PISA 2009 Türkiye örnekleminde öğrencilerin bilgisayar öz-yeterlik inançları ve bilgisayar tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Bu çalışmanın amacı; PISA 2009 Türkiye örnekleminde öğrencilerin bilgisayar öz-yeterlik inançlarını ve bilgisayar tutumlarını belirlemektir. Araştırmada, öğrencilerinbilgisayar öz-yeterlik inançları ve bilgisayar tutumlarının cinsiyet, okul türü ve bölgedeğişkenlerine göre farklılık gösterip göstermediğine bakılmıştır. Ayrıca, öğrencilerinbilgisaya r öz-yeterlik inançları ile tutumları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma,PISA 2009a Türkiyeden katılan öğrencilerin bilgisayar öz -yeterlik inançları vebilgisayar tutumlarını çeşitli değişkenler açısından incelemeyi ortaya koymayı amaçlayanbir çalışma olması nedeniyle, betimsel bir çalışma dır. Verilerin analizinde, önceliklebilgisayar öz-yeterliği ve bilgisayar tutum ölçeklerinin yapı geçerliği doğrulayıcı faktöranalizi (DFA) ile incelenmiş, iç tutarlılığa dayalı olarak Cronbach Alpha katsayıs ıhesaplanmış ve gruplar arası farklılık t-testi ve varyans analizi ( ANOVA) ileincelenmiştir. Öğrencilerin, bilgisayara öz -yeterlik inançları cinsiyete göre farklılıkgöstermezken, bilgisayar tutumları cinsiyete göre manidar bir farklılık göstermeklebirlikte bu farkın pratikte bir anlamı bulunmamaktadır. Öğrencilerin bilgisayar öz -yeterlikinançları ve bilgisayar tutumları, okul türü ve öğrenim görülen bölge bakımından farklılıkgöstermektedir.

An investigation of the relationship between students computer self- efficacy beliefs and their computer attitudes in PISA 2009 Turkey sampling

The aim of this study is to determine the computer attitudes and computer self -effic acybeliefs of students in the sample of PISA 2009 Turkey. It is examined whether computerself-efficacy beliefs and computer attitudes of students show variation by the variables ofgender, type of school and region or not in the study. Moreover, the rela tion betweencomputer self-efficacy beliefs and attitudes of students was analyzed. Since the study is astudy aiming to examine computer self -efficacy beliefs and computer attitudes of studentsparticipating in PISA 2009 from Turkey in terms of various va riables, it is a descriptivestudy. Computer self-efficacy belief scale and computer attitude scale were used as thetool of data collection in the research. In data analysis, construction validity of computerself-efficacy and computer attitude scales was examined by confirmatory factor analysis(CFA), Cronbach alpha coefficient was calculated based on internal consistency and thedifferences between the groups were tested by the t test and analysis of variance( ANOVA ). While computer self-efficacy beliefs of students do not differ by gender,computer attitudes are significantly different by gender and this difference has nopractical significance. Computer self -efficacy beliefs and computer attitudes of studentsdiffer by type of school and region of school.

PDF

___

Akın, A. (2007). Öz -güven ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri [Self- confidence scale development and psychometric properties]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 165 175.
Akkoyunlu, B., & Kurbanoğlu, S. (2003). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı ve bilgisayar öz-yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 1 -10.
Akkoyunlu, B., & Orhan, F. (2003). Bilgisayar ve Öğretim teknolojileri eğitimi (BÖTE) bölümü öğrencilerinin bilgisayar kullanma öz- yeterlik inancı ile demografik özellikleri arasındaki ilişki. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2 (3), 86 -93.
Algan, C. E. (2006). Özel okullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin eğitimin de bilgi teknolojileri kullanımı öz yeterlikleri ve derslerinde bilgi teknolojilerinden yararlanma durumları. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul, Türkiye.
Allison, P. D. (2001). Missing data . Sage University Papers Series on Quantitative Applications in Social Science, 07 -136. Thousand Oaks, CA:Sage.
Aşkar, P., & Umay, A. (2001). İlköğretim matematik öğretmenliği öğrencilerinin bilgisayarla ilgili öz -yeterlik algısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 , 1 -8.
Ataseven, F. (1999). Teknoloji ve çağdaş okullara paralel modeller . BTIE 99 Bildiriler Kitabı, 121 -124.
Attewell, P., & Battle, J. (1999). Home computers and school performance. Information Society, 15, 1 10.
