Öğretmen Adaylarının Siber Zorbalığa İlişkin Duyarlılıklarının Cinsiyet Rolleri ve Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının siber zorbalığa ilişkin duyarlık düzeylerini belirlemek ve siberzorbalığa ilişkin duyarlık düzeylerinin cinsiyet rolü, öğrenim görülen bölüm, internet kullanım amacı gibideğişkenlere göre incelemektir. Ayrıca araştırmada; siber zorbalığa ilişkin duyarlık düzeyinin cinsiyete, siberzorbalığa maruz kalma durumuna ve internete bağlanma yoluna göre farklılaşıp farklılaşmadığı daaraştırılmıştır. Katılımcılar, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi’nin farklı bölümlerine devameden 349 kız ve 187 erkek toplam 536 lisans öğrencisinden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak, SiberZorbalığa İlişkin Duyarlık Ölçeği, BEM Cinsiyet Rolü Değerlendirme Envanteri ve Kişisel Bilgi Formukullanılmıştır. Verilerin analizinde tek yönlü varyans analizi, bağımsız gruplar t-testi tekniklerindenyararlanılmıştır. Araştırma bulguları, öğretmen adaylarının siber zorbalığa ilişkin duyarlık düzeylerinin yüksekolduğunu göstermektedir. Ayrıca, kadınsı ve androjen cinsiyet rolü tutumuna sahip olanların belirsiz ve erkeksicinsiyet rolüne sahip olanlara göre, fen bilgisi ve sosyal bilgiler öğretmenliğinde öğrenim görenlerin rehberlik vepsikolojik danışmanlık bölümü öğrencilerine göre, interneti iletişim ve eğitim amaçlı kullananların eğlenceamaçlı kullananlara göre, kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre siber zorbalığa ilişkin duyarlıklarının dahayüksek olduğu belirlenmiştir

Investigation of Sensitivity to Cyber Bullying of Teacher Candidates According to Sex Roles and Other Variables

The aim of the research is to determine the sensitivity levels of teacher candidates relating to cyber bullying and investigate sensitivity levels to cyber bullying according to variables such as gender role, department attended and aim of internet use. Additionally the research researched whether sensitivity levels relating to cyber bullying varied depending on gender, exposure to cyber bullying and internet connection route. Participants included a total of 536 undergraduate students, 349 female and 187 male, attending different departments in Karadeniz Technical University, Fatih Faculty of Education. Data collection tools used included the Cyberbullying Sensitivity Scale, Bem’s Sex-Role Inventory and a Personal Information Form. One-way analysis of variance and the independent groups t-test were used for data analysis. The research findings showed that teacher candidates had high levels of sensitivity to cyber bullying. Additionally, in this study it was determined that those with feminine and androgynous sex role attitudes had higher sensitivity to cyber bullying compared to those with undifferentiated and masculine sex roles; science and social studies teaching candidates had higher sensitivity compared to guidance and psychological counseling department students; those using the internet for communication and education had higher sensitivity compared to those using the internet for entertainment; and female students had higher sensitivity compared to male students.

