman zaman farklılaşmıştır. Devlet yeri geldiğinde bir kapitalist gibi piyasaya girmiş, yeri geldiğinde ise kapitalisti koruyucu, kollayıcı politikalar izlemiştir. Devletin tarihsel süreç içerisinde daimi ve temel görevi kapitalist sistemin işlevselliğini sağlayacak düzenlemeleri yapmak ve hayata geçirmek olmuştur. Bu doğrultuda, kapitalizmin işlevselliğini sağlayacak gelişim ve koruma faaliyeti ise devletin organları vasıtasıyla yapılan düzenlemeler ile sağlanmıştır. Kapitalizmin işlevselliği için özel mülkiyet hakları güvence altına alınmış, devletin savunma, emniyet ve hukuk gibi yapısal ve işlevsel düzenlemeleri bu koşulları sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmiştir. Dahası, piyasalar kapitalizmin işlevselliğini sağlayacak düzeyde değilse, devlet eliyle yaratılmıştır. Buna benzer bir durum Osmanlı İmparatorluğu'nu çöküşüyle beraber Türkiye Cumhuriyeti'nde yaşanmış, sermaye birikiminin olmasına rağmen kapitalist sistemin kurulması ve korunması zaman almış, bu süreç devletin uyguladığı politikalarla desteklenmiştir. Hazırlanan bu çalışma bu kapsamda, Türkiye'de kapitalist üretim sisteminin kurulması, geliştirilmesi ve işletilmesi yönelik hazırlanan politikaları incelemiştir. Yaşanan süreci sayısal veriler ve yasalar ışığında irdeleyerek, bir kamu politikası analizi yapmayı amaçlamıştır

Turkey's Capitalist Economic System Transition Process As A Public Policy Analysis

Capitalism, which became a dominant system in the western world after the feudalism of sona, quickly became a universal system with the historical process. Capitalism, perhaps in the 21st century, has entered the age of its most mature. On the basis of this, the historical transformations are based on political-economic practices.The role of the state varies from time to time depending on political-economic practices. When the state came to its place, it entered the market like a capitalist, and when it came to its place, it watched politics protecting and protecting capitalist.In the historical process, the state's permanent and fundamental task has been to make and implement regulations that will ensure the functioning of the capitalist system. In this direction, the development and conservation activity that will provide the function of capitalism is provided by the regulations made by formal government structures. Private property rights have been secured for the functioning of capitalism, and structural and functional regulations, such as the state's defense, security and law, have been rearranged to provide these conditions.Moreover, if the markets were not at the level of providing capitalism functionality, the state was created. In a similar situation occurred in the Republic of Turkey, together with the collapse of the Ottoman Empire, although the establishment of the capitalist system of capital accumulation and protection have taken the time, this process is supported by policies implemented by the government. At this point, this study aims to make an economic and political public policy analysis by examining the policies (the establishment of the capitalist system of production in Turkey, prepared for the development and operation) that and the process in question in the light of numerical data and laws

___

  • Altıok, M. (2002), ''Yeni Liberal İstikrar ve Yapısal Uyum Programları: Türkiye Ekonomisinde Sermaye Birikimi ve Kriz'', Praksis, C. 5, s. 77-130.
  • Altıok, M. (2007), ''Neo­liberal Yapısal Uyum Sürecinde Son Evre: AKP Hükümeti'', Toplum ve Demokrasi, C. 1, S. 1, s. 57-72.
  • Altıparmak, A. (2002), ''Türkiye'de Devletçilik Döneminde Özel Sektör Sanayin Gelişimi'', Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 13, s. 35-59.
  • Amsden, A. H. (2007), Escape From Empire, London, The MIT Press.
  • Atılgan, G. (2012), ''Türkiye'de Toplumsal Sınıflar: 1923-2010'', (Der) Alpkaya, F. ve Duru, B., 1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim, Ankara, Phoenix Yayınevi.
  • Bina, C. ve B. Yaghmaian (1991), ''Post-war Global Accumulation and the Transnationalisation of Capital'', Capital & Class, S. 43, s. 107-130.
  • Boratav, K. (1974), 100 Soruda Türkiye'de Devletçilik. İstanbul, Gerçek Yayınevi.
  • Boratav, K. (2003). Türkiye İktisat Tarihi:1908-2002, Ankara, İmge Kitapevi.
  • DİE (1973), Türkiye'de Ekonomik ve Toplumsal Gelişmenin 50 Yılı, Başbakanlık DİE, Ankara.
  • DTP (1963), Kalkınma Planı (Birinci Beş Yıl), Başbakanlık Devlet Maatbası, Ankara.
  • Ercan, F. (2006), ''Türkiye'de Uluslararasılaşma Süreindeki Sermayenin Üretken ve Para Sermaye Arasındaki Zaman Yönelimli Stratejik Tercihi'', Association for Heterodox Economics Konferansı, London.
  • Gülalp, H. (1985), ''Patterns of Capital Accumulation and State-Society Relations in Turkey'', Journal of Contemporary Asia. S. 15, S. 3, s. 329-348.
  • Güzelsarı, S. (2007), ''Küresel Kapitalizm ve Devletin Dönüşümü Türkiye' de Mali İdarede Yeniden Yapılanma'', Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
  • İMKB (1999), Osmanlı'dan Günümüze Türk Finans Tarihi (2. cilt), Creative Yayıncılık, İstanbul.
  • İş Kanunu (1936), http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3330.pdf, (Erişim Tarihi: 25.04.2018). Kalkınma Bakanlığı (2018), ''Kalkınma Planları'', http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/KalkinmaPlanlari.aspx, (Erişim Tarihi: 27.04.2018).
  • Kepenek, Y. ve Yentürk, N (2001), Türkiye Ekonomisi, Remzi Kitapevi, İstanbul.
  • Marx, K. (2014), Kapital (Cilt 1), (Çev. Mehmet Selik ve Erkin Özalp), Yordam Kitap, İstanbul.
  • Özel, M. (1995), Piyasa Düşmanı Kapitalizm, İz Yayıncılık, İstanbul.
  • Özgür, Ö. (1972), 100 Soruda Türkiye'de Kapitalizmin Gelişmesi, Gerçek Yayınevi, İstanbul.
  • Özgür,Ö. (2008), ''Türkiye'de büyük sermaye grupları finans kapital ve faaliyet çeşitliliği üzerine bir inceleme'', Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi: İstanbul.
  • Özgür, Ö. (2011), Türkiye'de Büyük Sermaye Grupları: Finans Kapitalin Oluşumu ve Gelişimi, Sav Yayıncılık, İstanbul.
  • Özsoylu, A. F. (2011), Türkiye Ekonomisi: Tarihsel Gelişim, Karahan Kitapevi, Adana.
  • Sönmez, M. (2004), Türkiye Ekonomisinin 80 Yılı, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, İstanbul.
  • Teoman, Ö. (2001), ''Türkiye Tarımında Kapitalist Dönüşüm Tartışmalarına Bir Katkı'', Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C. 3, S.3, s. 41-60.
  • Tezel, Y. S. (2001), Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi (1923-1950), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
  • Tok, E. (2017), ''Türkiye ekonomisinin liberalleşme süreci (1923-1990)'', Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
  • Weber, M. (1999), Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu, (Çev. Zeynep Gürata), AyraçYayınları, İstanbul.