Bandura, A. (1997). Sel f-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
Berger, C. F., Lu, C. R., Beltzer, S. J., & Voss, B. E. (1994). Research on the uses of technology in science education. In D. L. Gabel (Ed.), Handbook of research in science teaching and learning (pp . 469 -490). New York: Macmillan.
Berkant, H.G., & Efendioğlu, A. (2010 ). Sınıf öğretmenliği bölümü öğrencilerinin bilgisayarla ilgili öz -yeterlik algıları ve bilgisayar destekli eğitim yapmaya ilişkin tutumları. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozy umu Bildiri Kitabı, 951 - 955.
Brosnan, M., & Lee, W. (1988). A cross -cultural comparison of gender differences in computer attitudes and anxieties: The United Kingdom and Hong Kong. Computers in Human Behavior, 14 , 559 -577.
Bruce, C. (1997). The relational approach: a new model for information literacy. New Review of Information and Library Research , 3 , 1 22.
Cassidy, S., & Eachus P. (2002). Developing the computer self-efficacy scale: Investigating the relationship between computer self-efficacy and experience with computers. Journal of Educational Computing Research, 26(2)133 -153
Cassidy, S., & Eachus, P. (2000). Learning style, academic belief systems, self -report student proficiency and academic achievement in higher education. Educational Psychology, 20(3), 307 -22.
Chase, M. A. (1998). Sources of self-efficacy in physical education and sport, Journal of Teaching in Physical Education, 18, 76 -89.
Compeau, D. R., & Higgins, C. A. (1995). Computer self-efficacy: Development of a measure and initial test. MIS Quarterly, 19 (2), 189 -212.
Contreras, C. L. M. (2004). Predicting computer self -confidence from demographic and personality variables and computer use. The Quarterly Review of Distance Education , 5 (3), 173 -181.
Delcourt, M., & Kinzie, M. (1993). Computer technologi- es in teacher education: The measurement of attitu - des and self-efficacy. Journal of Research and Development in Education, 27, 31 -37.
Demir, K. (2005). Öğretmen adaylarının iletişim ve bilgi teknolojilerine tutumlarını etkileyen faktörler . 5. Uluslararası Eğitim Teknolojileri Konferansı, Sakarya.
Deniz, L. (1994 ). Bilgisayar tutum ölçeği'nin geçerlik, güvenirlik ve norm çalışması ve örnek bir uygulama [Development of the attitudes toward computers: A preliminary study]. Unpublished doctoral dissertation, Marmara University, Istanbul, Turkey.
Deniz, L. (2000). Öğretmen adaylarının bilgisayar yaşantıları ve bilgisayar tutumları. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 12 , 135 - 166.
Ekici, G., & Berkant, H. G. (2 007). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi (böte) lisans öğrencilerinin öğrenme stilleri ile bilgisayara yönelik tutumları ve bilgisayarla ilgili öz-yeterlik algıları arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi. 1th. International Computer and Educatio nal Technology Symposium, Çanakkale, 16 - 18 Mayıs 2007.
Ersoy, A. 2000. Bilgi toplumu olma sürecindeki Türkiye: ilköğretimde bilgisayar kullanımı yoluyla bilgisayar okuryazarlığı kazandırılması ve internet. BTIE 2000 Bildiriler Kitabı, 7 -15.
Gardner, D. G., Dukes, R. L., & Discenza, R. (1993). computer use, self -confidence, and attitudes: a causal analysis. Computers in Human Behavior, 9 (4), 427 -440.
Gürcan, A. (2005).Bilgisayar özyeterliliği ile bilişsel öğrenme stratejileri arasındaki ilişkiler. Eğitim Ara ştırmaları Dergisi, 19 , 179 -193.
Hair, E.C., & Graziano, W. G. (2003). Self-Esteem, personality and achievement in high School: a prospective longitudinal study in Texas. Journal of Personality, 71 (6), 971 994.
Hair, J.F., Anderson, R.E., Tahtam, R.L. & Black, W.C. (1998). Multivariate data analysis. New Jersey: Pearson.
Hannafin, R. D., & Scott, B. N. (2001). Teaching and learning with dynamic geometry programs in student-centered learning environments: a mixed method inquiry. Computers in the Schools, 17, 121 141.
Hasan, B., & Ali, J. (2006), The impact of general and system -specific self-efficacy on computer training learning and reactions. Academy of Information and Management Sciences, 9 (1), 17 -35.
Hashim, H. R. ve Mustapha, W. N. (2004). Attitudes to ward learning about and working with computers of student at Uitm. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(2).