PDF

___

Agatston, P.W., Kowalski, R. ve Limber, S. (2007). Students’ perspectives on cyber bullying. Journal of Adolescent Health, 41, 59–60.
Akbulut, Y. ve Erişti, B. (2011). Cyberbullying and victimization among Turkish university students. Australasian Journal of Educational Technology, 27(7), 1155-1170.
Arıcak, O.T. (2009). Psychiatric symptomatology as a predictor of cyberbullying among university students. Eurasian Journal of Educational Research, 34, 167-184.
Ayas, T. ve Horzum, M.B. (2012). İlköğretim öğrencilerinin sanal zorba ve mağdur olma durumu. İlköğretim Online, 11(2), 369-380.
Beale, A.V. ve Hall, K.R. (2007). Cyberbullying: What school administrators (and parents) can do. Clearing House, 81(1), 8-12.
Bem, S.L. (1974). The measurement of psychological androgyny. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42(2), 155-62.
Bem, S.L. (1981). Gender schema theory: A cognitive account of sex typing. Psychological Review, 88(4), 354-364.
Berber Çelik, Ç. ve Odacı, H. (2012). Kendilik algısı ve benlik saygısının problemli internet kullanımı üzerindeki yordayıcı rolü. E-Journal of New World Sciences Academy, 7(1), 433-441.
Blais, J.,Craig, W.M., Pepler, D.J. ve Connolly, J. (2008). Adolescents online: The importance of internet activity choices to salient relationship. Journal of Youth and Adolescence, 37(5), 49-58.
David-Ferdon C. ve Hertz, M. F. (2007). Electronic media, violence, and adolescents: An emerging public health problem. Journal of Adolescent Health, 41(6), 1-5.
Dökmen, Z.Y. (1999). Bem cinsiyet rolü envanteri kadınsılık ve erkeksilik ölçekleri Türkçe formunun psikometrik özellikleri. Kriz Dergisi, 7(1), 27-40.
Dökmen, Y.Z. (2004). Gender Social Psychological Explanations. Ankara: Sistem Pub.
Erdur-Baker, Ö. ve Kavşut, F. (2007). Akran zorbalığının yeni yüzü: Siber zorbalık. Eğitim Araştırmaları, 27, 31-42.
Fraenkel, J.R. ve Wallen, N.E. (2006). How to design and evaluate research in education. NewYork: McGraw-Hill.
Gezgin, D.M. ve Çuhadar, C. (2012). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin siber zorbalığa ilişkin duyarlılık düzeylerinin incelenmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2), 93-104.
Hong, Y., Li, X., Mao, R. ve Stanton B. (2007). Internet use among Chinese college students: Implications for sex education and HIV prevention. Cyber Psychology and Behavior, 10(2), 161- 169.
Kavuncu, A.N. (1987). Bem Cinsiyet Rolü Envanteri’ni Türk toplumuna uyarlama çalışmaları. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Kısaç, I. (1999). Erkeklik rolü normları. Mesleki Egitim Dergisi, 1(2), 83-93.
Kowalski, R.M. ve Limber, S.P. (2007). Electronic bullying among middle school students. Journal of Adolescent Health, 41(6), 22-30.
Li, Q. (2006). Cyberbullying in schools: A research of gender differences. School Psychology International, 27, 157-170.
Li, Q. (2007). New bottle but old wine: A research of cyberbullying in schools. Computers in Human Behavior, 23, 1777-1791.
Mayer, F.S. ve Sutton, K. (1996). Personality; An integrative approach. New Joursey: Prentice Hall.
Mitchell, K., Finkelhor, D. ve Wolak, J. (2007). Youth internet users at risk for the most serious online sexual solicitations. American Journal of Preventive Medicine, 32, 532–537.
Mitchell, K., Ybarra, M. ve Finkelhor, D. (2007). The relative importance of online victimization in understanding depression, delinquency, and substance use. Child Maltreatment, 12(4), 314-24.
Noret, N. ve Rivers, I. (2006, April). The prevalence of bullying by text message or email: Results of a four year study. Poster presented at British Psychological Society Annual Conference, Cardiff.
Olweus, D. (1993). Bullying at school: What we know and what we can do. Malden, MA: Blackwell Publishing.
Özcan, N.K. ve Buzlu, S., (2007). Internet use and its relation with the psychosocial situation for a sample of university students. Cyberpsychology and Behavior, 10, 767-772.
Özdemir, M. ve Akar, F. (2011). Lise öğrencilerinin siber-zorbalığa ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler bakımından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(4), 605-626.
Patchin, J.W. ve Hinduja, S. (2006). Bullies move beyond the school yard a preliminary look at cyberbullying. Youth Violence and Juvenile Justice 4(2), 148-169.
Pellegrini, A. ve Bartini, M. (2000). A longitudinal study of bullying, victimization, and peer affiliation during the transition from primary school to middle school. American Educational Research Journal, 37(3), 699-725.
Peskin, M. F., Tortolero, S. R. ve Markham, C. M. (2006). Bullying and victimization among black and Hispanic adolescents. Adolescence, 41(163), 467-484.
Raskauskas, J. ve Stoltz, A. D. (2007). Involvement in traditional and electronic bullying among adolescents. Developmental Psychology, 43, 564-575.
Smith, C. J., Noll, J.A. ve Bryant, J. B. (1999). The effect of social context on gender self concept. Sex Roles, 40(5/6), 499-512.
Smith, P.K., Mahdavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S. ve Tippett, N. (2008). Cyberbullying: its nature andimpact in secondary school pupils. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 49(4), 376-385.
Tanrıkulu, T., Kınay, H. ve Arıcak, O.T. (2013). Siber zorbalığa ilişkin duyarlılık ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 38-47.
Tynes, B. M. (2007). Internet safety gone wild? Journal of Adolescent Research, 22(6), 575-584.
Valkenburg, P.M. ve Peter, J. (2007). Online communication and adolescent well-being: Testing the stimulation versus the displacement hypothesis. Journal of Computer-Mediated Communication, 12(4), 1169–1182.
Williard, N.E. (2007). Cyberbullying and cyber threats responding to the challenge of online social aggression, threats, and distress. Champaign: Research Press.
Whitney, I. ve Smith, P.K. (1993). A survey of the nature and extent of bullying in junior/middle and secondary schools. Educational Research, 35, 3–25.
Williams, K.R. ve Guerra, N.G. (2007). Prevalence and predictors of Internet bullying. Journal of Adolescent Health, 41, 14 –21.
Ybarra, M.L., Espelage, D.L. ve Mitchell, K.J. (2007). The co-occurrence of Internet harassment and unwanted sexual solicitation victimization and perpetration: Associations with psychosocial indicators. Journal of Adolescent Health, 41(6), 31-41.
Ybarra, M.L. ve Mitchell, J.K. (2004). Online aggressor/targets, aggressors and targets: A comparison of associated youth characteristics. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45, 1308–16.
Yılmaz, H. (2010). An examination of preservice teachers’ perceptions about cyberbullying. Eurasia Journal of Mathematics, Science ve Technology Education, 6(4), 263-270.
Young, K.S. (1996). Internet addiction: The emergency of a new clinical disorder. CyberPsychology and Behavior, 1(3), 237-244.