ORTA ASIR AT, KOÇ VE KOYUN HEYKELLİ KABRİNDEKİ ABİDELERE ERMENİ İDDİASI THE ARMENIAN CLAIMS TO THE MIDDLE AGE GRAVE MONUMENTS ON THE HORSE, RAM AND SHEEP TYPED     HACIYEVA SARA*   ÖZET               Eski zamanlardan Türkler ölen kişilerinin ruhunun sonsuz yaşayacağına inanmış, gömülü bazı kişilerin mezarlarının üstüne onların bu dünyada çalıştırdıkları eşyaları koymuş ve mezarlarlarını sembolik anlam taşıyan motiflerle bezemişler. Bu anıtlar ilk dönemde taştan yontulmuş insan biçiminde, daha sonra ise at, koç, koyun figürleri, başdaşılar, sendukeler biçiminde karşımıza çıkmaktadır.               Nahçıvan MR topraklarında bu tip mezarüstü abidelere çok sayıda rastlıyoruz. At, koç ve koyun heykelli mezar taşlarına Azerbaycan topraklarından başka, Türkiye, Güney Azerbaycan (İran), Gürcistan (Azerbaycanlılar yaşayan bölgelerde), tarihi Azerbaycan toprakları olan şimdiki Ermenistan bölgesinde de rastlanır. Fakat ermeniler geçen yüzyılın ortalarından bölgemizdeki ortaçağ kabrindeki hatıra varlıklarını, özellikle taştan yontulmuş koç ve koyun figürlerini özününküleşdirmeye çalışıyor, üzerindeki Azerbaycan Türklerine ait yazıt ve tasvirleri bozarak, yerine kendilerine ait yazıt ve çizimler oyulmuş ettirirler.   Anahtar kelimeler : Mezar taşları, at, koç, koyun, ermeni iddiası   ABSTRACT           From the ancient times Turks have believed the ding persons` eternal spirit and they put some died persons` things on their graves which they used in this world. Turks have decorated these graves by motives with symbolical idea. We have been meeting these monuments, which shaved stone in the form of a man concerning to the first period, then in the form of the figures of horse, ram, sheep and tombstones, sandugas.         We come across many this type of grave monuments in the territory of NahichivanAutonomousRepublic. Besides Azerbaijan, it is met the grave stone monuments on the horse, ram and sheep typed in the territory of South Azerbaijan (Iran), Georgia (in the territories, which are living Azerbaijanis), in the territories of historical Azerbaijani regions, which are in the territory of now days Western Armenia. However, from the middle of the last century, the Armenians try to privatize the Middle Age grave stone  memorial monuments in the region, especially figures of rams and sheep, which shaved stone, blotting out the inscriptions and drawings belonging the Turks of Azerbaijan and instead of them, they are scraped the inscriptions and drawings, that belonging themselves. In the speech these monuments can be found in the territory of ​​Nakhchivan, as well as in all regions of the Turkish World will be investigated and answered to the groundless claim of the Armenian scientists heavily.   Key words:  Grave stones, horse, ram, sheep, Armenian claim. *Doç. Dr., Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Nahçvan Şubesi, e-posta: hacyevasara@ yahoo.com