Hashim, H. R., & Mustapha, W. N. (2004). Attitudes toward learning about and working with computers of student at Uitm. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3 (2), Article 1.
Henderson, M.V., & Scheffler, A. J. (2003). New literacies, standards and teacher education. Education,. 124 (2), 390 -396.
Işıksal, M., & Aşkar, P. (2003). İlköğretim öğrencileri için matematik v e bilgisayar öz- yeterlik algısı ölçekleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 , 1 8.
James, R., & Lamb, C. (2000). Integrating science, mathematics, and technology in middle school technology-rich environments: a study of implementation and change. School Science and Mathematics, 100, 27 36.
Jöreskog, K.G, & Sörbom D. (2004). LISREL 8.7 for Windows [Computer Software]. Lincolnwood, IL: Scientific Software International, Inc.
Jöreskog , K. G., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the SIMPLIs command language, Scientific Software, Mooresville, IL.
Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara : Tekışık Ofset.
Karsten, R., & Roth, M. R. (1998). The relationship of computer experience and computer self-efficacy to performance in introductory computer literacy courses. Journal of Research on Technology Education, 31 (1), 14 -24.
Khorrami, O. (2001). Researcing computer self-efficacy. International Educational Journal, 2 (4), 17 -25.
Kim, H., Seo, J., & Park, H. (2008). The impact of ICT use on students' academic performance based on PISA 2006 Korean data. The Journal of Korean Education, 35 (4), 107 129 .
Kline, P. (2000). An easy guide to factor analysis . London and New York: Routledge.
Köklü, N., Büyüköztürk, Ş., & Bökeoğlu, Ö. Ç. (2006). Sosyal bilimler için istatistik, Pegem A Yayıncılık. Ankara
Köse, S., & Gezer, K. (2006). Buldan (Den izli) ilçesi lise ö ğrencı lerinin b ilg isayara yönelı k tutumları . Buldan Sempozyumu Bildiri Kitabı, 79 -86 Pamukkale Üniversitesi
Kubiatko, M., & Vlckova, K. (2010). The relationship between ICT use and science knowledge for Czech students: a secondary analysis of PISA 2 006. International Journal of Science and Mathematics Education, 8, 523 -543.
Kurbanoğlu, S., & Akkoyunlu, B. (2001). Öğrencilere bilgi okuryazarlığı becerilerinin kazandırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 , 81 89.
Langford, M., & Reeves, T. E. (1998). The relationship between computer self-efficacy and personal characteristics of the beginning information systems student. Journal of Computer Information Systems, 38 (4), 41 -45.
Lee, J. (2009). Universals and specifics of math self-co ncept, math self-efficacy, and math anxiety across 41 PISA 2003 participating countries. Learning Individual Differences, 19 , 355 365.
Lev, E. L. (1997). Banduras theory of self-efficacy: applications to oncology. Scholarly Inquiry for Nursing Practice, 1 1 (1), 21 -42.
Levine, T., & Donitsa -Schmidt, S. (1998). Computer use, confidence, attitudes, and knowledge: a causal analysis. Computers in Human Behavior, 14 (1), 125 -146.
Levine, T., ve Donitsa-Schmidt, S. (1998). Computer use, confidence, attitudes, and knowledge: A causal analysis. Computers in Human Behavior, 14(1), 125 -146.
Liao, Y.-K. C. (1999). Gender differences on attitudes toward computers: A meta analysis . Society For Information Technology & Teacher Education International Conferance. San Antonio .
Mallon, M., Monseur, C., Quittre, V., & Wastiau, P. (2010). The contribution of ICT to education: Comparative findings from international surveys and some innovative practice. programma education FGA working paper.
Marsh , H. W., & Hocevar, D. (1988). A new, more powerful approach to multitrait-multimethod analysis: Application of second -order confirmatory factor analysis. Journal of Applied Psychology, 73 (1), 107 -117.
MEB (2006). Mesleki eğitim ve öğretim sisteminin güçlendirilmesi projesi, Türkiyenin başarısı için itici güç hayat boyu öğrenme politikası belgesi. Ankara.
MEB (2011). Öğretmen yetiştirme ve eğitimi genel müdürlüğü öğretmen yeterlikleri- öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlikleri. Ankara. http://otmg.meb.gov.tr/.../ogretmen_yeterlikleri_kitabi adresinden 21 Mart 2011 tarihinde indirilmiştir.
MEB. (1999). Eğitimde çağı yakalama 2000 projesi. Ankara.
Muthen, B.O., & Kaplan, D. (1985). A comparison of some methodologiesfor the factor analysis of non -normal Likert variables. British Journal of Mathematical and Statistical Psychology, 38 , 171 189.
Myers, J. M., & Halpin, R. (2002). Teachers attitudes and use of multimedia technology in the classroom: Constructivist-based professional development training for school districts. Journal o f Computing in Teacher Education, 18 (4), 133 -140.
Nævdal, F. (2007). Home -PC usage and achievement in English . Computers & Education, 49 (4), 1112 1121.
Nielsen, I.L., & Moore, A.M., 2003, Psychometric data on the mathematics self -efficacy scale. Educationa l and Psychological Measurement, 63 (1), 128138.
Nunnally, J.C. & Bernstein, I.J. (1994). Psychometric Theory. New York: McGraw -Hill.
OLeary, A. (1985). Self-efficacy and health. Behavioral Research & Technology, 23, 437 -51.
PISA. (2009). Information communication technology (ICT) questionnaire . http://PISA2009.acer.edu.au/downloads.php 20 Nisan 2011 tarihinde ind irilmiştir.
Schunk, D. H. (1985). Self-efficacy and classroom learning. Psychology in the Schools, 22, 208 -223.
Seferoğlu, S. & Akbıyık, C. (2005). İlköğretim öğretmenlerinin bilgisayara yönelik öz - yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Eğitim Araştırmalar ı Dergisi, 19, 89 101.
Shrauger, J. S., & Schohn, M. (1995). Self-confidence in college students: Conceptualization, measurement, and behavioral implications. Assessment, 2 , 255 -278.
Stephens, L. J., & Konvalina, J. (2001). Factors influencing success in intermediate algebra. Computers in the Schools , 17, 77 -84.
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları , 3(6), 49 -74.
Şahinkayası, Y. (2008). A cross -cultural comparison modeling of information a nd communication technologies aspects affecting mathematical and problem solving literacy and perceptions of policy makers . Unpublished doctoral dissertation, Orta Doğu Teknik University, Ankara, Turkey.
Şimşek, N. (2002). Derste eğitim teknolojisi kullanı mı. Nobel yayınları, Ankara
Tabachnick, B. G. & Fidell, S. L. (1996). Using multivariate statistics, (3.Edition). Harper Collins College Publishers, New York.
Thomson, S. & De Bortoli, L. (2007). PISA 2003 Australia: ICT use and familiarity at school and h ome . Camberwell: Australian Council for Educational Research.
Thomson, S., & De Bortoli, L. (2007). PISA 2003 Australia: ICT use Familiarity at School and Home. ACER Research Monograph Number 62.
Topçu, P.(2009). Cinsiyetin bilgisayar tutumu üzerindeki etk isi: Bir meta analiz çalı ş ması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
TTKB. (2005). İlköğretim programları genel yaklaşım- yeni ilköğretim programları ve yaklaşımlar . http://iogm.meb.gov.tr/pages.php?page=program , adresinden 21 Mart 2011 tarihinde indirilmiştir.
Tuti, S. (2005). Eğitimde bilişim teknolojileri kullanımı performans göstergeleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacette pe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
Uzun, N., Ekici, G., & Sağlam, N. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin bilgisayar öz-yeterlik algıları üzerine bir çalışma, Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (3), 775 -788.
Üstündağ, N. (2001). Müfredat laboratuar okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin bilgisayar tutumları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü İstanbul, Türkiye .
Vealey, R. (1986). Conceptualization of sport confidence and competitive orientation: Preliminary investigation and instrument development. Journal of Sport Psychology, 8, 221 246.
Webster, J., & Martocchio, J. J. (1993). Turning work into play: implications for microcomputer software training. Journal of Management, 19 , 1127 1146.
Yağız, E. (2007). The effects of game-based learning environments on students achievement and self-efficacy in ilköğretimcomputer course . Unpublished master thesis, Hacettep e University, Ankara, Turkey.
Yılmaz, M., Köseoğlu, P., Gerçek, C., & Soran H. (2006). Hacettepe üniversitesi biyoloji öğretmen adaylarının bilgisayarla ilgili özyeterlik inançlarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 278 28 7.
Yu, F. (1998). The effects of cooperation with inter -group competition on performance and attitudes in a computer-assisted science instruction. Journal of Computers in Mathematics and Science Teaching, 17, 381 -395.
Zhang, Y., & Espinoza, S. (1998). Rela tionships among computer self-efficacy, attitudes toward computers, and desirability of learning computing skills. Journal of Research on Technology in Education, 30 (4), 420 -436.